Cabsi Itoobiya: Saameynta Isbahaysiga Soomaaliya iyo Masar ee Gobolka Geeska Afrika

[Deeq A.]

Gobolka Geeska Afrika wuxuu mar kale wajahayaa isbedel siyaasadeed iyo milateri oo sababay dareen xooggan, gaar ahaan Itoobiya oo cabsi ka muujineysa isbahaysiga cusub ee u dhexeeya Soomaaliya iyo Masar.

Heshiiskan cusub ee labada dal ayaa sare u qaaday walaaca Itoobiya, iyadoo ay muuqato in iskaashigan uu saameyn weyn ku yeelan karo xiisadaha ka taagan gobolka. Si kastaba ha ahaatee, heshiiskan milateri ee Soomaaliya iyo Masar uma muuqdo mid khatar ku ah gobolka Geeska Afrika, laakiin wuxuu halis ku yahay gardarrada joogtada ah ee Itoobiya.

Heshiiska Soomaaliya iyo Masar: Xogta Cusub ee Gobolka

Bishii Agoosto ee sannadkan, madaxweynaha Soomaaliya ayaa booqasho ku tagay Qaahira, taas oo keentay in la saxiixo heshiis milateri oo rasmi ah oo dhex mara Soomaaliya iyo Masar.

Waxay noqotay tallaabo Itoobiya si gaar ah uga careysiisay, gaar ahaan kadib markii Muqdisho ay soo gaareen labo diyaaradood oo kuwa milateriga ee nooca C-130 ah oo laga leeyahay Masar. Tani waxay muujineysaa bilowga fulinta heshiiskaas, kaasoo Itoobiya u aragto mid halis gelinaya danahaheeda.

Itoobiya oo Wajahaysa Cabsi Aan Fileynin

Cabsida Itoobiya ayaa ka dhalatay arrinta ah in iskaashiga Soomaaliya iyo Masar uu ku sii fido gobolka Geeska Afrika, halkaas oo muranka biyaha Webiga Niilka uu horeyba u abuuray xiisado kala duwan. Masar iyo Itoobiya waxay muddo dheer isku hayeen arrinta Biyo-Xireenka Weyn ee Itoobiya (GERD), kaas oo Masar ay u aragto inuu khatar ku yahay nolosha dadkeeda, maadaama ay ku tiirsan yihiin biyaha Webiga Niilka. Iskaashigan cusub ee Soomaaliya iyo Masar, gaar ahaan dhinaca milateriga, wuxuu keenay in Itoobiya ay cabsi ka qabto in iskaashigaasi uu wiiqi karo awooddeeda gobolka iyo danahaheeda amniga.

Itoobiya waxay si gaar ah uga welwelsan tahay qorshaha lagu wado in ilaa 5,000 askari oo Masaari ah lagu soo biiriyo ciidamada cusub ee Midowga Afrika dhammaadka sanadkan, iyadoo sidoo kale la qorsheynayo in 5,000 oo kale si gaar ah loo daabulayo. Tani waxay Itoobiya u tahay halis cusub, maadaama ciidamo Masaari ah oo ku sugan Soomaaliya ay Itoobiya u arkaan inay abuuri karaan culeys weyn.

Gardarrada Itoobiya iyo Saameynta Heshiiska Cusub

Si kastaba ha ahaatee, iskaashiga Soomaaliya iyo Masar uma muuqdo mid khatar ku ah gobolka Geeska Afrika oo dhan, balse wuxuu halis ku yahay gardarrada joogtada ah ee Itoobiya. Itoobiya ayaa dhowaan lagu eedeeyay inay ku xadgudubtay madaxbanaanida Soomaaliya kadib markii ay heshiis beenaad la gashay maamulka Somaliland, taasoo abuurtay xaalad siyaasadeed oo cakiran. Heshiiska Itoobiya iyo Somaliland ayaa loo arkay isku day Itoobiya ay ku raadinayso saameyn dheeri ah oo gobolka ah, iyadoo iska indhatireysa danaha Soomaaliya iyo suurtagalnimada in arrintaasi ay sababto muran hor leh.

Iskaashiga Soomaaliya iyo Masar wuxuu Soomaaliya siinayaa fursad ay kaga hortagto faragelinta Itoobiya iyo inay ku difaacato madaxbanaanideeda. Heshiiskan waa hab Soomaaliya iyo Masar ay ku xoojinayaan amniga gobolka, iyadoo la iska caabinayo gardarrada Itoobiya oo marar badan isku dayday inay faragelin ku sameyso siyaasadaha gudaha ee waddamada dariska ah.

Qodobka Itoobiya ee Murugsan iyo Doorka Masar

Itoobiya oo horey ugu jirtay xaalad adag oo gudaha ah, oo ay ka mid tahay kacdoonada ka dhanka ah dowladda, ayaa hadda wajahayso cadaadis dibadeed oo uga imanaya iskaashiga Soomaaliya iyo Masar. Itoobiya waxay u aragtaa isbahaysigan mid xoojin kara saameynta Masar ee gobolka, taasoo wax u dhimi karta qorshaheeda la xiriira dhismaha iyo bixinta adeegyada biyo-xireenka weyn ee GERD. Si kastaba, iskaashiga Soomaaliya iyo Masar waa tallaabo milateri iyo amni oo si waafaqsan shuruucda caalamiga ah loogu wajahayo ilaalinta nabadda iyo iska caabinta faragelinta shisheeye.

Source: goobjoog.com