Muqdisho (Caasimadda Online) – Waxaa maanta si rasmi ah uga bilowday xarunta Villa Hargeysa ee Madaxtooyada Soomaaliya dhismaha xarunta KMG ee Golaha shacabka uu loo diyaarinayo inay ku sii shaqeeyo Baarlamaanka inta laga dhisayo Xarunta weyn ee Golaha shacabka. Guddoomiyaha cusub ee Baarlamaanka Maxamed Mursal Sheekh C/raxmmaan ayaa si rasmi ah u dhagax dhigay Dhismaha lagu sameynayo xarunta KMG ee Golaha shacabka, isagoo kula dardaarmay howl wadeenada iyo Injineerada loo xil saaray dhismaha xaruntan in ay waqtiga loogu tala galay ku dhameeyaa dhismaha. Xarunta maanta dhismaha lagu bilaabay ayaa ah Xarunta Villa Hargeysa waxayna noqoneysaa xarunta KMG ee golaha shacabka. iyadoo marka Baarlamaanka xaruntan loo raro kadib uu bilaaban doono dhismaha xarunta weyn ee Baarlamaanka oo Turkigu dhisayo. Dhinaca kale Guddoomiyaha ayaa waxaa uu kulan la qaatay qaar ka mid ah Guddiyada joogtada ah ee Golaha shacabka,waxaana ay ka wada hadleen sidee ay Guddiyada ula shaqeyn lahaayeen Guddoomiyaha cusub. Guddiga difaaca Baarlamaanka Soomaaliya ayaa ka mid ahaa xubnaha maanta uu la kulmay,waxaana ay ka wada hadleen wada shaqeynta Guddoonka cusub iyo Guddiyada joogtada ah. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Kulan Muqdisho lagu qabtay oo ay isugu yimaadeen Waxgarad iyo siyaasiyiin ka soo jeeda Dowlad Goboleedka Jubaland ahaa looga dhowaaqay xisbi Loogu magacdaray soo celinta Dimoqraadiyada Dowlad Goboleedka Jubaland, iyadoo uu hormuud ka yahay xisbigani Wasiirkii hore ee Warfaafinta Soomaaliya Cabdullaahi Ciilmooge. Haddaba halkaan hoose ka akhriso war War-saxaafadeed Siidayn Deg Deg Ah!!! Taariikhdu tahay: 6dii, May 2018 Goobta: Mogadishu, Somalia Maanta oo ay taariikdu tahay Axad 6dii May 2018, aniga oo ku hadlaya magacayga, magaca saaxiibaday, magaca wakiillada bulshada reer Jubaland ee ku sugan madashan iyo magaca gebi ahaan umadda ku dhaqan saddexda gobol ee Jubaland; oo aanu maanta ku suganahay magaalo-madaxda ee Dalka ee”Muqdisho” waxaan kaga dhawaaqayaa curashada is-bahaysi Gudi- Siyaasadeed oo lagu magacaabo Gudiga Dib-usoonoolaynta Diimuqraadiyada ee Jubaland (ama JDRC- Jubbaland Democracy Restoration Committee).Isbahaysigan JDRC maahan mid meel cidla ah ka curtay, mana ahan mid si dhayal ah ku dhismay. 10 bilood oo shaqo & wada-tashi badan iyo kulamo taxane ah kadib ayaa indheer-garadka Jubaland waxaa ku dhex-maray meelo badan oo kamid ah dunida shirar lagu lafagurayay sidee qaab ka badalan ka hadda jira Jubbland loogu horseedaa. Annaga oo ka danqanay xaaladaha qallafsan oo ay ku sugan yihiin dadkayaga ku dhaqan gobollada Jubaland, waxaanu kulamadaas ku gorfeeney xaaladda siyaasadeed, midda amni iyo midda dhaqan-dhaqaale oo ay ku sugan yihiin dad-waynaha ku nool saddexda gobol ee Jubaland. Dadkaas uu kulamadu dhexmareen&wada-tashigu, waxay ahaayeen indheer-garadkii, labeentii daljooga &qurba-joogtii u dhashay gobolladan saddexda ah. Iyaga oo si toos ah ula xiriiray saraakiisha, askarta, ganacsatada, dhallinyarada, haweenka, culimaa-udiinka iyo isimada ku sugan degmooyinka kala duwan ee Jubaland, waxay wax-badan ka wada-xaajoodeen kana arinsadeen sidii looga bixi lahaa dhibaatada siyaasadeed oo ragaadisey noloshii bulshada. Dood iyo talooyin lays-dhaafsaday ayaa waxaa ka soo baxay fikrado laysla qaatay oo lagu doonayo in looga gudbo caqabadaha nolosha ee hor-taagan dad-waynaha reer Jubaland. Taas oo ku soo ururtey in la dhiso is-bahaysi siyaasadeed oo codkooda mideeya dabadeedna gaarsiiya maxfallada caalamiga ah iyo kuwa degaanka oo looga hadlayo siyaasadda Soomaaliya. Sida aanu ogsoon-nahay, Jubaland waxaa ka dhisan maamul-goboleed hoos yimaada dowladda dhexe ee federaalka ah. Waa maamulkii II-aad ee ka dhisma Soomaaliya muddadii ay bur-burtay dowladdii dhexe. Muddada Lixda sano ah oo maamulku dhisnaa, wax ka dhinma mooyee gobollada waxba uma soo kordhin. Sidaa darteed Is-bahaysiganu wuxuu ka yimid wax-garadkii gobollada saddexda ah ee Jubaland. Waa mid u yimid tabashada iyo baahida badan oo dad-waynaha reer Jubaland ay u qabaan in ay helaan dad u hadla dhibaatada ka haysata nolosha oo maamulku uu sabab u yahay. Waana mid u yimid u-adeegga dhamaan dad-waynaha Jubaland. Waa urur-siyaasadeed mucaarad ah oo wax dhisaya, isla-markaasna xoojinaya hannaanka dowladnimo ee Jubaland, isaga oo is garab-taagaya dowladda dhexe ee Soomaaliya. Is-bahaysigu wuxuu leeyahay ajeendo cad iyo ujeeddo cad oo uu doonayo in uu ku badbaadiyo dowladnimada Jubaland taas oo gacan ka gaysanaysa geedisocodka/horumarinta dawladii dhexe ee Somaaliyeed. Markii dagaalka sokeeye ka dhacay Soomaaliya, Jubaland waxay soo dhoweysey dad badan oo ku soo qaxay. Laakiin soo dhoweyntaas, dadkii deegaanku hiil kuma ayan helin, balse waxaa degaanka ka dhacay colaaddii ugu xumayd oo dadka Soomaaliyeed ee rayidka ah soomarta. Taasi waxay sababtay in dhaawacii ugu xumaa oo dagaalkaasi inuu ka dhaco Jubaland. Dhibaatadaas oo jiitamaysay illaa maamulka Jubaland uuka curto. Dadka ku dhintay& hantida ku luntay, ma-jiro maamul-goboleedyada degaankan lamid ah oo dhaawac intaas le´eg uu ka soo gaaray. Wixii mood iyo nool ahaa oo Soomaali kaga lumay gobollada Jubaland, maahan kuwo fasiraad iyo qeexid u baahan. Sidaas ayay wax-garad isugu jira Soomaali iyo shisheeye, waxay ku sheegeen nabadda ka imanaysa degaankan in ay tahay mid Soomaali ugu fadhida qiimo gaar ah. Isbahaysiga JDRC ee soo celinta Dimoqraadiyadda, waa isbahaysi u curtay, bulshada Soomaaliyeed ee ku dhaqan degaankaas in uu ka samata-bixiyo dhibaatada curyaamisey noloshooda. Bulshadaas oo la ogsoon yahay in ay ka kooban tahay beelaha Soomaaliyeed ee 4,5-ka ah, waa dad nabadda jecel, kuna wada-noolaa nabad muddo badan. Qof kasta oo Soomaali ah oo degaankooda ku soo guura, waxay kula dhaqmi jireen nabad&soodhawyn. Markii uu dagaalka sokeeye ka qarxay dalkayaga, Jubaland waxay ahayd meesha sida ba´an ay Dagaal-Oogayaashu ugu gumaadeen maatadii Soomaaliyeed. Qeexid iyo fasiraad badan uma baahna, guud ahaan wixii degaanadaas kulumay colaadda sokeeye ee mood iyo noolba leh, oo dad iyo duunyo leh, oo warshado iyo dowladnimo leh. Iyada oo Soomaaliya gebi ahaanba ay tahay dal hodan ah, ayaa Jubaland ay ka hodansan tahay gobollada dalka ee dhiggeeda ah. Dadka degaanadan ku nool waxay kulansadeen dhaqankii xoolo-raacatada, kii beeralayda iyo kii kalluumeysiga. Webiga Juba oo loogu magac-daray maamul-goboleedka ayaa biyihiisu waxay yihiin kuwo isu-mara saddexda gobol oo maamulku ka kooban yahay. Webigaas oo dhererkiisu uu 1000 km ka badan yahay, ayaanan biyihiisu goin afarta xilli ee sanadka. Wabiga Jubba biyihiisa waxay ka soo bilowdaan xuduudda Eithiopia 2da wabi ee-Dawa& Ganale Dorya meeshay ay ku kulmaan waxayna ku dhamaadaan bad-waynta Hindiya. Saddexda gobol ayuu isku-si u maraa. Jubaland waa degaan uu maro dhul-baraha (Equator). Wuxuu la wadaagaa gobollada Soomaaliya hodantooyada xoolaha, beeraha, macdanta iyo kalluunka. Gobolku wuxuu leeyahay dekad iyo garoon dayuuradeed oo caalami ah iyo kastamo xuduudeed 2da dawladood ee dariska la ah sida (Kenya&Eithiopia). Gobolku wuxuu leeyahay xeeb dhererkeedu yahay dhowr boqol oo km. Gobolku wuxuu xuduud la leeyahay labada dowladood oo degaanka ugu dhaqaalaha badan. Gobolku wuxuu leeyahay ganacsato hanti badan ku heysta labadaas dal ee deriska ah. Gobolku wuxuu leeyahay aqoon-yahanno badan oo qurbaha kaga maqan, kuwaas oo tiro iyo tayo ku jooga waddamada ay martida u yihiin. Gobolka waxaa ka socdey mashaariic dhaqaale kuwii ugu xoogganaa intuusan dagaalka sokeeye kadhicn dalka. Mashaariicdaas waxaa kamid ahaa mashruucii: Sokorta ee Mareerey, Beerihii Bariiska ee Mugaambo, Wershaddii Kartoonka ee INKAS, warshaddii Hilibka ee Kismaayo, Warshaddii hargaha iyo Saamaha, Wershaddii Kalluunka IKK. Ilbaxnimo iyo hodantooyo uu gobolku dheeraa gobollada kale ayaa waxay siisey fahamka nabadda iyo wada-noolaanshaha dhaqanka u ahaan jiray dadkii gobolladan ku noolaan jiray. Wax-garad badan oo Soomaali iyo shisheeye leh ayay u qiimeysan tahay dhibaatadii ka dhacday degaanka iyo magacyada ay leeyihiin raggii geystey, waxaa kale oo u qiimeysan ahmiyadda ay Soomaalia u leedahay nabadda ka imanaysa degaanka Jubaland. Saddexdan gobol waxaa lagu tilmaamaa in ay fure u yihiin nabad guud ee ka dhalata Soomaaliya. Waxay fure u yihiin koboca kaabayaasha dhaqaalaha oo ka hana-qaada Soomaaliya. Waxay fure u yihiin ganacsi qaan-gaar ah oo Soomaaliya ay la yeelato caalamka. Sidaa darteed, Jubaland waa degaan ka fil-wayn in lagu maamulo nadaam jabhadeed iyo hannaan keli-talis ah. Reer Jubaland waa bulsho ka garaad-sareysa in noloshooda laga maamulo degmo-qura, waa ay ka garaad-sareyaan in ay maamusho koox qura, waana ay ka garaad sareysaa in lagu maamulo keli-talisnimo. Reer Jubaland waa bulsho u diyaar ah in ay ka qayb-qaataan geedi-socodka siyaasadeed iyo halganka adag oo Soomaalidu ay ugu jiraan in ay dib ugu soo ceshadaan dowladnimadii ka bur-burtay. Waxaa la gaaray xilli Soomaali ay ka soo kabanayso dhibaatooyinkii badnaa ee laga dhaxlay dagaalka sokeeye. Waxaa muuqda maamul-goboleedyo ka dhismay gobolladii dalka, kuwaas oo kharaj iyo wakhti badani ay ku baxeen. Waxaa u dhintey dhallinyaro badan qaarna way u dhaawacmeen. Waxaa dhismay dowlad dhexe oo hab doorasho ah xilka leysugu wareejiyay. Waxaa muuqata rajadii beesha caalamka ay Soomaaliya ku xasilineysey oo sii kordheysa. Iyada oo lala jaanqaadayo xaaladahaas degaanka ka jira, waxaa nidaamka Jubaland laga filayay in dhankeeda ay iska abaabusho oo ururiso bulshadeeda. Waxaa laga filayay in maamulku uu xoojiyo nabadeynta guud, xoraynta dhulka iyo xoojinta xiriirka bulshadeed, si ay degaanadooda uga nadiifiyaan kooxaha xag-jirka ah. Waxaa la filayay in dalka uu ka bilowdo mashaariic horumarineed iyo shaqa abuur. Jubaland iyada oo dooneysa in ayan ka harin geedi-socodkaas, waxay si gaar ah ugu baahi qabtaa in ay hesho nabad iyo siyaasad xasillooni leh. Lix sano oo laga soo wareegey dhismihii maamulka Jubaland dabadeed, waxaa la filayay in dadwaynuhu helaan mashaariic dhaqaale iyo shaqa-abuur. Waxaa la filayay in maamulku uu kuf fido degmooyinka gobollada. Waxaa la filayay in cudud loo noqdo dowladda dhexe oo la xoojiyo is-kaashiga. Waxaa la filayay Maamul-wanaag. Waxaa la filayay mu´asasaad dowladeed oo ka curta gobolada Maamulkan. Waxaa nasiib-darro noqotay in maamulkii uu gacanta u galay koox Urur-diimeed ah oo ka arradan hoggaan dowladnimo&khibrad diblumaasiyadeed. Waxaa ku weheliya koox wax magarato ah oon xirfad ku iman oo lagu adeegto. Nadaamku wuxuu la dirirey wax-garadkii Jubaland. Madax-wayne Axmed Maxamed Islaan, wuxuu dhibsaday wax-kasta oo naqdi ku ah khaladaadka uu sameynayo. Wuxuu xilalkii ay hayeen ka eryay xildhibaanno barlamaanka ku matalayay beelihii soo doortey, raggaas oo iyaguba u doortey xilka uu isagu hayo. Wuxuu magaalada Kismaayo ka musaafuriyay isimo, siyaasiyiin iyo wax-garad u dhashay degaanka. Nadaamku wuxuu dan-moodey siyaasadda xilligeedii la soo dhaafay ee ku dhisan jajuubka iyo caburinta. Wuxuu hor-joogsaday siyaasadda war-baahinta xorta ah. Wuxuu diidey in laga hadlo siyaasadda caqabadaha ku ah dowladnimada Jubaland iyadoo uu xirxiray wariye-yaal. Iyadoo la ogsoon yahay aqoon-yahannada iyo siyaasiyiinta u dhashay JBLND inaysan ku yarayn, khibrad iyo aqoontuba ayaa waxay is-tusiyeen in Jubaland oo ah maamul-goboleedkii labaad ee ka curtay Soomaaliya, in uusan mudnayn dhaqanka caynkaas ah. Kawaadirtu waxay kulamo badan ku qaateen dalka gudihiisa iyo dibaddiisa. Waxay dhibsadeen, maamulkii laga filayay in uu cudud u noqdo dowladda dhexe si uu uga fududeeyo culaabta saaran. Waxaa dhacday in maamulkii uu dib u gurto oo uu ka badin waayo dhuxul la dhoofiyo, qaraabasho iyo cashuur xaaraan ah oo laga qaato dadka degaanka oo diiwangalin lahayn iyo sharciyad. Sida ay noloshu ina bartay, guul laguma gaaro waddo inta horey loo qaaday lagu guul daraystay. Gudcurkana loogama baxo saacado badan oo la dhex-fadhiyo ee waxaa looga baxaa shumac ama faynuus la shito. Fahamka caynkaas ah, waa in aanu bulshadeena uga fogeynaa waddadii aanu ku dhibaatooney sanooyinkii na soo maray. Waa in aanu qaadnaa waddo ay mahadiyaan maatada reer Jubaland, kuwa jooga iyo kuwa dhalan doona; Soomaalina ay nagaga daydaan. Waddo aanu ku xasilineyno nolol aayatiin wacan Haddaba si looga baxo fashilaadda siyaasadeed, fashilaadda dhaqaale iyo fashilaadda amni-daro; Si looga baxo ciriiriga maamulka degmada qura ku soo ururey. Si looga baxo cabashada badan ee ka imanaya dad-waynaha cabsida ku nool ee ku dhaqan Jubaland. Si dad-waynaha Jubaland ay u gutaan kaalintooda ku aaddan waajibka ka saaran qaranka iyo isu-soo celintii quluubta umadda Soomaaliyeed, JDRC iyo aqoon-yahannada reer Jubaland ee is urursaday waxay isku af-garteen dhismo is-bahaysi soo celiya hannaankii siyaasadeed ee dimoqraadiyadda iyo dawlad-wanaaga ku dhisan, kaas oo ah hannaankii lagu ballamay oo beelihii shiray ay dhisteen barlamaan xor ah oo madax-banaan, Gole-wasiiro oo madax-banaan iyo Cadaalad madax-banaan oo aan shakhsi hoos iman oo Islaxisaabtan gundhig uyahay. Is-bahaysigan JDRC wuxuu isku af-gartay axdi hor-dhac ah oo ku shaqaynaya muddada ka harsan doorashada 15-8-2019-ka dhacaysa Maamulka Jubbaland- Axdigaasi wuxuu uqoran yahay sidan: In is-bahaysigu (JDRC) uu noqdo urur siyaasadeed urur si guud u matala uguna hadla dad-waynaha Jubaland Muddadaas ka dhiman doorashada, is-bahaysigu (JDRC)in uu ka shaqeeyo wacyi-gelinta iyo Baraarujinta dad-waynaha dhaqanJubaland ee laxiriirta Doorashooyinka nasoo-fooleh 2019. In Dowladda Dhexe iyo Beesha Caalamka lala wadaaago xaaladaha guracan, maamu-xumadda iyo dulmiga lagu hayo dadka reer Jubaland. Sida lagu ballamay, 15-8-2019-ka, in Jubaland ay ka dhacdo doorasho xor ah oo xalaal ah. In laga sii shaqeeyo cimilad xasilloon oo munaasib ku ah qabashada doorasho xor ah oo xalaal ah In beeluhu ay si buuxda u helaan madax-bannaani ay ku soo doortaan xubnaha u matalaya kuraasta barlamaanka; loogana ilaaliyo kutakrifal awoodeedama cadaadis dhaqanka uu ku sameeyo Maamulka hadda jira ee Jubbaland. Hiigsiga (Manifesto) JDRC –Haaduu ku Guulaysto 2019 Saraynta Sharciga iyo uhogaansanaanta Distruurka Dalka&kan Maamulka Jubbland Kaxoraynta cadowga Alshabaab dhamaan dhulka uu kaga sugan yahay Maamulka JBLD. Nabadaynta iyo dibu-heshiisiinta bulshada kunool deegaanka JBLD Wax-wada Yeelsho- si loo hello wax-wada difaacasho Wadashaqayn dhaw oo lala yeesho dawlada dhexe; si dalku horay ugu socdo. Dhisida ciidan midaysan oo oo dadka deegaanka JBLD iska wada-dhex arkaan. Dib-uhawlgalinta warshadaha, si loo kobciyo loona hormariyo kaabayaasha dhaqaalaha maamulka JBLD. Sida (Mareereey, Mugambe, Hilibkaa, Kaluunka, Hargaha, Mooska). Sharciyaynta dhulka si loo dhiirigaliyo maalgashiga Dib&Gudaha Dalka. Dawlad-wanaag lagu soo dabaalo Maamulka Jubbaland Si Systemku Islaxisaabtanka(check& balances) hay’adaha dawligu sida: Baarlamaan, Xukuumad iyo Cadaalad madax-banaan maamulka JBLD Uyeesho. Dhamaad!!!!! END!!!!!!! Jubbaland Democracy Restoration Committee (JDRC) Mogadishu, Somalia

Dukumentiyo la helay ayaa waxaa ku qoran in dowladda federaalka ah ay heshiis la gashay shirkadda AMOSC oo fadhigeedu yahay dalka Qubrus 2013-kii, heshiiskan oo ku kacayey ilaa €132m ayey Soomaalida dalbadeen in ay helaan 6 markab oo kuwa roondada xagga badda ah, laakin markii shaqada inta badan la qabtay ayey Muqdisho heshiiska ka baxday taas oo keentay in shirkadda ay go’aansato inay dacwad furto. Heshiikan 6da markab, waxaa dowladda federaalka ah u saxiixay wasiirkii gashaandhigga Cabdixakim Xaaji Fiqi, waxaana goobjoog ka ahaa Admiral Faarax Axmed Cumar (Faarax Qare), shirkadda waxaa ay dhameysay shaqada 2 weji oo midkiiba ku kacayo €33m, xiriir badan oo ay dowladda la soo sameysayna waxaa ay sheegeysaa in aan looga jawaabin, oo ballantii looga baxay. Atlantic Marine and Offshore Group (AMO) oo ah shirkad Hollandees ah ee iska leh AMOSC ayaa khamiistii sheegtay in ay dacwad ku furi-doonto dowladda federaalka ah kadib markii ay ku guuldareysatay in ay ka jawaabto qoraal digniin ah oo dhacayey March 28, 2018. Warqadda digniinta ah waxaa ay shirkadda soo dirtay March 13, 2018, shirkadda AMOSC waxaa ay dowladda federaalka ah ka dalbatay lacag dhan €66 million iyo lagu daray €24.6 million oo dul-saar ah oo muddo lix sano ah, warqadda oo la soo mariyay safiirkeenna midowga Yurub Dr. Ali Said Faqi waxaa gacanta laga saaray wasiirkii gashaandhigga Maxamed Mursal laakin kama jawaabin, sidaa darted waxaa dacwad laga furi-doonaa maxkamada Holland. Shirkadda waxaa ay ku doodeysaa in heshiiska uu labo dhinac ahaa, sidaasi darteedna aaney ka bixi Karin dowladda federaalka ah, si qoraalkan jawaab looga helo. Xigasho: goobjoog

Adis Ababa (Caasimadda Online) – Waxaa xalay ku kulmay hotelka Radisson Blu oo ku yaalla magaalada Adis Ababa ee caasimadda dalka Itoobiya Taliyihii hore ee Nabad Sugidda Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Sambalooshe iyo sarkaalkii ka tirsanaa jabhadda ONLF ee laga qabtay gudaha Soomaaliya Cabdikariim Qalbidhagax, iyada oo ay kulankaas soo abaabuleen Sirdoonka Dowladda Itoobiya. Sambalooshe oo taniyo intii xilka laga qaaday deegaan ka dhigtay dalalka Itoobiya iyo Imaaraadka ayaa maalmahan ku sugnaa Adis Ababa. Kulanka Cabdikariim Qalbidhagax iyo Sambalooshe ayaa looga gol lahaa in ay ka heshiiyaan waxyaabihii dhex maray, iyada oo wararka qaarna ay sheegayaan in maalmaha soo socda lasii daynayo maxaabiista siyaasadeed ee ku jira xabsiyada Itoobiya. Qalbi dhagax ayaa la filayaa inuu kamid yahay dadkaasi, waxaase warar kale tibaaxayaan inuu ka biya diidsanyahay in loo wareejiyo Jigjiga, isaga oo codsaday inuu iska joogo Adis Ababa inta laga dhameynayo wada hadallo haatan u socda ONLF iyo Dowlad Deegaanka Soomaalida Itoobiya. Sidoo kale Hoggaamiyaha Maamulka Jubbaland Axmed Madoobe ayaa sidoo kale la kulmay Qalbi Dhagax oo dagan guri Guest House ah oo uu ku yahay xabsi guri. Haddaba Shabakadda Caasimadda Online ayaa baaritaan dheer ku sameysay sababta keentay inay labadaan Masu’uul kulamo la qaataan Qalbi Dhagax weliba waqti isku mid ah. Waxaa jiro loolan adag oo u dhaxeeyo dowladda Dhexe ee Soomaaliya iyo dowladda Imaaraadka Carabta kaasoo gaaray halkii ugu sareysay kadib markii ay dowladda Soomaaliya la wareegtay lacag ay Imaaraadka kala soo dagtay garoonka Aadan Cadde ee Magaalada Muqdisho. Dowladda Imaaraadka Carabta ayaa bilowday ololihii ugu xooganaa oo ay ku dooneyso inay ku disho sumcadda dowladda dhexe ee Soomaaliya. Iyadoo halkaas ka duuleyso ayey Imaaraadka Carabta dhawaan dalkeeda kulamo kala duwan kula qaatay Axmed Madoobe iyo Sanbaloolshe si ay uga dhaadhacsiiso inay xoogga saaraan sidii loo soo deyn lahaa Qalbi Dhagax, waxayna tallaabadaas u aragtay inay tahay midda kaliya oo ay sumcadda kaga dili karto dowladda dhexe. Axmed Madoobe iyo Sanbaloolshe ayaa lacago badan kusoo qaatay sidii ay dowladda Itoobiya uga dhaadhacsiin lahaayeen sidii xabsiga looga siideyn lahaa Qalbi Dhagax oo hore looga qabtay Magaalada Muqdisho. Labadaan Mas’uul ayaa Qalbi Dhagax usoo bandhigay inuu la shaqeeyo dowladda Itoobiya isla markaasna laga sii daayo xabsiga. Inkastoo aan la ogeyn haddii uu Qalbi Dhagax ka aqbalay arrintaas, haddana Axmed Madoobe iyo Sanbalooshe ayaa kulamo xasaasi ah la qaatay madaxda dowladda Itoobiya, waxayna hadda wadahadalada marayaan meel gebagabo ah, iyadoo ay macquul tahay in la sii daayo. Qalbi Dhagax ayaa hore dhawr jeer u diiday inuu la shaqeeyo dowladda Itoobiya lamana ogo haddii uu tan aqbali doono. Dowladda Imaaraadka Carabta ayaa usoo banaan baxday sidii ay cadaadiska ugu badin laheyd dowladda dhexe. Waxaa jira tuhunno laga qabo in qorshihii lagu dhiibay Qalbidhagax inuu ahaa mid ay kasoo wada shaqeeyeen Dowladda Itoobiya iyo Taliyihii hore ee Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mudane Cabdullaahi Maxamed Cali Sambalooshe, iyada oo ay gadaal ka riixaysay Dowlad Imaaraadka Carabta oo adeegsanaysa Dowlad Goboleedka Galmudug. Taliyihii hore ee Sirdoonka Qaranka Mudane Sambalooshe ayaa warbixintii ay Guddigii Barlamaanka ee loo xilsaaray kiiskan soo saareen sanadkii hore lagu sheegay inuu masuul ka ahaa dhiibista Qalbidhagax, xog khaldanna uu siiyay madaxda qaranka. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

A thousand little lines etched onto her face quietly tell a story of struggle and resilience, of dreams fulfilled and not — of a life not to be forgotten. Source: Hiiraan Online

SALT LAKE CITY (AP) — A Somali woman, who arrived to the U.S. as a refugee five years ago speaking very little English, gave one of the graduation speeches at the University of Utah about how she earned a chemistry degree and got accepted to start medical school at the University of Minnesota. Source: Hiiraan Online

Somalia's Southern regional state is initiating efforts to free Abdikarim Muse Qalbi-dhagah, who was handed over to Ethiopian government last year, officials confirmed on Sunday. Source: Hiiraan Online

Shirkaan oo noqonay kii afraad ee noociisa ah isla markaana dabo jooga saddex shir oo isaga ka horreeyey oo looga arrinsanayey dejinta siyaad lagula soconayo hannaanka shaqo gudasho ee shaqaalaha rayidka ah ee dawladda ayaa maanta lagu soo gunaanadayaa magaalada Garoowe, waxaana shirkaani shir furay guddoomiyaha hay’adda shaqaalaha rayidka ah Mustafe Saciid Shabac waxaa isaguna goob joog ahaa guddoomiye kuxigeenka hay’adda shaqaalaha Mudane Jaamac Xirsi Faarax. Shirka ayaa labadiisii qaybood ee hore waxa looga tashanayey muhiimadda ay siyaasaddaani u leedahay shaqaalaha dawladda waxaana ka talo bixinayey shaqaalaha rayidka ah ee dawladda kuwaas oo ay iyaga si gaar ah u khusayso iyadoona ay goob joog ka ahaayeen khuburo caalami ah oo ka socotey Baanka adduunka. Qaybtii saddexaad ee shirkaan ayaa waxaa isugu yimi dhammaan agaasimeyaasha guud ee Wasaaradaha dawladda si ay u lafo guraan talooyinkii lasoo diyaariyey isla markana ay u ansixiyaan iyagoo ku daraya talooyinkooda maadaama ay iyagu yihiin cidda hadhow fulin doona siyaasaddaan. Qaybta afraad ee ugu dambaysa oo maanta loo fadhiyo ayaa waxaa xoogga lagu saaray in dib loo eego dhammaan shaqooyinkii lasoo qabtay dhowrkii shire e hore kaddibna maanta lasoo gunaanado si loogu gubdiyo hay’adaha fulinta ee dawladda kadibna marka ay ansixiyaan loogu dabokho shaqaalaha. Siyaasaddaan ayaa marka la hirgeliyo waxay shaqaalaha ku dhiirri gelin doonta inay sameeyaan xil-gudasho wanaagsan iyo tartan dhexdooda ah maadaama uu qofka shaqadiisa kasoo baxaa heli doono abaal marin isugu jirta korodhsiimo mushaar iyo dallacsiin, halka qofka gudan waayaana uu heli doono taa cagsigeed. The post Shir looga arrinsanayey dejinta siyaasad muhim u ah shaqaala Puntland oo lasoo af-meeray appeared first on Puntland Post.

Adis Ababa (Caasimadda Online) – Dadka Soomaaliyeed ee adeegsada Baraha Bulshada, gaar ahaan Facebuugga ayaa suaalo badan ka keenay sawirrada laga faafiyey kulanka Madaxweynaha Jubbaland Axmed Madoobe iyo Cabdikariim Qalbi Dhagax oo ku dhawaad sannad ka hor Dowladda Soomaaliya ay u gudbisay Itoobiya. *Goobta lagu kulmay, ma xabsi baa* ?Dadka ka aragti dhiibtay sawirrada kulanka Axmed Madoobe iyo Qalbi Dhagax ayaa su’aalo iyo dood geliyey halka uu ku suganyahay Qalbi Dhagax, iyagoona tilmaamay in goobta sidaan u quruxda badan aysan ahayn xabsi, halka qaar kalena ay ku tilmaameen xabsi guri, balse dadka ka soo horjeeda fikirkaas ayaa ku doodaya in Qalbi Dhagax uusan ahayn siyaasi si xabsi guri uu u muteysto ee sida horey loo sheegay haddii fal-danbiyeed kiisu yahay argagixisanimo uu ku mudan lahaa xabsi aad u adag in la geliyo. “Boowe Madaxweyne Axmed Madoobe dadaal buu sameeyey, balse armaysan meeshuba ahayn xabsi.” Ayuu yiri qof lagu magacaabo Jama Farah oo la yaaban goobta ay ku kulmeen Qalbi Dhagax iyo Axmed Madoobe. *Maxaa ku soo beegay kulanka waqtigan*? Arrimaha sida gaarka ah xiisaha u leh ayaa la xiriira suaashan, iyadoona dadka adeegsada baraha bulshada ay isla dhex marayaan kulankii Caasimadda.net ay baahisay ee dhex maray Qalbi Dhagax iyo Sanbalooshe, sababta ka danbeysa in waqtigan uu bilowdo olale noocaan ah, waxa ayna dadku tilmaamayaan in Sanbalooshe iyo Axmed Madoobe ay ahaayeen labada qof ee ugu saameynta badnaa kiiskii lagu dhiibay Qalbi Dhagax. “Game la jilaayey bay ahayd ee wax xirnaa ma jirin, sababtuna waxa ay tahay ninkan waxaa diyaaradda la raacay Cabdi Cali Raage oo gacan yaraha Axmed Madoobe ah. Waa shirqool ay wada jilayeen Mukhaabaraadka Itoobiyaanka iyo jawaasiistooda.” Ayuu yiri qof ciwaankiisa ay ugu qorantahay A Sharif. *Dhiibsita Qalbia Dhagax ma danbi ay dowladdu gashay buu ahaa mase shirqool ka dhan ah* ? Muddo yar ka hor aad bay u adkeyd in qof Soomaali ah uu shaki geliyo arrinta Qalbi Dhagax, balse tan iyo 24kii saac ee la soo dhaafay oo ay si if baxday in uu kalamo kala duwan la qaatay Taliyehii hore ee Nabad Sugidda Sanbalooshe iyo Hoggaamiyaha Jubbaland, waxaa isa soo tarayey fikirrada tibaaxaya in arrinkan uu ahaa shirqool lagu wiiqayey taagerada xad dhaafka ah ee shacabka Soomaaliyeed ay u hayaan Dowladda Madaxweyne Farmaajo. Dadka arrinkan ku cabiray Facebuugga waxaa ka mid ahaa qof lagu magacaabo Jaale Siyaad Jaamac oo yiri “Awalba Shirqool loo dhigay Kahyre iyo Farmaajo buu ahaa, si loo wiiqo taageeradooda iyadoona loo adeegsaday Taliye Sanbalooshe. Itoobiya dantii ay ka lahayd haddii ay ka gaartay soo ma ahan in ay iska dhigto mid sii deynaysa.” Qofkan ayaa ku soo gaba gabeeyey tix ka mid ah gabayadii Abwaan Qamaan Bulxan ee uu kaga digayey khayaamada iyo dhagarta ay maleegaan dadka saaxiib u ekeyaasha ah. *Baadida nin baa kula daydaya daalna kaabadane* *Aan doonahayn in aad heshana daa’in abidkaaye* *Dadkuna moodi duul wada dhashaan wax u dahsoonayne*

The Kenyan government has warned that the activities of foreign powers seeking to undermine the government in Mogadishu are a threat to regional security. Source: Hiiraan Online

CALGARY—Members of a mosque that has been opening its doors for a year to Calgarians are noticing a change in attitude toward the faith for those who come in. Source: Hiiraan Online

Muqdisho (Caasimada Online) – Warar lagu kalsoon yahay ayaa sheegaya in dowlada Imaaraadka Carabta ay dabino cusub u maleegeyso dowlada Federaalka ah ee Somalia. Dabinadaani ayaa lasoo sheegayaa in Imaaraadku uu u adeegsan doono Xubno dhowr ah oo uu ugu weyn yahay Ex Ra’isul wasaarihii hore ee Somalia Cumar C/rashiid Cali Sharmaarke. Cumar C/rashiid ayaa la xaqiijiyay in qandaraaskaasi ‘’dal dumiska ah’’ uu dhawan la galay dowlada Imaaraadka carabta, gaar ahaan dhaxal sugaha dalkaasi. Xogtu waxa ay muujineysaa in damaca uu yahay cuuryaaminta dowlada iyo is hortaag lagu sameeyo dhammaan guulaha ay hiigsaneyso dowlada hadda jirta, sida ay xogtu muujineyso. Shir qarsoodi ahaa oo dhamaadka bishii lasoo dhaafay ka dhacay magaalada Abuu Dabai, ayaa waxaa lagu dagay qorshooyin Siyaasadeed oo cusub, waxaana shaqsiyaadka ka dhexmuuqday kamid ahaa C/weli Gaas iyo Cumar C/rashiid oo u dhuun-daloola arrimaha shisheeye. Dowlada Imaaraadka carabta ayaaa dhaqaale xoogan ku bixineysa Cumar C/rashiid oo isagu garabsan doona maamul Goboleedyada ka jira dalka, inkastoo qaarkood ay yihiin kuwo dhaliilsan in loo isticmaalo duminta dalka. Dowlada Somalia oo sidoo kale la socta dhaqdhaqaaqyada gudaha iyo dibadda ayaa dhankeeda kawada qorshayaal looga hortagaayo isticmaalka shaqsiyaadka aan kor kusoo xusnay ee u nugul burburinta dalkooda. Ma cadda sida uu noqon doono qorshaha u degsan dowlada, waxaase muuqaneysa inuu halis ku yahay is guruubeysiga dhinacyada ‘’dal dumiska ah’’. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online) – Dowlada Imaaraadka carabta, ayaa mar kale daboolka ka qaaday in Qatar ay dhaqaale iyo maskaxba ku bixineyso carqaladeynta qorshaha ay ku joogan Somalia. Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, ayaa sheegay in dowlada Imaaraadka carabta ay la socto dhaqdhaqaaqyada dowlada Qatar ee Somalia, waxa uuna ka digay in Qatar ay kusii fogaato arrimaha Imaaraadka ee Somali. Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, waxa uu sheegay in dowladiisa Imaaraadka ay garaneyso wixii u maslaxad ah, sidaa aawgeed ay dooneyso in Qatar ay faraha kala baxdo arimaheeda ku aadan Somalia. Sheikh Al Nahyan oo ay xiganayaan warbaahinta maxaliga ayaa yiri ‘’ Dowlada Qatar waxa ay dhaqaale xoogan ku bixineysaa sida lagu fashilin lahaa howlaha Imaaraadka ee Somalia, gacmaha kama laaban doono haddii ay dhacdo in Qatar ay kusii adkeysato faragalinta howlaheena Somalia’’ Sheikh Al Nahyan, ayaa sheegay in Qatar uu ku jiro damac aan muuqan, hase ahaatee ay u wanaagsan tahay inay hakiso faragalinta ay ku hayaan danahooda Somalia. Sheikh Al Nahyan ayaa mar kale yiri ‘’Qatar arrinteeda waa mid cad, balse waxaanu dooneynaa inaan lagu sii fogaan arrimaha gaarka ah, anagu ma galno waxyaabaha qaar ee khaaska ah, waxa ayse tani nagu khasbeysaa inaanu qaadno talaabo lid ku ah Qatar’’ Waxa uu cadeeyay Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan in Qatar ay dooneyso in saaxada ay kala baxdo dowlada Imaaraadka oo uu sheegay inay ka fac weyn tahay, sida uu haddalka u dhigay. Sidoo kale, Dacwada Qatar ayuu sheegay inay hordhigi doonaan dhammaan dowladaha wax galka ah ee ku jira Jaamacada Carabta. Haddalada isdaba jooga ah ee kasoo yeeraya Imaaraadka ayaa muujinaaya in arrinku yahay mid maraaya heer xun, waxaana xiligaani ciishoonaaya Imaaraadka oo dhinacyada ay kaga furan yihiin mowjado. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online) – Hoggaamiyaha maamulka Jubbaland Axmed Madoobe ayaa dalka Ethiopia ku booqday Cabdikariim muuse Qalbidhagax oo dhawaan loo gacan galiyay dowlada Ethiopia. Axmed Madoobe ayaa Cabdikariim Muuse Qalbidhagax ku booqday halka uu ku xiran yahay, oo u eg xabsi guri, waxa uuna kala hadlay xaaladiisa iyo isbedelka ku imaaday Mowqifyadiisii hore. Axmed Madoobe, ayaa Cabdikariim Muuse Qalbidhagax u sheegay inaanu Ethiopia kala kulmi doonin dhibaato weyn, sidaa aawgeedna la doonaayo inuu is dajiyo. Axmed Madoobe waxa uu Cabdikariim muuse Qalbidhagax u ballanqaaday inay ka warqabi doonaan isla markaana ay Ethiopia kala hadli doonaan sida looga qafiifin lahaa Xabsiga. Sidoo kale, Axmed Madoobe ayaa Dowlada Ethiopia kala hadley sidii uu dib xoriyadiisa ugu heli lahaa Qalbi dhagax. Qalbidhagax oo katirsanaa ururka ONLF ayay Dowladda Federaalka Soomaaliya 10 bilood ka hor u gacan galisey dowlada Itoobiya.

NAIROBI - Ethiopia Prime Minister Abiye Ahmed is expected in the country on Sunday for talks with President Uhuru Kenyatta on regional integration, peace and security. Source: Hiiraan Online

Addis Ababa (PP) ─ Madaxweynaha Maamulka Jubbaland, Axmed Maxamed Islaam [Axmed Madoobe] oo safar ku tagay magaalada Addis Ababa ee dalka Itoobiya ayaa la sheegay inuu xabsiga ku booqday C/kariin Sheekh Muuse [Qalbi-dhagax] oo ahaa sarkaal ka tirsan Jabahadda ONLF, kaasoo bishii Ogoosto ee sannadkii hore ay Dowladda Federaalka Somalia u gacan-gelisay Xukuumadda Itoobiya. Axmed Madoobe ayaa la sheegay in Dowladda Itoobiya uu kala hadlay sidii uu dib xoriyaddiisa ugu heli lahaa Qalbi-hagax, isla markaana loo sii deyn lahaa. Iyadoo wararku ay sheegayaan in Qalbi-dhagax lagu haayo guri ku yaalla magaalada Addis Ababa. Jabahadda ONLF ayaa dhawaan sheegtay in Dowladda Itoobiya ay shuruud ku xirtay in la sii daayo C/kariin Qalbi-dhagax, iyadoo u gacan-gelintiisa Itoobiya ay dhalisay shaki ay shacabka Soomaaliyeed durba ka qaadeen Dowladda uu hoggaamiyo Madaxweyne Farmaajo. C/kariin Qalib-dhagax ayaa laga qabtay Magaalada Gaalkacyo, kaddibna la keenay Muqdisho, loona dhoofiyay Itoobiya, iyadoo shir golaha wasiirrada Somalia ay yeesheen bishii September ee sannadkii hore ay ku taageereen go’aankaa, iyagoo ku tilmaamay Qalbi Dhagax iyo ururkiisa inay ahaayeen argagixiso. Intaas kaddib Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ayaa sharci-darro ku tilmaamay tallaabadii loogu gacan geliyay C/kariin Muuse [Qalbi-dhagax] Dowladda Itoobiya, iyagoo dalbaday in laga shaqeeyo sii dayntiisa. Sidoo kale, Wararka laga helayo Addis Ababa ayaa sheegaya in kulan kan oo kale ah uu xalay dhex-maray taliyihii hore ee Nabad-sugida Somalia ee NISA C/llaahi Sanbaloolshe oo ku sugan Magaalada Addis Ababa, iyagoo lagu soo warramayo inay kawada hadleen dhiibistiisii iyo sidii loo sii dayn lahaa. Dhanka kale, Qalbi-dhagax ayaa la sheegay inuu ka war-sugayo wixii kasoo baxa wadahadallada u socda Itoobiya iyo ONLF, wuxuuna dalbaday in lagu sii hayo inta go’aan laga gaarayo arrintiisa magaalada Addis Ababa. Ugu dambeyn, Arrintan ayaa ka mid ahayd dhacdooyinkii saameynta lahaa ee ay taageerada ku weysay dowladda Somalia, iyadoo lagu cambaareeyay tallaabadii ay ugu gacan geliyeen Dowladda Itoobiya. PUNTLAND POST The post Madaxweynaha Jubbaland oo Addis Ababa kula kulmay C/kariin Sh. Muuse Qalbi-dhagax appeared first on Puntland Post.

Muddo 20 sano ah ayaa laga joogaa tan iyo intii uu dagaalka ka dhexqarxay labadan dal ee Afrikaanka ah ee faqiirka ah. Dagaalkan dhexmaray Itoobiya iyo Eritrea ayaa waxaa ku naf waayay tobonaan kun oo dad ah, dad kale oo aad u badane dhaawacyo ayaa kasoo gaaray. Balse inkasta oo heshiis nabadee ay wada saxiixdeen labada dal sanadkii 2000, haddane wali waa kuwa dhufeysyada u qodan ciidammada, isna soo horfadhiya. Haddaba maxaa dhaliyay dagaalkii markii hore, maxayse tahay rajada laga qabo in uu dhammaado. ‘labo bidaar leh oo shanlo ku dagaalamaya’ Dagaalka waxa uu biloowday 6-dii May, 1998-dii kadib markii la’isku qabtay cidda maamulaysa magaalada Badme oo ah magaalo saxaro ku taala oo aysan jirin wax qiimo ah oo muuqda oo ay leedahay. Ma lahan kayd shidaal oo halkaas ku jira ama xitaa macdan, balse Itoobiya iyo Eritrea taas micno uma samaynayso, mid kastana waxa uu doonayaa in uu qaato magaaladan. Dadka xeeldheerayaasha siyaasadda ayaa ku tilmaamay “labo nin oo bidaar leh oo shanlo ku dagaalamaysa”. Markii uu dagaalka faafay, waxaa iyana balaartay dadkii qaxayay. “dagaalka waxa uu barokiciyay qoysas badan labada dhinacba, waxaan ka kala guursanaa xadka labadiina goonyood, hadda ma is booqan karno xitaa haddii uu aroos jiro ama ay geeri jirto” ayuu yiri Kasahun Woldegiorgis oo degen magaalada Adigrat ee Itoobiya oo xudduuda u dhow. Qoysaska oo kaliya ma ahan dhibka jira, ee sidoo kale ganacsigii bulshooyinka xudduuda degan ayuu dhibka ugu weyn soo gaaray. Go’aankii laga gaaray muranka xudduuda Dagaalka wuxuu dhamaaday bishii June ee 2000, balse 6 bilood oo dambe ayay qaadatay in heshiis la kala saxiixdo, iyada oo la sameeyay guddi xudduuda ah. Waxa ujeedku ahaa in muranka lagu dhameeyo, balse markii guddigii uu go’aamiyay in magaalada Badme lagu wareejiyo Eritrea, Itoobiya waa ay diiday go’aankaas. Eritrea dhankeeda waxa ay diiday in ay wax wadahadal dambe la gasho Itoobiya illaa ay ka fulinayso go’aankii ay guddiga gaareen. Ismari waaga labada dhinac ayaa nabaddii ka dhigay mid qaw dheer ka dhacday. Waxaa mararka qaarkood dhaca is rasaasayn, magaalada Badme-na waxa ay weli ku jirtaa gacanta Itoobiya. Eritrea waxa ay shacabkeeda ku qasabtay in ay galaan gurmad qaran, balse wixii loogu talogalay in ay ku ekaadaan 18 bilood oo kaliya ayaa noqon kara mid aan dhammaad lahayn. Sidaas darteed dad badan oo aanan doonaynin in ay ciidanka kasii mid ahaadaan ayay wadada kaliya ee u furan tahay in ay qaxaan. Maanta waxa ay dadka reer Eritrea ka buuxaan xerooyin qaxooti oo ku yaala Itoobiya iyo Sudan, ama waxa ay isku biimeeyaan saxaraha iyo badda Mediterranean si ay u gaaraan qaaradda Yurub. Eritrean-ka waxa ay noqdeen dadka ugu badan ee tahriiba, qaar badana dariiqa ayay kusii dhintaan. Dowladda waxa dagaalka Itoobiya kala dhaxeeya ugu marmarsootay in ay laasho dastuurka, islamarkaasna mamnuucdo xoriyatul qowlka. Hawlgal la sameeyay sanadkii 2001-dii waxaa inta badan la xirxiray tifaftirayaashii iyo wariyeyaashii saxaafada madaxa banaan. Waxaa sidoo kale la xirxiray madaxdii xisbiga talada haya ee PFDJ, illaa haddane meel ay jiraan lama garanayo. Dhanka Itoobiya, waxa ay dowladda inta badan ka walwalsantahay degenaansho la’aanta siyaasadeed ee dalkaas in ka badan magaalada Badme. Rajada nabadda Balse ma laga yaabaa arrimaha cakiran ee Badme laga gudbi doono mardhow? Ra’isulwasaaraha cusub ee Itoobiya Abiy Axmed ayaa ku baaqay in nabad lagu dhameeyo dhibaatada jirta , balse dowladda Eritrea ayaa diiday baaqaas. “Nabadda waxa ay dan u tahay labada da, balse waa in lagu saleeyaa xushmadda loo hayo shuruucda caalamiga ah, kuwaas oo ay Itoobiya ku xad gudbayso” ayuu yiri wasiirka warfaafinta Eritrea Yemane Gebremeskel. Dhawaan waxaa Eritrea booqasho ku tagay Donald Yamamoto oo ah kaaliyaha xoghayaha arrimaha dibedda Maraykanka , waxayna tani keentay rajo cusub. Isha BBC

Muqdisho (PP) ─ Muddo 20-sano ah ayaa laga joogaa tan iyo intii uu dagaalka ka dhexqarxay labadan dal ee Afrikaanka ah ee faqiirka ah. Dagaalkan dhexmaray Itoobiya iyo Eritrea ayaa waxaa ku naf waayay tobonaan kun oo dad ah, dad kale oo aad u badane dhaawacyo ayaa kasoo gaaray. Balse inkasta oo heshiis nabadee ay wada saxiixdeen labada dal sanadkii 2000, haddane wali waa kuwa dhufeysyada u qodan ciidammada, isna soo horfadhiya. Haddaba maxaa dhaliyay dagaalkii markii hore, maxayse tahay rajada laga qabo in uu dhammaado. ‘labo bidaar leh oo shanlo ku dagaalamaya’ Dagaalka waxa uu biloowday 6-dii May, 1998-dii kadib markii la’isku qabtay cidda maamulaysa magaalada Badme oo ah magaalo saxaro ku taala oo aysan jirin wax qiimo ah oo muuqda oo ay leedahay. Ma lahan kayd shidaal oo halkaas ku jira ama xitaa macdan, balse Itoobiya iyo Eritrea taas micno uma samaynayso, mid kastana waxa uu doonayaa in uu qaato magaaladan. Dadka xeeldheerayaasha siyaasadda ayaa ku tilmaamay “labo nin oo bidaar leh oo shanlo ku dagaalamaysa”. Markii uu dagaalka faafay, waxaa iyana balaartay dadkii qaxayay. “Dagaalka waxa uu barokiciyay qoysas badan labada dhinacba, waxaan ka kala guursanaa xadka labadiina goonyood, hadda ma is booqan karno xitaa haddii uu aroos jiro ama ay geeri jirto” ayuu yiri Kasahun Woldegiorgis oo degen magaalada Adigrat ee Itoobiya oo xudduuda u dhow. Qoysaska oo kaliya ma ahan dhibka jira, ee sidoo kale ganacsigii bulshooyinka xudduuda degan ayuu dhibka ugu weyn soo gaaray. Go’aankii laga gaaray muranka xudduuda Dagaalka wuxuu dhamaaday bishii June ee 2000, balse 6 bilood oo dambe ayay qaadatay in heshiis la kala saxiixdo, iyada oo la sameeyay guddi xudduuda ah. Waxa ujeedku ahaa in muranka lagu dhameeyo, balse markii guddigii uu go’aamiyay in magaalada Badme lagu wareejiyo Eritrea, Itoobiya waa ay diiday go’aankaas. Eritrea dhankeeda waxa ay diiday in ay wax wadahadal dambe la gasho Itoobiya illaa ay ka fulinayso go’aankii ay guddiga gaareen. Ismari waaga labada dhinac ayaa nabaddii ka dhigay mid qaw dheer ka dhacday. Waxaa mararka qaarkood dhaca is rasaasayn, magaalada Badme-na waxa ay weli ku jirtaa gacanta Itoobiya. Eritrea waxa ay shacabkeeda ku qasabtay in ay galaan gurmad qaran, balse wixii loogu talogalay in ay ku ekaadaan 18 bilood oo kaliya ayaa noqon kara mid aan dhammaad lahayn. Sidaas darteed dad badan oo aanan doonaynin in ay ciidanka kasii mid ahaadaan ayay wadada kaliya ee u furan tahay in ay qaxaan. Maanta waxa ay dadka reer Eritrea ka buuxaan xerooyin qaxooti oo ku yaala Itoobiya iyo Sudan, ama waxa ay isku biimeeyaan saxaraha iyo badda Mediterranean si ay u gaaraan qaaradda Yurub. Eritrean-ka waxa ay noqdeen dadka ugu badan ee tahriiba, qaar badana dariiqa ayay kusii dhintaan. Dowladda waxa dagaalka Itoobiya kala dhaxeeya ugu marmarsootay in ay laasho dastuurka, islamarkaasna mamnuucdo xoriyatul qowlka. Hawlgal la sameeyay sanadkii 2001-dii waxaa inta badan la xirxiray tifaftirayaashii iyo wariyeyaashii saxaafada madaxa banaan. Waxaa sidoo kale la xirxiray madaxdii xisbiga talada haya ee PFDJ, illaa haddane meel ay jiraan lama garanayo. Dhanka Itoobiya, waxa ay dowladda inta badan ka walwalsantahay degenaansho la’aanta siyaasadeed ee dalkaas in ka badan magaalada Badme. Rajada nabadda Balse ma laga yaabaa arrimaha cakiran ee Badme laga gudbi doono mardhow? Ra’isulwasaaraha cusub ee Itoobiya Abiy Axmed ayaa ku baaqay in nabad lagu dhameeyo dhibaatada jirta , balse dowladda Eritrea ayaa diiday baaqaas. “Nabadda waxa ay dan u tahay labada da, balse waa in lagu saleeyaa xushmadda loo hayo shuruucda caalamiga ah, kuwaas oo ay Itoobiya ku xad gudbayso” ayuu yiri wasiirka warfaafinta Eritrea Yemane Gebremeskel. Dhawaan waxaa Eritrea booqasho ku tagay Donald Yamamoto oo ah kaaliyaha xoghayaha arrimaha dibedda Maraykanka , waxayna tani keentay rajo cusub. Xigasho: BBC PUNTLAND POST The post Itoobiya iyo Eretrea:- Labadii nin ee bidaarta lahaa ee shanlada ku dagaalLamay appeared first on Puntland Post.

Muqdisho-(Caasimadda Online) – Xildhibaannada Aqalka Sare ayaa maanta waxa ay kulan ku yeesheen Xaruntooda Magalada Muqdisho,iyaga oo kaga hadlayay qodobo ay ka mid ahaayeen Amniga Xarunta iyo sidii gurmad loogu sameyn lahaa dadka uu saameeyey fahataada Wabiga. Cabdi Axmed Dhuxulow (Dhag Dheer) Guddoomiyaha Gudiga Gurmadka ay xubnaha Aqalka Sare u xil saareen in ay dhaqaaale aruurin u sameeyaan dadkii uu saameeyay fatahaada Wabiga shabeelle ee ku nool Magaalada Beledweyne ee xarunta gobalka Hiiraan ayaa xubnaha Aqalka Sare warbixin ka siiyay howlaha gurmadka iyo halka ay u marayaan. Waxa uu sheegay in ay gudigooda ay u qoondeeyeen dadka ay saameeyeen fatahaada Wabiga Shabeelle lacag dhan 50,000 oo Dollar, taasi oo qaabab kala duwan looga kala qaadayo Senatarada Golaha Aqalka Sare. Kulanka Golaha oo uu shir guddoominayay guddoomiye kuxigeenka 1aad ee Aqalka Sare Abshir Nukhaari ayaa Xildhibaannada Aqalka Sare waxa ay sheegeen in lacagtaas lagu caawin doono dadka ka barakacay fatahaada,iyada oo horay dowladda Soomaaliya iyo maamulada qaar ay lacag ugu deeqeen dadkaas. Gudigaan ayaa waxaa magacaabay Guddoomiyaha Golaha Aqalka Sare ee Baarlmaanka Soomaaliya, waxayna sheegeen in lacagta ay ku wareejin doonaan Guddiga gurmadka ee fatahadaha ee uu magacaabay Ra’iisul Wasaare Khayre. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Adis Ababa (Caasimadda Online) – Waxaa xalay ku kulmay hotelka Radisson Blu oo ku yaalla magaalada Adis Ababa ee caasimadda dalka Itoobiya Taliyihii hore ee Nabad Sugidda Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Sambalooshe iyo sarkaalkii ka tirsanaa jabhadda ONLF ee laga qabtay gudaha Soomaaliya Cabdikariim Qalbidhagax, iyada oo ay kulankaas soo abaabuleen Sirdoonka Dowladda Itoobiya. Sambalooshe oo taniyo intii xilka laga qaaday deegaan ka dhigtay dalalka Itoobiya iyo Imaaraadka ayaa maalmahan ku sugnaa Adis Ababa. Kulanka Cabdikariim Qalbidhagax iyo Sambalooshe ayaa looga gol lahaa in ay ka heshiiyaan waxyaabihii dhex maray, iyada oo wararka qaarna ay sheegayaan in maalmaha soo socda lasii daynayo maxaabiista siyaasadeed ee ku jira xabsiyada Itoobiya. Qalbi dhagax ayaa la filayaa inuu kamid yahay dadkaasi, waxaase warar kale tibaaxayaan inuu ka biya diidsanyahay in loo wareejiyo Jigjiga, isaga oo codsaday inuu iska joogo Adis Ababa inta laga dhameynayo wada hadallo haatan u socda ONLF iyo Dowlad Deegaanka Soomaalida Itoobiya. Waxaa jira tuhunno laga qabo in qorshihii lagu dhiibay Qalbidhagax inuu ahaa mid ay kasoo wada shaqeeyeen Dowladda Itoobiya iyo Taliyihii hore ee Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mudane Cabdullaahi Maxamed Cali Sambalooshe, iyada oo ay gadaal ka riixaysay Dowlad Imaaraadka Carabta oo adeegsanaysa Dowlad Goboleedka Galmudug. Taliyihii hore ee Sirdoonka Qaranka Mudane Sambalooshe ayaa warbixintii ay Guddigii Barlamaanka ee loo xilsaaray kiiskan soo saareen sanadkii hore lagu sheegay inuu masuul ka ahaa dhiibista Qalbidhagax, xog khaldanna uu siiyay madaxda qaranka. Lama oga in ay wadashaqeyn hore ka dhaxaysay Qalbidhagax iyo Sambalooshe, balse waxaa jira tuhunno laga qabo in kiiska Qalbidhagax oo idil uu ahaa mid la doonayay in Dowladda Soomaaliya lagu wiiqo taagerada ay ka haysatay Shacabka Soomaaliyeed, haatanna dantii laga lahaa laga gaaray. Bishii hore waxaa xabsi ku yaalla Adis Ababa laga sii daayay Bashiir Mukhtal oo ahaa Sarkaal ka tirsan ONLF, haystayna dhalasho Canada, oo 11 sano kahor loo gacan galiyay Dowladda Itoobiya, xilligaas oo ay Ciidamada Kenya ka qabteen xadka dalkaasi la wadaago Soomaaliya. Ra’iisul Wasaaraha cusub ee Itoobiya Mudane Abiy Axmed ayaa wada isbadal siyaasadeed oo uu ku doonayo inuu cafis ugu fididyo maxaabiista siyaasadeed si heshiis dhab ah loola gaaro jabhadaha Oromada iyo Soomaalida eek u kacsan Dowladda Itoobiya.

Garoowe (Caasimada Online) – Madaxweynaha maamulka Puntland Cabdi Weli Gaas ayaa sharaxaad ka bixiyy hadal dad badani ay fahankiisa siyaabo kala gedisan u fasirteen, kaas oo ahaa “Soomaaliya Muqdisho Maaha, Muqdishona Soomaaliya Mahaa”. Gaas oo hadalkaas sharxaya ayaa waxa uu yiri: “Hadalkaas micnehiisu waxaa weeye Soomaaliyo dhan Muqdisho kaliya maaha Muqdisho kaligeedna Soomaaliya oo dhan maaha, micnaha kusii jiraana waxaa uu yahay dalku waa balaaranyahay, Federaal weeye, wax kastoo deeq caalamiya oo yimaada haday tahay gaadiid baa imanaya, dhaqaale baa imaanaaya, horumar baa imaanaya, mashaariic baa imaanaysa, hadii la yiraado markaas wax-walba Muqdisho ayaa leh, ummadda Soomaaliyeed sidii la iskugu hayn lahaa dhib ayeey noqoneysaa.” Waxa uu intaas ku daray “Waxaa loo baahan yahay dalka dhammaantii in loo adeego oo aan lagu mashquulin caasimada oo kaliya, habkan ah hal caasimad, hal degmo, hal gobol, waxyaalihii dalku uu ku bur-burey bay kamid tahay, waxaa weeye markaa in lafahmo dalka inuu fedraal yahay masuuliyadana la wadaago, maamulkana la wadaago, awoodana la wadaago intaas un weeye ujeedada aan kalahaa hadalkayga, intaasna waa in la fahmaa,” Gaas ayaa inta badan dhaliila kana soo horjeeda horumarka caasimadda Soomaaliya, isaga oo u arka mid ay beel gaar ah ku faa’iideyso. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online) – Xog aan helnay ayaa sheegeysa in Hooyga Guddoomiyaha cusub ee golaha shacabka Soomaaliya Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaan ay buux dhaafiyeen Xildhibaano ka tirsan Golaha. Xildhibaanada qaar ayaa lasoo sheegayaa inay saldhigteen Hooyga Guddoomiyaha, iyadoo aan la ogeyn sababta rasmiga ee Xildhibaanada ku khasbeysa inay is uruursadaan. Xildhibaanadan ayaa u badan garabka guusha usoo hoyiyey Guddoomiye Mursal, waxaana jira warar hoose oo sheegaya in Guddoomiyaha uu latashiyo la sameynaayo Xildhibaanada. Xildhibaanadan ayaa u muuqanaaya kuwo shaqooyinka ka hor istaagaya Guddoomiye Mursi oo ay horyaalan shaqooyin badan, wallow uu ku jiro xiliga diyaar garowga. Sidoo kale, Xildhibaanada ugu badan ayaa la xaqiijiyay inay damaacinayaan in loo magacaabo guddiyada uu ka kooban yahay baarlamaanka si ay safafka hore uga noqdaan baarlamaanka. Xildhibaanada hogaamiya Guddiyada baarlamaanka ayaa ah kuwa ugu miisaanka badan marka la’eego howlaha baarlamaanka, waxa ayna taa xiisa galineysaa garabka soo saaray Guddoomiye Mursal. Docda kale, Guddoomiye Mursal ayaa ku guda jira xiliga la tashiga, hase ahaatee waxa ay arrintu tahay mid u muuqaneysa inuu jiro is xulafeysi hoose. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online) – Waxaa xiliyada habbeenkii magaalada Muqdisho lagu arkayaa ciidamo aad u hubeysan oo lagu soo daadiyay wadooyinka waaweyn ee magaalada Muqdisho. Ciidamadan oo ay horkacayaan Saraakiil labisan ayaa baaritaano kula dhaqaaqa dhammaan gaadiidka, gaar ahaan kuwa aan taabacsaneyn dowlada ee laga shakiyo. Ciidamada ugu badan ayaa lagu daadiyay wadada Makka Al-Mukarama oo ay ku badan yihiin Madaxda iyo shaqaalaha dowlada, waxaana xiliyada qaar arkeysaa Saraakiil caan ah oo dhex socda laamiyada dhexdooda kuwaa oo ku guda jira xiliga ay Saraakiishu u taqaan ‘’gaafmeerka’’. Ciidamo kale oo ka tirsan Koofi cas ayaa lagu kordhiyay kuwa ilaalada ka haya Xarunta Villa Somalia, gaar ahaan afafka hore sida Sayidka iyo Hooyooyinka, kuwaa oo qaba dareen feejignaan. Hay’adaha amaanka ayaa sidoo kale xiray dhammaan waddooyinka laga soo gala magaalada Muqdisho iyo qaar kamid ah wadada Warshadaha, waxaana aad u adag in gaadiidka raaxada iyo kuwa shacabka ay si sahlan kusoo galaan magaalada. Guud ahaan amniga magaalada Muqdisho ayaa h mid degan, waxa ayna dowlada Federaalka xooga saareysaa ka hortaga Qaraxyada, hase ahaatee waxaa sii xoogeysanaaya dilalka oo inta badan dhaca xiliyada ay maleeshiyada u suuroobi weydo Qaraxyada. Docda kale, dowlada ayaa adkeynta amniga ku sheegtay mid looga gaashamanaayo falalka amni darro, maadaama ay fooda nagu soo heyso bisha ramadaan. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Kismaayo (Caasimada Online) – Qaar kamid ah nabadoonnada iyo dadka ka soo jeeda deegannada maamulka Jubbaland oo ay ku midaysanyihiin inta badan beelaha Soomaaliyeed ayaa ku eedeeyay madaxweyne Axmed Madoobe in shirarka uu u aado dalka dibadiisa uu u kaxeeyo dad ay isku heeb yihiin oo kaliya, halka laga tago dadkii mudnaa in safaradda dibadda loo kaxeeyo Arrintan ayaa timid xilli madaxweynaha Jubballand Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe) uu dhowaan magaalada Addis Ababa kula kulmay ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed, iyadoo uu horay u sii kaxaystay wasiirka dastuurka ee maamulkiisa Aw-xirsi iyo Maxamed Wasame Faarax (Darwiish) Wasiirka arrimaha gudaha ee Jubbaland. Heshiisyada u degsan maamulka Jubbaland waxaa kamid ah in qabaa’ilada dega ay noqdaan kuwo u siman ka hadalka arrimaha masiiriga ee Jubbaland. Dad badan waxay sheegaan in wafdiga uu horkacaayo Axmed Madoobe uusan shirarka dibadda kala qebgelin madaxweyne ku xigeenkiisa C/qaadir Lugo-dheere iyo guddoomiyaha baarlamanka Jubbaland, iyadoo maamullada Hoggaamiyaasha Jubbaland iyo Puntland la xusay in shirarka ugu badan ee ay u aadaan Addis Ababa ay u kala dhuuntaan. Waxgardka Jubaland ayaa ugu baaqay madaxweyne Axmed Madoobe in uu caddaalad ka sameeyo xulashada wafuudda u raacaysa safarrada bannaanka.

Shiinaha ayaa beeniyay in ciidankiisa jooga saldhigga uu ku leeyahay Djibouti ay ileyska laysarka ku shiisheen diyaaradaha dagaalka Maraykanka ee isicmaalla saldhigga Maraykanka ee Djibouti. Leysarradani waxaa loo adeegsadaa sidii loogu cawari lahaa indhaha dadka la rabo in la bartilmaameedsado muddo kooban. Pentagon-ka ayaa sheegay in qof ku sugnaa meel u dhaw saldhiga milatari ee uu Shiinaha ku leeyahay Djibouti uu adeegsaday leysaro si uu u carqaladeeyo diyaaradaha milatari ee Mareykanka. Saraakiisha Mareykanka waxay sheegeen in diyaaradahani ay si nabad ah u caga-dhigteen saldhiga Lemonnier ee dalka Djibouti, balse waxaa dhaawacyo fududi soo gaareen laba askari. Afhayeen u hadashay wasaaradda arrimaha dibedda Shiinaha ayaa tiri “kaddib markii aan si adag u hubinnay, waxaan u sheegnay dhinaca Mareykanka in ay dhabt ahaantii ay been tahay waxa ay nagu eedeeyeen” Mareykanka ayaa waxaa dalka Djibouti ee bariga Africa ka jooga ciidamo gaaraya 4,000 oo askari, iyagoo halkaasi ka fuliya howlgallada la dagaalanka argagxisiada ee Qaarada Africa. Saldhigaasi Mareykanka waxaa Dhowr kilo-mitir u jira saldhiga ay milatariga Shiinaha ku leeyihiin Djiboutii. Dowlada Beijing waxay sheegtay in halkaasi ay u joogaan danaha Shiinaha ee Caalamka iyo howlo dhinaca nabad-ilaalita ah. Murankan dhinaca millatari ee labada waddan ayaa ku soo beegmaya xilli xiriirka ganacsi ee Shiinaha iyo Mareykanka uu aad u xumaaday, kadib marki ay labada dal isugu jawaabeen canshuur kordhin dhinaca badeecadaha ay isu dhoofiyaan. VOA