Sidee loo soo qabtay ninkan ka midka ah dadka ka ugu khatarta badan dunida ee 35 sano la daba joogay

[Deeq A.]

Ismaaciil “El Mayo” Zambada waa mid ka mid ah magacyada ugu caansan taariikhda dagaalka ee daroogada, lana mid ah awoodda cabsida leh iyo saamaynta kooxda daroogada ee adduunka ugu weyn.

Jiilkii ugu dambeeyay ee hoggaamiyeyaasha daroogada, wuxuu abuuray kooxda Sinaloa Cartel oo la jaan qaadeysay ninka ku caanka ah daroogada ee Joaquin “El Chapo” Guzman kadib burburkii 1989-kii.

Laakin si ka duwan saaxiibkii, kaas oo xabsiga la dhigay kana baxsaday laba jeer, El Mayo waxaa u suurtagashay in uu ka baxsado qabashada ilaa 35 sano oo uu hadda soo gaaray.

Maamulka Mareykanka ayaa ku xiray magaalada El Paso ee gobolka Texas, Khamiistii. Waxa uu hore u sheegay in uusan wax danbi ah galin kadib eedaymo badan oo looga soo oogay maxkamadda federaalka ee Texas.

Waxaa lagu siray oo laga dhaadhiciyey inuu u safro Mareykanka, taasoo qeyb ka ah howl-gal qorsheysan oo uu ka dambeeyay wiil uu dhalay saaxiibkiisii hore, El Chapo.

Joaquín Guzmán López, oo ah dhaxal-sugaha howlgalka El Chapo, ayaa lala xiray Zambada kadib markii uu rumaystay inuu u safrayay waqooyiga Mexico si uu u soo kormeero meelaha suurtagalka ah ee looga soo degi karo si qarsoodi ah.

“Ma ka welwelsan tahay in lagu qabto?” Saxafigii dhintay ee Mexico Julio Scherer García ayaa 2010-kii waydiiyay Zambada, ka dib markii uu buuraha galay si uu waraysi aan hore loo arag ula yeesho amiirkii daroogada.

“Fikirka ah in la’ i xiro ayaa i argagax geliyay,” ayuu ku jawaabay. “Ma hubo in aan haysto waxa ay igu qaadan karto in aan is dilo, waxaan jeclaan lahaa in aan ku fekero inaan sameeyo oo aan nafta iska qaado.”

Si kastaba ha ahaatee, markii la gaaray waqtigii, ma uusan helin wax awood ama fursad ah oo uu arrinkaa ku sameeyo.

XIGASHADA SAWIRKA,REUTERS

Qof aad u taxaddar badnaa sannado badan, waxay u muuqataa wax cajiib ah in Zambada lagu khiyaaneeyay da’da 76. Waxaa laga yaabaa in wax aan caadi ahayn loo baahan yahay si loo ilaaliyo gacan ku hayntiisa.

“Lama yaabin in qabashada Zambada aysan u dhicin caadi ah,” ayuu yiri Mike Vigil, oo ah wakiil hore oo ka tirsan Maamulka la dagaallanka Maandooriyaha ee Mareykanka (DEA). “Wuxuu ka weyn yahay 70, caafimaadkiisu liito, wuxuuna horay u sheegay in xabsiga uu ahaa cabsidiisa ugu weyn.”

Sidee looga falcelin doonaa?

Xiritaanka iyo heshiis suurtagal ah oo dhexmara wiilasha El Chapo, oo loo yaqaan Los Chapitos, iyo dawladda Mareykanka oo lagu beddelayo qirashada dembiga waxay dhalinaysaa su’aasha ah cidda qaban doonta xukunka kooxda Sinaloa cartel.

Kadib markii la xiray El Chapo Guzmán iyo u gacan gelinta Mareykanka sanadkii 2016-kii, mowjado dhiig ah ayaa billowday iyadoo kooxaha iska soo horjeeda ay u dagaallamayeen gacan ku haynta hoggaamineed ee kooxaha daroogada kuwaas oo ka soo horjeeda daciifnimo ay dareemeen.

Mid xitaa ka sii naxdin badan kana sii rabshado badan ayay ahayd falcelinta qabqableyaashii Sinaloa cartel markii hoggaamiyahooda, Ovidio Guzmán López, la qabtay Oktoobar 2019.

Xarigiisa kadib, boqollaal nin oo hubaysan ayaa weerar ku qaaday magaalada Culiacán waxayna rasaas ku fureen dad rayid ah, boolis iyo millatari iyaga oo adeegsanaya hub heer sare ah. Ugu dambeyntii, maamulka ayaa ku celiyay Ovidio Guzmán raggiisa si uu u soo afjaro isku dhacyada.

Kadib mar kale ayaa la xiray, lana soo gacan geliyay, waxaana uu hadda ku sugayaa in lagu maxkamadeeyo xabsi ku yaalla Mareykanka.

Mike Vigil wuxuu aaminsan yahay in isku dhacyo kale, kaas oo loo yaqaan “Culiacanazo”, laga yaabo in laga fogaado markan:

XIGASHADA SAWIRKA,REUTERS

“Kooxda Sinaloa waxay leedahay kayd aad u xooggan oo ah hoggaamiyeyaal suurtagal ah oo la wareegi kara, oo uu ku jiro walaalka El Chapo,” ayuu yiri.

Su’aasha kale ee cad ee ku saabsan xariga Zambada ayaa ah: sababta hadda?

Hawlgalka ayaa ahaa mid la qorsheeyay muddo bilo ah. Si kastaba ha ahaatee, wararka qaar ayaa sheegaya in sidoo kale ay jirtay fursad qabashadiisa sahashay.

Markii walxaha kala duwan ee ka dambeeya khiyaanada ay u muuqdeen inay suura galayaan, inkastoo shaki gaar ah ay ka qabaan mas’uuliyiinta Mareykanka, waxay ugu dambeyntii go’aansadeen inaysan jirin wax luminaya iyagoo isku dayay.

Si kastaba ha ahaatee, sababta ugu weyn ee waqtigaas loo sameeyay ayaa lagu sheegay erayadii xeer ilaaliyaha guud ee Maraykanka Merrick Garland oo fariin muuqaal ah oo uu soo diray ku xaqiijiyay xarigga dadkan.

“Fentanyl waa khatartii ugu dhimashada badneyd ee uu waddankeena wajaho,” ayuu yiri, isagoo wacad ku maray in Waaxda Caddaaladda ee Mareykanka “aysan nasan doonin ilaa dhammaan hoggaamiyeyaasha, xubnaha iyo la-hawlgalayaasha mas’uulka ka ah sumeynta bulshooyinkayada lala xisaabtamo.”

Qabsashada El Mayo Zambada, in kasta oo uu da’ weyn yahay, caafimaad ahaanna uu liito oo lagu qabtay khiyaano, had iyo jeer waxay ahaanaysaa qayb muhiim ah oo ka mid ah istiraatiijiyaddaas.

bbcsomali

Qaran News