Khilaafka DF Soomaaliya iyo Jubaland oo galay marxalad xasaasi ah – Maxaa cusub?

[Deeq A.]

Muqdisho (Caasimada Online) – Khilaafka u dhexeeya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo maamulka Jubbaland ayaa maraya meel xasaasi ah, kadib markii labada dhinac ay hawada isku mariyeen eedeymihii ugu cuslaa.

Labada dhinac ayaa midba kan kale u jeedinaya eedeymo Shabaabnimo ah, iyadoo dhawaan Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya, Xamza Cabdi Barre uu hoggaamiyaha Jubbaland ku eedeeyay in uusan dhab ka aheyn dagaalka kooxda Al-Shabaab ka dhanka ah.

Xamza ayaa tilmaamay in maamulka Jubbaland uusan dadaal badan ku bixin sidii looga saari lahaa Al-Shabaab deegaanada uu weli ka haysto Jubbaland, isagoo muujiyay shaki la xiriira wada-shaqeyn labada dhinac ah.

“Markii Ciidanka Soomaaliyeed la weerarayo, Shabaab waa la dhex mari karaa, laakiin marka Shabaab la weerarayo lama dhex mari karo,” ayuu yiri Ra’iisul Wasaaruhu.

Sidoo kale, wuxuu adeegsaday oraah caan ah ee “Shaki maleh in ay laba Shabaab wada shaqeeyaan,” taasoo uu ula jeeday inuu jiro xiriir hoose oo ka dhexeeya hoggaanka Jubbaland iyo Al-Shabaab.

“Hubka loo adeegsaday ciidamada qalabka sida wuxuu ahaa mid loogu talagalay in lagu xoreeyo degmada Badhaadhe oo weli gacanta ugu jirta Shabaab,” ayuu yiri Xamza, isagoo nasiib darro ku tilmaamay in ciidanka dowladda lagu beegsado halkii loo adeegsan lahaa xoreynta.

Eedeynta maxaa ka horreeyay?

Eedeynta Xamza waxaa ka horeysay mid uu horey u jeediyay madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, taasoo ku sheegay in madaxweynaha Jubbaland, Axmed Madoobe, uusan marnaba si dhab ah dagaal ula gelin kooxda.

Xasan Sheekh ayaa sheegay in ay jirto suuragalnimo ah in Axmed Madoobe uu dhowrayo xiriirkii hore ee uu la lahaa xubno ka tirsan Al-Shabaab.

Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa eedeymahan gaarsiisay heer “inuu jiri karo heshiis qarsoodi ah” oo u dhaxeeya Axmed Madoobe iyo kooxda.

‘Jawaabta Jubbaland’

Maamulka Jubbaland oo sheegay in uusan aqoonsaneyn dowlad Soomaaliyeed oo fadhigeedu yahay Muqdisho ayaa dowladda ku eedeeyay in ay ka leexatay arrimihii hortebinta u lahaa, ayna xagal daacisay dagaalka kooxda Al-Shabaab.

Dowladda Federaalka ayuu maamulku ku eedeeyay inuu siyaasadeeyay dagaalka dalka looga xoreynayo kooxaha Khawaarijta ah.

“Ma aqoonsanin in dowlad Soomaaliyeed ay Muqdisho ka jirto. Inta dowlad la isla ogolyahay laga helayo, Jubbaland waxay dalbaneysaa in si toos ah loola macaamilo,” ayuu yiri Axmed Madoobe oo dhawaan weerar ku qaaday dowladda Xasan Sheekh.

Axmed Madoobe ayaa eedeyn culus u jeediyay madaxda dowladda Federaalka, isagoo ku dhaliilay in ay dalka u horseedayaan burbur, islamarkaana ay siyaasadeeyeen wax kasta oo muhiim u ahaa shacabka iyo qaranka.

Isku soo wada duubo, xiriirka dowladda dhexe iyo maamulka Jubbaland ayaa haatan maraya heer aad u liita, iyadoo ay jireen dagaallo toos ah oo dhex-maray ciidamada labada dhinac iyo eedeymo is-daba joog ah oo ku saabsan xiriirka lala leeyahay Al-Shabaab.