Kadib guushii doorashadii dhiiga badan loo daadiyey maxaa u qabsoomay K/G?

[Deeq A.]

Bishii labo iyo tobaandaad 2018 waxaa magaalada baydhabo oo ah xaruunta ku meel gaarka ah ee dowlad gobaleedka koofur galbeed Soomaaliya ka dhacaday doorasho aan xor iyo xalaal midna aan lagu tilmaami Karin ilaa maanta ay dadka soomaaliyeed iyo beesha caalamka ay jawaab waafi ah u la’ yihiin wixii meeshaas ka dhacay.

Wixii meeshaas ka dhacay dib ugu laaban meeyno sharaxaadeeda laakin aan is weydiino (DOORASHADAII GUMAADKA IYO DHIIGA BADAN DARTEEDA LOO DAADIYEY KADIB MAXAA U QABSOOMAY KGS?).

Doorashadaas dhiiga badan darteeda loo diiday waxaa lagu cimaamday ama maqaar saar ahaan loogu doortay Mudane C/casiis Maxamed Xasan (laftagareen) oo ahaa wasiir ka tirsan xukuumada Raisul wasaare Xasan Cali khayre ka hor inta aan dhiiga loo daadin si loogu doorto Madaxweynaha Koofur Galbeed.

Aan u I maano jawaabta ah waxa u qabsoomay iyo wixii kaloo aan ka ogahay dhammaan balan qaadyadii uu sameeyey Mudane C/casiis Laftagareen hal mid ah oo uu sameeyey majirto markii la eego dhanka Amniga, Dhaqaalaha, Maamul Wanaaga, Cadaalada iyo Sinaanta Metelaada Qabiilada Maamulka Koofur galbeed Soomaaliya.

Amniga Maxaa ka hirgalay? Amniga koofur galbeed soomaaliya wuxuu kacanta ka baxay maalintii C/casiis lafta gareen sida qasabka iyo jujuubka ah ay ku doorteen Xildhibaanada koofur galbeed oo awood ka tan weyn loo adeegsaday, Maxaa dhacay inta uu joogay dhanka aminga dhacdooyinka ugu waayen ee dhacay waxaa ka mid in qaar ka mid qaabiilada koofur galbeed soomaaliyeed hogaaminta aan wanaagsaneeyn ee C/casiis laftagreen ay sababtay mudo sanada ah kadib in maagalada baydhabo labo qabiil dagaal sookeye ah soo kala dhex galo aan ilaa hada wax xal ah lakala dhex dhigin, Dilalka bartilmaameedka ah ee haladoor reer koofur galbeed oo ku soo batay dhammaan deeganada koofur galbeed Tusaale AHN Mudane siyaasi Marguusi oo beertiisa lagu dhex dilay oo xitaa la aasi waayey dagaal socodo darteesa.

Waxaa in mudo ah kadib magalaada baydhabo iyo magaalooyinka waa weyn ee koofur galbeed ka dhaqan galay amarada Ururka UGUS, magalada baydhabo mudo isbuuc ah waxay korantada magaalada ay dansaneed amar ka yimi Ururka UGUS, dhacdooyinka amniga ku saabsan intaas waa ka badan yihiin.

Dhaqaalaah maxaa ka qabsoomay? Mudane C/casiis laftagreen afkiisa yuu igu sheegay wax dhaqaalaha in aysan koofur galbeed ka jiran ayna adag tahay sida ay ku noolaan lahaayeen shacabka koofu galbeed balse aysan isaga dhib ku hayn oo bil awalba uu helaayo $150,000 (Boqol iyo Konton kun oo Dollars ah) oo ka timaado Dowlada Federalka Soomaaliyeed ee wakiil ugu yahay koofur galbeed Soomaaliya, waa inta aan afkiisa ka maqlay anagoo wada fadhina.

Maamul Wanaaga maxaa ka hirgalay? Waxa maamul wanaag ah ee ka jir koofur galbeed ma jiro mudo sanad ku dhowaad ayuu jooga C/casii laftagareen maamulka uu hogaamiyo jooga weli su’aal la iskama weydiin away MADAXWEYNE KU XIGEEN? Taasi ayaa cadeeyn kugu filan in uu san wax maamul wanaag ah ka jirin maamulkaas.

Cadaalada maxaa ka hirgalay? Cadalada waa wax keliya ay umadi ay ku kala badbaadi karto laakin maamulka koofur galbeed uu mudane C/casiis lafta gareen u hogaamiye xita waxay hilmaameen erayga “CADAALAD” maxaa yeelay shacabka koofur galbeed sii joogta ayey ciidamad koofur galbeed u dilaan ilaa maanta shaqsi maxakaamad lasoo taagay malahan, taasi waxaa marqaati iga ah mudane C/casiis lafta gareen mar uu la hadlaayey ciidamada uu sheegay qof rayid ah oo muruq maalato ah loo dilay 5,000 shiling soomaali ah oo ila hada askarigii dilay aan maxkamad lasoo taagin.

Waa side Awood qeybsiga maamulka koofur galbeed Soomaaliya ama ma jirtaa sinaan metelaada qaabiilaada maamulka? Majirto wax metelaad ah oo ay u dhan yihhin qaabaailada dega koofur galbeed waxa keliya meesha ka taliye waa hal reer oo kuli ku heyb ah la qabiil ah Madaxewyne Mudane C/casiis lafta gareen Tusaale aad ku qanacdaan aan idin siiyo.

1. Mudane C/casiis Laftagareen Madaxweyne KGS
2. Zamzam Mahad C/raxmaan madaxa xafiiska Madaxweynaha Dhanka habeenka waana xaaska madaxweynaha hal reer ayey kasoo wada jeedaan (Isku beel)
3. Ibrahim Baafo Agaasimaha Madaxatooyda koofur galbeed (Isku Beel)
4. General Mahad oo mar dhow loo magacaaabay taliye ciidamada asluubta qaranka soo jeedin uu sameeyey c/casiis laftagareen waan sudogiisa ka hor wuxuu taliyaha ciidamada booliska koofur galbeed waa shaqsigii sida cad u yiri xabad Ayaan idin kugu jawaabeynaa hadii aad soo banana baxdaan wuxuun u qaabilsnaa ololaha c/casiis laftagareen dhanka amniga iyo caburinta shacbka (isku Beel)
5. C/fataax Mahad C/raxmaan waa xoghayaha madaxweynaha waana seedigii (Isku Beel)

Intaas Iyo in kabadan ayaa jirto sidaas darteed maqaalkaan kuma soo koobi karo ee hadii Alle idmo maqaalo kale Ayaan ku soo bandhigi doonaa.

Waxa keliya ee shacabka koofur galbeed Soomaaliya u qabsoomay waa Maamulkii oo isku bedelay maamul ay hal reer ah leeyihiin hadii shacabka sidaa ku daawadaan waxaa faraha ka bixi doono inta yar ee u harsan fadlan kaca oo baraaruga oo uu sheega cida hada talada hayso in sidaan wax ka bedelaan hadii aysan suuro gal aheyn in sidaan lagu wada joog karin.

Waxaan kuleeyahay Mudane C/casiis Laftagareen wakhtiga kuu harsan waa 3 sano wax badan ayaad ka bedeli kartaa dhammaan wixii aan soo sheegay hadii ay daacad kaa tahay fursad dahabi ah ayaa ku hortaalo wakhtiga iyo geediga aad ayey u fog yihiin laakin waxa keliya kugu simi karo hayaan guul ku soo idlaada waa adigoo garabhaaga iyo hareerahaaga sii fiican u hagaajiya.

Mahadsanidiin

W/Q: Mohamed Ali Barre
Email: Moaliybarre@gmail.com
Nairobi, Kenya

AFEEF: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid