Somaliland oo ‘xabsiyada ku gurtay maxaabiis le’eg’ intii uu cafiyay Muuse Biixi

[Deeq A.]

Hargeysa (Caasimada Online) –  Madaxweynaha Somaliland, Muuse Biixi ayaa dhowaan cafis Madaxweyne u fidiyay maxaabiis badan oo tiradoodu dhameyd 574-maxbuus oo ku xidhnaa jeelasha Somaliland, si looga hortago faafida cudurka dunida faraha ba’an ku haya ee Coronavirus ama Covid-19.

Xukuumada Somaliland ayaa la soo waraniyaa in tiro leeg maxaabiista uu Madaxweyne Muuse Biixi xabsiyada kasii daayey ay usoo wareejisay xabsiyadooda muddo labo todobaad gudahooda, iyada oo boqolaal kalena la soo xidhay, midaasi oo meesha ka saareysa dhimista maxaabiista ku xidhan jeelasha Somaliland, maadama uu si fudud ugu dhex faafi karo cudurka Coronavirus.

Ciidamada Somaliland ayaa muddo labo todobaad ku siman waxa ay xabsiyadii ay kasii daayeen Maxaabiistii cafiska loo fidiyay kusoo wareejiyeen maxaabiis badan, midaasi oo meesha ka saareysa ujeedkii laga lahaa cafiska Madaxweynaha oo aheyd in jeelasha laga dhimo maxaabiista ku xidhan si uu saameyn xun ugu yeelan cudurkaasi sida fudud ku faafaya.

Hay’adda Horizon ee ka shaqeysa arrimaha sharciga iyo xuquuqul insaanka ayaa tirakoob ku sameeysay Maxaabiista ay Xukuumada Somaliland kusoo wareejisay xabsiyadii laga sii daayey kuwii ku xidhnaa, ayaa waxay sheegtay inaysan weli suurta-galin in la dhimo Maxaabiista badan ee hal meel kuwada xidhan, midaasi oo natiijo la’aan ka dhigeysa cafiskii uu fidiyay Madaxweyne Biixi.

“Haddii ujeedada ka danbaysa cafiska 574 maxaabiista ah uu ahaa in la dhimo tirade maxaabiista, weli may suurtoobin arrintaasi. Dadka xukuman ee ku jira saldhigyada booliska, sababta loo geeyayna ahayd in meel looga waayey xabsiyadu, lagumana darin cafiskan. Hadda waxa loo wareejiyey xabsiyada, iyaga oo lagu buuxinayo qolalkii kuwii hore laga sii daayey. Illaa 1-dii April 2020, waxay xabsiyadu qaabileen Maxaabiis badan” ayaa lagu yiri Warbixinta Hay’adda Horizon.

“Xabsiga Hargeysi waxa uu qaabiley ku dhawaad 250 maxaabiis oo cusub oo laga keenay saldhigyada booliska. Xabsiga Mandheera oo 250 ka mid ah lagu siidaayey cafisku, waxa uu qaabilay ku dhawaad 200 maxaabiis cusub ah, oo ay ku jiraan 129 laga soo wareejiyey Xabsiga Hargeysa, saldhigyada booliska Hargeysa iyo degmooyinka Gobolka Saaxil. Intooda badan waa carruur. Xabsiga Boorama 15 kaliya ayaa la cafiyey halka ay ka qaabileen ku dhawaad 50 maxaabiis cusub ah oo ay kujiraan ku wadaad 20 garsugeyaal ahi. Xabsiga Gabiley waxa uu qaabiley 15 maxaabiis cusub ah oo ay kujiraan 3 haween ah oo laga soo wareejiyey saldhigga Daloodho ee Hargeysa” ayey intaasi kusii dartay warbixintaasi.

Sidoo kale waxa ay Hay’addu sheegtay in cafiska Madaxweynaha kadib xabsiyada lagu xidhay Maxaabiis cusub oo loo haysto dambiyo fudud oo aan mudneyn, iyada oo ay diiwaan gelisay Hay’addu tiro kiisas cusub oo u baahan kaalmo sharci oo ku xidhan saldhigyada booliska Hargeysa, sida ay ku sheegtay Warbixinta ay soo saartay.

Horizon ayaa ugu dambeyntiina Madaxweynaha Somaliland ugu baaqay in uu soo saaro wareegto uu ku cafinayo Maxaabiis kale oo ku xidhan jeelasha Somaliland, si loo dhimo Maxaabiista kuwada xidhan halka meel, midaasi oo meesha ka saareysa in cudurka Coronavirus uu si fudud ugu dhex faafo gudaha Xabsiyada oo aan laheyn nidaam nadaafadeed oo hagaagsan.