Isbeddelka Siyaasadeed ee Somaliland: Guuldarrada Kulmiye iyo Guusha Waddani

[Deeq A.]

Doorashadii ka dhacday 13-kii bishaan Somaliland waxay horseeday isbeddel weyn oo ku dhacay saaxadda siyaasadda Somaliland.

Xisbiga Kulmiye, oo muddo dheer ahaa hoggaanka siyaasadda Somaliland, ayaa looga guuleystay codkii shacabka, taas oo u muuqata mid muujinaysa rabitaanka isbeddel oo xooggan oo ku jiray bulshada.

Xisbiga Waddani, oo muddo dheer ahaa mucaaradka ugu weyn, ayaa ku guuleystay tallada Somaliland shanta sano ee soo socota, taas oo markale caddeynaysa in siyaasadda Somaliland ay tahay mid furan oo shacabka ay awood u leeyihiin inay beddelaan hogaamiyeyaashooda si nabad ah.

Guuldarrada Kulmiye: Maxay ka dhigan tahay?

Kulmiye waxa uu ahaa xisbiga hoggaaminayay Somaliland muddo ku dhow labaatan sano. Xisbigaas ayaa lagu xusuustaa guulo waaweyn, sida hirgelinta doorashooyin xor ah, hagaajinta dhaqaalaha, iyo nabadgelyo la isku halleyn karo. Si kastaba ha ahaatee, guuldarradu waxay tilmaamaysaa dhowr arrimood:

1. Daalkii Hoggaanka: Shacabka ayaa laga yaabaa inay dareemeen in xisbiga Kulmiye uu daalay, islamarkaana uusan u keenin isbeddelka ay ku rajo weynaayeen. Arrimo la xiriira maamulka, musuqmaasuqa iyo heshiiskii Somaliland iyo Itoobiya oo dad badan oo reer Somaliland si weyn uga soo horjeedeen waana Guuldarrada Muuse Biixi waxyaabaha keenay sida Siyaasiyiinta ay aaminsan yihiin.
2. Mucaaradka, gaar ahaan Waddani, ayaa si firfircoon ugu ololeeyay isbeddel dhab ah, iyagoo xoogga saaray dhibaatooyinka bulshada sida shaqo la’aanta, fursadaha dhallinyarada, iyo sinnaanta siyaasadeed.

Maxay Soo Kordhin Kartaa Guusha Waddani?

Waddani, oo muddo dheer ahaa mucaaradka ugu xooggan, ayaa hadda fursad u helay inuu ka dhabeeyo ballanqaadyadiisii. Guusha Waddani waxay soo kordhin kartaa:

1. Aragti Cusub oo Siyaasadeed: Hoggaaminta cusub ee Waddani waxay fursad u tahay in la hirgeliyo siyaasado cusub oo wax ka qabta baahiyaha shacabka.
2. Dhallinyarada iyo Ka-qaybgalka Siyaasadeed: Waddani ayaa dhallinyarada iyo dumarka si gaar ah ugu ololeeyay, taas oo la filayo inay kordhiso ka-qaybgalka bulshooyinka kala duwan ee Somaliland.
3. Kor-u-qaadidda Dimuqraadiyadda: Isbeddelkan ayaa sii xoojin kara sumcadda Somaliland ee ku aaddan dimuqraadiyadda iyo isbeddelka nabadda ku dhisan.

Isbeddelka Siyaasadeed: Maxaa Laga Baran Karaa?

Doorashadan waxay muujinaysaa saddex arrimood oo muhiim ah:

1. Awoodda Shacabka: Shacabka Somaliland waxay muujinayaan in doorashooyinka aan loo adeegsan karin dano gaar ah, balse ay yihiin fursad dhab ah oo ay ku go’aamin karaan mustaqbalkooda.
2. Nidaamka Xisbiyada Badan: In Kulmiye oo muddo dheer talada hayay laga guuleysto waxay muujinaysaa in nidaamka xisbiyada badan ee Somaliland uu yahay mid shaqeynaya.
3. Hoggaaminta Isbeddelka: Haddii Waddani uu ku guuleysto fulinta ballanqaadyadiisa, waxaa dhici karta in isbeddelkaan uu horseedo kalsooni dheeraad ah oo ku saabsan nidaamka siyaasadeed ee Somaliland.

Guuldarrada Kulmiye iyo guusha Waddani waa isbeddel muhiim ah oo soo kordhinaya yididiilo cusub iyo xiiso dheeraad ah oo ku saabsan mustaqbalka Somaliland. Inkastoo ay jiraan caqabado waaweyn oo horyaalla xukuumadda cusub, sida dhaqaalaha, nabadgelyada, iyo isku-dhafka bulshada, haddana waxaa la rajaynayaa in isbeddelkan uu noqon doono mid horumar keena. Shacabka Somaliland waxay markale caddeeyeen in dimuqraadiyadda iyo codka shacabka ay yihiin tiirarka ugu waaweyn ee mustaqbalkooda.

Source: goobjoog.com