Akhriso: Faahfaahinta Qodobbada uu Madaxweyne Xasan Sheekh uu isdul istaagay Kulankiisa Dadweyne

[Deeq A.]

Madaxweynaha Soomaaliya oo ka hadlayay kulan dadweyne ayaa ka hadlay arrimo badan oo ay ka mid yihiin wixii laga qabtay amniga, doorashada, dhameystirka dastuurka iyo arrimo kale.

Madaxweynaha ayaa ka hadlay arrimo qabyo ahaan oo uu hadda dhameystiray “Horumarka aan maanta sheeganeyno, oo ay ka mid tahay deyn cafinta, oo ay ka mid tahay cunaqabateynta hubka in la qaado, oo ay mid tahay kubiirista suuqa East Africa, qaar waaxaag ayaan soo bilownay, qaarna iyaga bilow ah ayaa lasoo kulanay”.

Dhanka Amniga, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa xusay doorka taariikhiga ah ee AMISOM ay ka qaateen nabadda iyo dowladnimada Soomaaliya, waxa uuna muujiyey sida uu uga faraxsan yahay in Ciidamada Soomaaliyeed ay soo gaareen marxalad ay ku hantaan sugidda amniga Madaxda, Hay’adaha dowladda iyo hoggaanka dalka.

Laga soo blaabo 2,000 ee Carta berrigii Jamhuuriyadda 3-aad lagu soo aasaasay ilaa iyo hadda, farxad ayay ii tahay, karaamo iyo waxaan dareemayaa iyo weynaan in madaxweynihii Soomaaliyeed ee ugu horeeyay mudddaasi, oo ciidan Ajnabi aanu ilaalineyn, oo wiilal Soomaaliyeed bes ay ilalainayaan, nasiib gaar ah oo ilaahay iisiiyay, ilaahayna aan uga mahadcelilanyo, waxaan dareemayaa ammaan buuxa”.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud waxaa uu kajawaabay su’aalo qaar oo ka yimid dadweynaha, isaga oo ka hadlayay la dagaalanka Shabaab in 700 ilaa 800 oo KM oo xor ah in ay jiraan, oo jidgooyo aaney jirin, waxaa uuna ballanqaaday in dhegxaanta la qaadi doono.

“Bisha Tobonkeedii ilaa hadda waxaa socda howlgallo joogta ah, muddadaas ilaa hadda waxaa lagu guuleystay xoreynta deegaanno badan. Dadka Soomaaliyeed maanta waxa ay u wada taagan yihiin xoreynta dalka. Qabaa’il badan ayaa wadayeeshay iskaashi ay ku cirab-tirayaan argagixisada.”

Deyn Cafinta Soomaaliya: Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa soo bandhigay natiijada laga filanayo deynta laga cafiyey dalkeenna, waxa uuna xusay in sannadkan 2023 uu kobcay dhaqaalaha 14%, waxa ayna dowladdu higsanaysaa in sannadka cusub la gaarsiiyo kobac dhan 22%, taas oo ay barbar socota yareynta fakhriga iyo saboolnimada oo la yareeyey lana gaarsiiyey 54%, halka uu horey u ahaa 69%.

Waxbarashada 3,000 oo Macallim oo la shaqaaleyn doono, caafimaadka iyo bedqabka qofka, amnig aiyo arrimo badan ayuu ka hadlay.
“Horumarka dal waa in uu leeyahay hiigsi fog. Sida aan u sheegnay, sannadkan iyo sanadka xiga ugama gudbi karno caqabadaha jira, waana sababta aan u keennay hiigsiga 2060. Soddon iyo Todoba sano oo hadda kaddib ah, Soomaaliya side u ekaanaysaa in aan maanta gaarno go’aankeeda.”

Dhameystirka Dastuurka:: Madaxweyne Xasan Sheekh waxaa uu dul istaagay dhameystirka dastuurka isaga oo sheegay in aan cidna la afduubeyn, oo cid walba ay ka qeybgali doonto “Qabyo tirka Dastuurku dib u dhacyo badan ayuu lasoo kulmay, waxaana isku soo dhiibay Baarlamaano kala duwan oo uu waqtigu ka dhammaaday iyaga oo ka shaqeynaya. Waxaa naga go’an in uusan muddoo xileedkan nala dhaafin, dhammeystirkiisana waxaa asal u ah rabitaanka ummadda Soomaaliyeed. Qaabka aan anigu jeclahay waxaa ka muhiimsan rabitaanka inta badan bulshada Soomaaliyeed.”.

Source: goobjoog.com