Guddiga doorashooyinka oo shaaciyey bisha la qabanayo doorashada ugu horreysa

[Deeq A.]

Muqdisho (Caasimada Online) – Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay in doorashooyinka ugu horreeyay dalka laga qaban doono muddo toddoba bilood gudahood ah, sida uu sheegay Guddoomiyaha Guddigga Doorashooyinka Qaranka Cabdikariin Axmed Xasan oo shalay ay Guddigga Doorashooyinku u doorteen guddoomiye, Haddaba waa kuma Cabdikariin Axmed Xasan?

Sida ku xusan taariikh nololeedkiisa, Cabdikariin waxa uu khibrad u leeyahay Dimoqraadiyadda iyo doorashooyinka, taasi oo oo ah mid ka badan 12 sano.

Waxaa kale oo uu khibrad u leeyahay sida lagu xusay taariikhdiisa shaqo iyo waxbarasho siyaasadda dowladda, xiriirka bulshada rayidka ah iyo xoojinta dhaqaalaha.

Waxa uu la taliye sare kasoo nqoday Wasaaradda Qorsheynta, Maalgashiga iyo Horumarinta Dhaqaalaha Soomaaliya isagoo ka qeyb qaatay hirgelinta Qorshaha Horrumarinta Qaranka (NDP-9)

Waxa uu kasoo shaqeeyay Guddiga Xallinta iyo Khilaafaadka sanadkii 2016kii kaas oo howshiisu ay ahayd in uu gacan ka geysto arrimaha dhexdhexaadinta iyo in si daahfurnaan ah loo soo bandhigo in ay dooarshadu noqoto mid xaq ah.

Magaalada Minnesota ee dalka Maraykanka, waxaa uu ka soo shaqeeyay u dooddida iyo waci gelinta bulshooyinka laga tirada badanyahay si ay uga qeyb qaataan hannaanka dimuquraadiyadda . Waxa uu wax ku bartay Jaamacadda Umadda Soomaaliyeed ee Gaheyr, halkaas oo uu ka qaatay shahaadada koobaad , sidoo kale waxaa u Shahaadada labaad ee jaamacadeed ka qaatay St. Mary’s University ee dalka Maraykanka.

Guddoomiye Cabdikariin ayaa sheegay in doorashada ugu horreysa ee qof iyo cod ah ay ku qaban doonaan muddo 7 bilood gudahood ah, gaar ahaan bisha June ee 2025.

Waxa uu sheegay in dhankooda ay labada gelinba shaqayn doonaan si uusan wakhtigu caqabad ugu noqon. Mar uu sharraxey sida ay uga hirgelinayaan doorasho qof iyo cod ah dalka waxa uu sheegay in ay ku shaqeeynayaan shuruuc ay labada aqal ee baarlamaanka meel mariyeen.

“waxa aan diiwaangelin ku samayn doonnaa ururrada xisbiyada xisbiyo noqonaya, gaar ahaan kuwa shuruudaha soo buuxiya, ka dibna aan dalka gaarsiino in golaha deegaanka dooarashooyinkooda aan ku qabano xisbiyo qof iyo cod ah,” ayuu yiri Cabdikariin oo sheegay in ay howshaasi ay dhawaan bilaabi doonaan.

Qorshaha jadwalka doorashada ayaa ah in bisha Juun ay doorashada golayaasha Deegaanka ka qabtaan dalka oo dhan , halka bisha November ay qaban doonaa tan Baarlamaanada Maamul Goboleedyada iyo madaxdooda taas oo ku dhaceysa qof iyo cod .

Waxa jirta dood Siyaasiyiinta qaar kood ee ku aadan in xaaladda dalku ku suganyahay aan laga qaban karin doorasho qof iyo cod ah iyada oo xiriirka ka dhaxeeya maamulada qaar sida Puntland iyo Jubaland iyo dowladda Federaalka aanu wanaagsaneyn, laakin Cabdikariin ayaa sheegay in ay jiraan meelo badan oo nabad ah oo dalka ah in doorasho laga qaban karo isagoo sheegay in meelaha kale ee khilaafka siyaasadeed ka jirana ay rajeynayaan in uu xallismo inta ay shaqada wadaan.

“Annagu intaan gaari karno waa gaareeynaa, umaddana waxa aan leenahay xuquuqda dastuuriga ah ee aad leedihiin ee ah in aad madaxdiina doorataan ayaan doonaynaa in aan idin gaarsiino,” ayuu yiri Cabdikariin oo intaas ku daray in siyaasyiinta wax ka tabanaya arrimaha in ay la fariisan doonaan.

Marka la eego waqtiga ay sheegeen Guddigga doorashadu in ay ku dhaqan gelinayaan doorashada ee ah bisha Juun ee soo socota ayaa haddana waxa laga yaabaa in dadka qaar ay is-weeydiiyaan suurtagalnimada in waqtigaas lagu hirgelin karo doorasho qof iyo cod ah, hasa yeeshee guddoomiyha guddiga Doorashooyiinka Cabdikariin Axmed Xasan ayaa qaba in shaqooyin kala duwan ay qaban donaan dadkana ay kulamo la sameeyn doonaan.

“Shaqadeenu waxa noqon doontaa inagoo kaashaneyna khibradeenna in deegaanada Soomaaliyeed badankoodu ay gacanteena gaarto,” ayuu yiri.

Cabdikariin Axmed Xasan ayaa qaba in Sababaha ay Soomaaliya u dhaqaaqi weysay ay tahay in dadku aanay aqoon cidda matasha, arrimahooda iyo mmashaakiilkoodana cid ay u sheegtaan aanay aqoon. Sidaasi darteed, wax uu aaminsan yahay in doorashada qof iyo codka ah ay xallin karto dareenkaasi ay qabaan dadweynuhu.