Tallaabadii Donald Trump ee Soomaaliya oo muujisay in uu ka baxay ballan-qaadkiisa

[Deeq A.]

Washington (Caasimada Online) – Madaxweyne Donald Trump ayaa bishii hore la wareegay xilka isagoo ku celcelinayay ballanqaadkiisa ku aaddan soo afjaridda dagaallada. “Dhaxalkayga ugu weyn wuxuu noqon doonaa nabad-doonnimo,” ayuu ku yiri khudbaddiisii caleema-saarka.

Sanado badan, Trump wuxuu isku muujinayay inuu ka soo horjeedo dagaallada, isagoo marar badan ku faanay dadaalladiisa lagu joojinayo dagaallada “aan dhammaanayn.”

Hase yeeshee, Sabtidii la soo dhaafay, Trump wuxuu sare u qaaday dagaalkii ugu dheeraa ee Mareykanka uu ku jiray, isagoo duqeyn ka fuliyay Soomaaliya taas oo lagu dilay tiro aan la cayimin.

“Dambiilayaashan, oo aan ka helnay godad ay ku dhuumaaleysanayeen, waxay khatar ku ahaayeen Mareykanka iyo xulafadeena,” ayuu Trump ku qoray baraha bulshada. “Duqeyntu waxay burburisay godadkii ay ku noolaayeen, waxayna dishay argagixisayaal badan, iyada oo aan waxyeello loo gaysan shacabka.”

Trump wuxuu intaa ku daray in duqeyntu ay dishay “Sarkaal Sare oo ISIS ah” oo qorsheynayay weerarro, kaasoo maamulka Biden uu ku guuldareystay inuu beegsado inkasta oo ay sannado badan isku dayayeen inay bartilmaameedsadaan.

“Fariinta aan u dirayno ISIS iyo dhammaan kuwa doonaya inay weeraraan Mareykanka waa: ‘WAAN IDIN HELI DOONAA, WAANA IDIN DILAYNAA!’” ayuu ku dhawaaqay.

AFRICOM iyo dowladda Soomaaliya

Taliska Ciidamada Mareykanka ee Afrika (AFRICOM) ayaa sheegay in duqeynta lagu fuliyay “isla jaanqaad dowladda federaalka Soomaaliya,” balse sarkaal ka tirsan dowladda Soomaaliya oo la hadlay warbaahinta The Intercept, isagoo codsaday in aan magaciisa la xusin maadaama uusan fasax u haysan la hadalka saxaafadda, ayaa sheegay in dowladda Soomaaliya si aad u yar looga sii digay weerarka.

AFRICOM ma xaqiijin hadalladii Trump ee ku saabsanaa in weerarku uu bartilmaameedsaday godad, in sarkaalkan sare ee ISIS la doonayay muddo dheer, ama in dadka la dilay ay qorsheynayeen weerarro ka dhan ah Mareykanka.

“Ma hayno wax xog ah oo dheeraad ah,” ayay tiri afhayeenka AFRICOM, Kelly Cahalan, oo la hadashay The Intercept.

Maamulka Trump sidoo kale wuxuu diiday inuu bixiyo faahfaahin dheeraad ah ama faallo rasmi ah. “Ma hayno wax war ah oo aan idin siino marka laga reebo hadalka madaxweynaha (POTUS) iyo war-saxaafadeedka Wasaaradda Difaaca (DOD),” ayaa lagu yiri email uu u diray Aqalka Cad the Intercept.

AFRICOM wuxuu sidoo kale ku celiyay hadalkii Trump, isagoo sheegay in “aysan jirin wax dad rayid ah oo lagu waxyeelleeyay” duqeyntii Sabtidii.

Duqeymaha Mareykanka ee Soomaaliya

Baaritaan uu sameeyay The Intercept sanadkii 2023 ayaa lagu ogaaday in duqeyn uu Mareykanka ka fuliyay Soomaaliya bishii April 2018 ay dishay ugu yaraan saddex qof, waxaana suuragal ah in la dilay illaa shan qof, oo ay ku jirtay Luul Daahir Maxamed oo 22 jir ahayd iyo gabadheeda Maryam Shilow Muse oo afar sano jirtay.

Xilligaas, AFRICOM wuxuu ku dhawaaqay inuu dilay “shan argagixiso,” isagoo ku adkeystay in “aysan jirin wax dad rayid ah oo lagu dilay weerarkaasi.”

Baaritaanka The Intercept wuxuu muujiyay in weerarka lagu fuliyay xeerar dabacsan oo Wasaaradda Difaaca ay codsatay, islamarkaana Aqalka Cad ee Trump uu ansixiyay, iyadoo aan cidna waligeed loo ciqaabin dilalka dadka rayidka ah.

In ka badan lix sano, qoyska Luul iyo Maryam waxay isku dayayeen inay la xiriiraan dowladda Mareykanka, oo ay ku jiraan isku day ay sameeyeen iyagoo adeegsanaya bar internet oo AFRICOM u sameeyay cabashada khasaaraha rayidka, balse wax jawaab ah lagama siinin.

Mareykanka wuxuu duqeymo ka waday Soomaaliya tan iyo ugu yaraan 2007, balse weerarradu waxay aad u kordheen xilligii Trump. Intii u dhaxeysay 2007 ilaa 2017, oo ay xilka hayeen George W. Bush iyo Barack Obama, ciidamada Mareykanka waxay fuliyeen 43 duqeyn oo la shaaciyay.

Xilligii Trump, AFRICOM waxay ka fulisay Soomaaliya in ka badan 200 duqeyn oo ka dhan ah Al-Shabaab iyo kooxda Daacish. Xilligii Biden, Mareykanka wuxuu fuliyey 39 weerar afar sano gudahood.

Kooxda Daacish-ta Soomaaliya waa urur yar oo ka hawlgala buuraha Golis ee gobolka Bari, Puntland. Ma jiro caddeyn muujineysa in kooxdaasi ay awood u leedahay inay weerarto Mareykanka.

Arbacadii, Trump wuxuu baraha bulshada ku faafiyay muuqaal laga duubay duqeyntii Sabtidii. Muuqaalkan, oo laga qaaday diyaarado dul maraya goobta la beegsaday, wuxuu muujinayaa bartilmaameed la haysto ka hor inta uusan qarax xooggan dhicin, taasoo keentay in uu samaysmo uuro madow.

Mowqifka Trump ee Soomaaliya

Inkasta oo uu horey u fuliyay duqeymo badan, Trump wuxuu horey uga dhawaajiyay inuu shaki badan ka qabo joogitaanka Mareykanka ee dagaalka Soomaaliya. Dhamaadkii muddo-xileedkiisii koowaad, Trump wuxuu amar ku bixiyay in ciidamada Mareykanka laga saaro dalka Soomaaliya. Laakiin Wasaaradda Difaaca ayaa si tartiib ah u hirgelisay amarka, waxaana markii dambe la ogaaday in ciidamada Mareykanka aysan si buuxda uga bixin dalka. Xitaa markii la sheegay in la kala qaaday ciidamada, afhayeenka AFRICOM Col. Chris Karns wuxuu qiray in “ciidamo kooban” ay weli sii joogeen Soomaaliya.

Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa uga mahadceliyay Mareykanka duqeyntii Sabtidii. “Waxaan u mahadcelinayaa Mareykanka taageeradooda joogtada ah ee la dagaallanka argagixisada,” ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay xafiiskiisa, oo si gaar ah u amaanay Trump.

“Hoggaankaaga geesinimada leh, Mudane Madaxweyne, ee dagaalka ka dhanka ah argagixisada, waa mid si weyn loogu mahadcelinayo Soomaaliya.”

Mahadcelinta madaxweynaha ee Trump waxay kusoo aadeysaa iyadoo Soomaaliya ay bishii hore heshiis hal sano ah, oo ku kacaya $600,000, la saxiixatay shirkad lobbiga ka shaqeysa oo fadhigeedu yahay Washington D.C., oo lagu magacaabo BGR Group, iyadoo laga cabsi qabo in maamulka Trump uu hoos u dhigo wada-shaqeynta milateri ee uu la leeyahay Soomaaliya.

Warqado loo gudbiyay Waaxda Caddaaladda Mareykanka, BGR waxay ku sheegtay in doorkeedu yahay “inay xoojiso xiriirka iyo isgaarsiinta ay la leedahay saraakiisha iyo go’aan-gaareyaasha Mareykanka.”