Blinken oo xog yaab leh oo lagu farxo ka bixiyey awoodda Xamas kadib 14 bil dagaal ah

[Deeq A.]

Washington (Caasimada Online) – Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee Mareykanka, Anthony Blinken, ayaa khudbad sagootin ah oo uu jeediyay ku sheegay in Xamaas ay awood u yeelatay inay qorato dagaalyahanno cusub oo ku dhow tirada ay Israa’iil ku dishay duqeymaha ba’an ee ay ku hayso Marinka Gaza.

Hadallada Blinken ee Talaadadii uu ka jeediyay Golaha Atlantic ee Washington DC ayaa daaha ka qaadaya qiimeyn dhif iyo naadir ah oo sirdoonka Mareykanku ku sameeyay awoodda Xamaas, taasi oo u muuqata inay carqaladayn karta sheegashada Israa’iil ee ah “guul buuxda iyo ciribtirka Xamaas” kadib xabbad-joojin suuragal ah,

Iyadoo Israa’iil ay ku guulaysatay inay beegsato hoggaanka sare ee Xamaas ee Gaza, Lubnaan iyo Iiraan, Blinken ayaa sheegay in kooxdu ay wali awood ku leedahay Marinka Gaza ayna carqaladayn karto qorshayaasha maamulka dagaalka kadib ee gobolka.

Khudbadda Blinken ayaa timid xilli ay maalmo kooban ka harsan yihiin xil-haynta maamulka Biden. Khudbaddu waxay ahayd mid aan caadi ahayn oo toos ah, waxaana ku jiray dhaleecayn ku wajahan xulafada Mareykanka.

“Israa’iiliyiintu waa inay ka tanaasulaan khuraafaadka ah inay si sharci-darro ah dhul ula wareegi karaan iyadoo aan wax cawaaqib ah ama khasaare ah soo gaarin dimoqraadiyadda Israa’iil,” ayuu yiri Blinken.

Waxa uu intaas ku daray in Israa’iil ay ballaarineyso deegaamaynta ayna qarameynayso dhul “si ka dhaqso badan waqti kasta tobankii sano ee la soo dhaafay” iyo in “weerarada rabshadaha wata ee ay kuwa xag-jirka ah ku hayaan dadka rayidka ah ee Falastiiniyiinta ay gaareen heerkii ugu sarreeyay”.

Blinken wuxuu daaha ka rogay qorshayaashiisa ku aaddan maamulka Gaza ee dagaalka kadib, laakiin waxaa hareeyay sheegashadiisa ah inuu qorshayaashaas u gacan gelin doono maamulka madaxweynaha la doortay ee Donald Trump.

‘Blinken-ka Dhiigyacabka ah’

Kooxda ku-meel-gaarka ah ee madaxweynihii hore ayaa dhawaanahan wax hadal ah ka soo saarin aragtidooda ku aaddan Gaza iyo Daanta Galbeed ee la haysto. Si kastaba ha ahaatee, ninka Trump u xushay safiirka Israa’iil, Mike Huckabee, ayaa horey u sheegay in “aysan jirin wax la yiraahdo deegaamayn”.

Blinken wuxuu sheegay in Israa’iil “ay qasab tahay inay aqbasho mideynta Gaza iyo Daanta Galbeed ee hoos timaada hoggaanka Maamulka Falastiin ee la cusboonaysiiyay” ayna “waajib tahay inay qaadato waddo waqtiyeysan oo shuruudo ku xiran oo ku wajahan dhisidda dowlad madaxbannaan oo Falastiiniyiin ah”.

Wuxuu intaa ku daray in maamulka Biden uu doonayo in maamulka Falastiiniyiinta ay ku casuunto “saaxiibada caalamiga ah inay gacan ka geystaan aasaaska iyo maamul ku-meel-gaar ah” ee gobolka burburay.

Wuxuu sidoo kale sheegay in howlgalka amniga ee ku-meel-gaarka ah uu ka koobnaan doono ciidamo ka socda “wadamada wadaagga ah” iyo shaqaale Falastiiniyiin ah oo la hubiyay.

Blinken wuxuu bilo badan ku bixiyay ka shaqaynta qorshaha maamulka Gaza ee dagaalka kadib. Khudbaddiisa ayaa timid xilli maamulka Biden uu hadda hareeyay madaxweynihii hore, kaasi oo ku soo laabashadiisa Aqalka Cad ay u muuqato inay soo dedejisay wada-hadallada xabbad-joojinta.

Khudbadda Blinken waxaa sidoo kale carqaladeeyay qof qaylinayey kaasoo ku qayliyay ku dhawaad daqiiqad, isagoo ku tilmaamay “Blinken-ka dhiigyacabka ah, xoghayaha xasuuqa”.

Qabyo-qoraalka heshiiska xabbad-joojinta ee si weyn loo faafinayo, kaasoo sarkaal sare oo reer Galbeed ah uu sheegay in la isku raaci karo Jimcaha, ayaa u muuqda mid ku dhawaad la mid ah kuwii la soo bandhigay xagaagii iyo dayrtii 2024-kii.

Israa’iil ayaa muddo dheer ku adkaysanaysay in heshiisku uu u oggolaado inay dib u bilowdo dagaalka marka ay doonto, halka Xamaas ay sheegtay inay sii dayn doonto la haystayaasha kaliya haddii si joogto ah loo joojiyo dagaalka.

Warbaahinta Israa’iil ee Haaretz ayaa Talaadadii sheegtay in ergeyga soo socda ee madaxweynihii hore ee Bariga Dhexe, Steven Witkoff, uu Netanyahu ku cadaadiyay heshiiska, isagoo xafiiskiisa ugu tagay Sabtidii si uu ugu raaco soo jeedinta, taasoo ahayd tii uu horey u diiday.

Warbaahinta Israa’iil iyo ilo ku dhow wadahadallada ayaa u sheegay AFP in wajiga koowaad ee heshiiska lagu sii dayn doono 33 la hayste oo Israa’iiliyiin ah. Dhanka kale, laba ilo Falastiiniyiin ah oo ku dhow Xamaas ayaa sheegay in Israa’iil ay sii deyn doonto ilaa 1,000 maxbuus oo Falastiiniyiin ah beddelkeeda.

Sarkaal ka tirsan dowladda Israa’iil ayaa u sheegay AFP in “dhowr boqol oo argagixiso ah la sii deyn doono” iyadoo qayb ka ah wajiga koowaad ee heshiiska.

Warbaahinta Israa’iil ayaa sidoo kale Talaadadii sheegtay in heshiiska la soo jeediyay uu Israa’iil u oggolaanayo inay sii haysato aagga xuduudka ee gudaha Gaza inta lagu jiro fulinta wajiga koowaad.

Xamaas waxay sheegtay inay rajaynayso “heshiis cad oo dhammaystiran”, iyadoo intaa ku dartay inay la tashiyo la yeelatay kooxaha kale ee Falastiiniyiinta ayna u sheegtay “horumarka la sameeyay”.