MOGADISHU (Caasimada Online) — Somali Federal MP has serously injured in bomb explosion claimed by Al Qeda linked Al-Shabaab group in Somali capital Mogadishu. Hon. Mohamed Mursal Borow sustained injuries and his driver was killed after bomb explosives fitted into his vehicle exploded near National Theater area in the capital. Somali police says the injured lawmaker Borow had been taken into hospital runs by Turkish doctors in Mogadishu. The blast has partially destroyed the Borow’s vehicle. Somalia’s armed group Al Shabaab claimed the responsibility for the explosion through its website. The group vowed to rump up attacks targeting Somali lawmakers in the capital of Mogadishu. The Islamist group has been waging insuregency for more than 10 years in Somalia. The group, which once controlled much of Mogadishu capital in 2011, wants to topple the weak-western backed govenment of Somalia. Caasimada Online Mogadishu News Desk Caasimada@live.co

Cadaado[Puntland Post]-Golaha Wasiirada Dowlad goboleedka Galmudug ayaa looga yeeray inay si deg deg ah ku tagaan Magalada Cadaado ee Gobolka Galgaduud xilli khilaafka Madaxda Galmudug uu sii xoogeysanayo. Warqad ka soo baxday Madaxweyne ku xigeenka Galmudug Maxamed Xaashi Carabeey ayaa lagu sheegay in wasiirada Galmudug ay si deg deg ah ku tagaan Magalada Cadaado. Waxaa kaloo qoraalka lagu sheegay in Wasiirkii qaadan waaya amarka Madaxweyne ku xigeenka Galmudug ee tegi waayo cadaado lala xisaabtami doono. Cabdiqani Boos Puntland Post The post Golaha Wasiirada Galmudug Oo looga Yeeray Magaaladda Cadaado appeared first on Puntland Post.

Muqdisho (Caasimadda Online) – Wafdigii u horeeyay Aqalka Sare ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya u diro dowlad goboleedyada, si ay u baadigoobaan xalinta khilaafka dowladda Federaalka iyo dowlad goboleedyada ayaa maanta u ambabaxay magaalada Garowe ee caasimadda Puntland Wafdigan oo ka kooban Senataro ka tirsan Aqalka Sare iyo howl wadeeno ayaa saaka ka ambabaxay magaalada Muqdisho, waxaana Garowe uga horeeya Senator C/raxmaan Faroole oo Guddoomiye u ah Wafdiga Aqalka Sare ee Puntland loo diray. Ujeedka Safarka maanta ay ku aadeyn guddiga ayaa lagu sheegay inuu yahay xog ururrin dhab ah iyo xal waara sidii loo heli lahaa. Wafdigan ayaa la kulmi doona Madaxweynaha Puntland C/weli Cali Gaas iyo golayaasha dowlad goboleedka Puntland. Lama oga inta uu qaadan doono safarka wafdigan, hase ahaatee waxaa la filayaa in wixii ay kala soo kulmaan ay dib ula soo laaban doonaan Aqalka sare, si ay warbixin u siiyaan. Golaha Aqalka Sare oo shalay isugu yimid shir aanan caadi ahayn kana dhacay xarunta Aqalka Sare ayaa si wadar-ogol ah ku ansixiyay go’aankii Guddiga joogtada uu gaaray September 12, 2018 oo ahaa in loo diro Dowlad Goboleed kasta guddi soo baara una kuurgala xaaladda siyaasadeed, amni, nololeed, bulsho, iyo arrimaha federaalka ee ka jira Dowlad Goboleedyada, si loo ogaado xaqiiqada dhabta ah ee ka jirta Dowlad Goboledyada isla markaasna xal loogu heli lahaa xaaladda hadda taagan. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Wafdigii ugu horeeyey ee Golaha Aqalka Sare ee BaarlamaankaFederaalka Soomaaliya u diro Dowlad Goboleedyada dalka si ay u baadi goobaan xal waara iyo isfaham ka dhex dhasha dowladda Federaalka iyo Dowlad Goboleedyada ayaa saakaka ambabaxay Magaaladda Mogadishu. Wafdigan ayaa ku wajahan Dowlad Goboleedka Puntland, waa 10 Senator iyo 2 kaaliye, oo ujeedku yahay xog ururrin dhab ah iyo xal kagaarista khilaafkan soo noqnoqday ee ragaadiyay horumarka iyo magaca dowladnimada Soomaaliya. Golaha Aqalka Sare oo shalay isugu yimid shir aanan caadiahayn kana dhacay xarunta Aqalka Sare ayaa si wadar-ogol ah ku ansixiyay go’aankii Guuddiga joogtada uu gaarey September 12, 2018 oo ahaa in loo diro Dowlad Goboleedkasta guddi soo baara una kuurgala xaaladda siyaasadeed, amni, nololeed, bulsho, iyo arrimaha federaalka ee ka jira dowlad goboleedyada; si loo ogaado xaqiiqada dhabta ah eeka jirta Dowlad Goboledyada isla markaasna xal loogu helilahaa xaaladda hadda taagan. Dowlad Goboleedyada dalka ayaa ku baaqay in la helo gacansaddexaad ee u istaagta dhamaynta khilaafkan iyada oo aqalka sare oo gudanaya wajibkiisa dastuuriga ahna uu u istaagay sidii xal waara looga gaari lahaa xaalkan murugsanee horseedi kara dib u dhac aanan si sahal ah looga soo Kansan lahaa Goobjoog News Source: goobjoog.com

Waxaa goordhow ka amaba-baxay garoonka Aadan Cadde ee Muqdisho xubno ka tirsan Aqalka sare ee Baarlamaanka Soomaaliya, kuwaasi oo xal u raadinaya Khilaafaadka u dhaxeeya dowlada dhexe iyo dowlad goboleedyada. Wafdigan ayaa ku wajahan Magaalada Garoowe ee caasimada Puntland halkaasi oo lagu wado in ay kula kulmaan madaxda Puntland. Wafdigan ayaa qaban-qaabo lagu soo dhoweynayo waxaa laga dareemayaa Magaalada Garoowe ee caasimada Puntland. Guddoonka Aqalka sare ee Soomaaliya ayaa 12, bishaan September 2018 ku dhawaaqay guddiga xal u raadinta khilaafka u dhaxeeya Madaxda dowlad goboleedyada iyo DFS waxaana kamid ah xubno caan ah. Waxaa cirka isku sii shareeraya khilaafka siyaasadeed ee u dhaxeeya Dowlada Soomaaliya iyo dowlad goboleedyada dalka ka jira. Faah Faahin intaa ka badan dib kala soco Insha allah Xasan Maxamed Samatar Cowke Puntland Post Muqdisho The post Xubnaha Xal u raadinta Khilaafka dowlad goboleedyada iyo DFS oo Garoowe ku Wajahan appeared first on Puntland Post.

Muqdisho (Caasimadda Online) – Xildhibaan Mahad Maxamed Salaad oo ka tirsan Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ayaa kashifay qorshaha qarsoon ee madaxweynaha Galmudug Axmed Ducaale Geelle Xaaf. Isagoo ka hadlayay xiisadda cusub ee ka taagan maamulka Galmudug iyo mooshinadda xil ka qaadista ee ka socda magaalooyinka Dhuusamareeb iyo Cadaado ayuu sheegay madaxweyne Xaaf uu weerar yahay, isla markaana uu gacantiisa ku qaatay dhammaan awoodihii Dastuuriga ahaa ee Galmudug. “xaalku sidii hore waa ka duwan yahay, madaxweyne Xaaf isaga ayaa weerar ah. sababtuna waxay tahay isaga oo isku qaatay dhamaan awoodihii Dastuuriga ahaa ee ay lahaayeen Barlamaanka iyo madaxdii kale Galmudug ee la doortay. wuxuu raba si baalmarsan sharciyadii Galmudug lagu dhisay inuu sameysto mudo kororsi afar sano ah oo cusub isaga oo cidna aan ka talo gelin…” ayuu yiri xildhibaan Mahad Salaad oo sheegay inay hore ugu hiiliyeenXaaf, balse hadda uu yahay mid gardarro ku socda. Wuxuu sheegay inay xilligan muuqato in madaxda Galmudug aysan isla shaqeyn karin, ayna ku fashilmeen hogaaminta Galmudug. Wuxuuna kula taliyey labada Barlamaan ee kala fadhiya Dhuusamareeb iyo Cadaado in la isku keeno ayna doortaan madax cusub oo samata bixisa Galmudug. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Cadaado (Caasimadda Online) – Golaha Wasiirada Dowlad goboleedka Galmudug ayaa looga yeeray inay si deg deg ah ku tagaan Magalada Cadaado ee Gobolka Galgaduud xilli khilaafka Madaxda Galmudug uu sii xoogeysanayo. Warqad ka soo baxday Madaxweyne ku xigeenka Galmudug Maxamed Xaashi Carabeey ayaa lagu sheegay in wasiirada Galmudug ay si deg deg ah ku tagaan Magalada Cadaado. Waxaa kaloo qoraalka lagu sheegay in Wasiirkii qaadan waaya amarka Madaxweyne ku xigeenka Galmudug ee tegi waayo cadaado lala xisaabtami doono. Shalay ayaa waxaa Magalada Cadaado gaaray wasiirka Maaliyadda Galmudug iyo xubno kale halka Magaalada Dhuusamareeb ay ku sugan yihiin wasiiro iyo xildhibaano ka tirsan Maamulka Galmudug. Halkaan hoose ka akhriso waraaqda kasoo baxday Madaxweyne ku xigeynka Waraaq kasoo baxday Madaxweyne ku xigeenka Galmudugada-1 Caasimada Online Xafiiska Cadaado Caasimada@live.com

It is official. After more than a decade of planning, setting up, and bankrolling African media, the Chinese are finally ready to cash in on their investment. Source: Hiiraan Online

Siyaasi Axmed Shire oo kasoo jeeda deegaannada Galmudug ayaa ku eedeeyey dowladda federaalka Soomaaliya in farogelin cad ku hayso dowlad goboleedka Galmudug. Shire ayaa sheegay in Galmudug aanay u baahneyn in la kala geeyo, islamarkaana loo baahan yahay oo kaliya in la garab qabto ama laga leexdo. Wuxuu sheegay in madaxweyne Xaaf yahay kan sharciga ah ee Galmudug, islamarkaana xilka laga qaaday guddoomiye Cali Gacal Casir. Waxa uu sidoo kale sheegay in dowladda ay caddeysatay iney khilaaf ka dhex abuureyso dowlad goboleedka Galmudug, waa sida uu hadalka u dhigaye. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/09/Wareysi-Siyaasi-Axmed-Shire.mp3 Source: goobjoog.com

Washington (Caasimadda Online) – Dowladda Mareykanka ayaa dhawaan xustay sanadguuradii 17aad ee ka soo wareegtay weerarkii 11kii September 2001dii lagu qaaday Dalka Mareykanka. Weerarkaas waxaa ku dhintay dad lagu sheegay 3,000 oo qof oo u dhashay Mareykanka,waxaana ku dhaawacmay kumanaan kale. Madaxweynihii xilligaas ee Mareykanka George W. Bush ayaa ku dhawaaqay dagaal ka dhan ah waxa uu ugu yeeray Argagixisada oo uu inta badan xoogga ku saaray Dunida Muslimka,waxaana uu dagaalkii 1aad ku qaaday Dalka Afghanistan, halka uu ku xijiyay Ciraaq 2003dii,waxaana ku xiga Waddamada Muslimka ah oo uu qaarkood xulufo ka dhigtay si uu isugu jibiyo. Waxaa kale oo uu dagaallo badan oo dhulka iyo Cirka ahba ka fuliyaa ilaa maanta waddamo badan oo ay ka mid tahay Soomaaliya . Haddana dagaalkaas 17 ka sano jirsaday waa imisa dhaqaalaha kaga baxay Mareykanka?. Hay’adda Stimson Centre, oo warbixintan qortay ayaa sheegtay in Mareykanka uu geliyay dagaalka argagixisada lacag ku dhow $3Tiriliyan oo doollarka Mareykanka ah. Inta badan lacagtaas waxaa ay ku baxday dagaallada Afghanistan, Ciraaq,Syria, barnaamijyada la dagaallanka Argagixisada ee Caalamka iyo Wasaaradda amniga gudaha Mareykanka, kumana jirto miisaaniyadda dagaalka 2018ka ee mareykanka. Dagaalka ka dhanka ah Argagixisada ee Mareykanka waxaa uu inta badan ka socdaa Afghanistan, Uzbekistan, Iraq, Syria, Egypt, Somalia, Nigeria, Mali, Philippines, Britain, Netherlands, France iyo Germany,waddamadaas oo badankood dad ka soo jeeda ay ku biireen Ururrada Daacish iyo Al Qaacidda. Inkasta oo warbixinta aysan waddan waddan lacagta ku baxday wax ka qorin haddana Taliska Mareykanka ee Afrika ee loo yaqaan Africom,ayaa miisaaniyaddiisa hadda tahay $276 Milyan oo doollarka Mareykaka ah. Lacagtaas waxaa lagula dagaallamaa AL-shabaab,Boko Haram,Al-Qaaciddada Galbeedka Afrika,iyo ururro kale oo ay Daacish ka mid tahay. Kongareeska Mareykanka ayaa dagaalka ka dhanka ah ee Argixisada u ansixiyay lacag dhan $500 Milyan sanadkii 2007dii,waxaana kaliya loogu talagalay argagixisada Galbeedka Afrika. Hoggaamiyayaashii hore ee Bokor Haram iyo Al-shabaab, Maxamed Yuusuf, iyo Axmed Cabdi Godane ayaa lagu dilay howlgallada Mareykanka ee ka socda Afrika. Weerarrada dhinaca Cirka ah ee Mareykanka ayaa laga fuliyaa kaliya Soomaaliya,waxaana galbeedka Afrika ay diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ka sameeyaan xog ururin oo kali ah. Waxaa hadda socda dhismaha saldhig diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ee Mareykanka oo uu ka dhisanayo dalka Niger caasimaddiisa Niamey,waxaana xigaya weerarrada dhinaca cirka ah ee ay diyaaradaha aan duuliyaha lahayn fulinayaan. Sources Isha: newtelegraphonline.com

Stockholm (HOL) - Leila Ali Elmi, a Somali-Swedish woman from Gothenburg has won a seat in Sweden's parliament known as the 'Riksdag', making her the first East African woman to be elected to parliament. Source: Hiiraan Online

Stockholm (HOL) - Leila Ali Elmi, a Somali-Swedish woman from Gothenburg has won a seat in Sweden's parliament known as the 'Riksdag', making her the first East African woman to be elected to parliament. Source: Hiiraan Online

Muqdisho (Caasimadda Online) – Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya qarax aad u xooggan oo xalay fiidkii ka dhacay meel ku dhow xarunta madaxtooyada Villa Somalia ee magaalada Muqdisho. Qaraxa oo haleelay gaari uu lasocday mid kamida xildhibaannada Baarlamaanka Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa dhaliyay khasaara dhimasho iyo dhaawac ah iyo burbur baaxad leh oo gaaray gaariga labeegsaday. Maxamed Mursal Boorow oo ah xildhibaan ka tirsan Baarlamaanka Soomaaliya ayaa si xun ugu dhaawacmay qaraxa oo jugtiisa laga maqlay inta badan xaafadaha magaalada Muqdisho, dhaawaca xildhibaanka oo aad u daranh ayaa loola cararay isbitaal, wararka ayaa intaas ku daraya in qaraxa uu ku dhintay darawalkii xildhibaanka dhaawacmay. Al-shabab waxaa ay sheegeen in weerarkaas ay iyaga ka dambeeyeen siina wadi doonaan weerarrada ka dhanka Golaha shacabka Soomaaliya. Hadalka kasoo baxay Al-Shabaab ayaa u qornaa sidaan “Al-Shabaab ayaa qarax aad u xooggan ku beegsaday gaari uu la socday mid kamida Xildhibaanada Baarlamaanka xilli uu marayay meel aan sidaas uga fogeyn xarunta Madaxtooyada, macluumaadka hordhaca ah ee Shabaab soo gaaraya waa in uu dhaawac garaab ah uu gaaray Xildhikbaanka Nin darawal u ah uu ku dhintay Qaraxa” Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Dhinacyada kala duwan ee Soomaaliya sida dowladda federaalka, dowlad goboleedyada iyo guddiiga madaxabannaan ee doorashooyinka qaranku(GMDQ) waxaa ka go’an in December 2020-ka la qabto doorashooyinka labada aqal ee Soomaaliya, Sida uu qabo dastuurka KMG ah qodobka 46(2) ee nidaamka matalaadda shacabka oo fursad u siinaya in uu uga qeybgalo, iyaga oo la iska ogolaaday in doorashada xildhibaannada baarlamaanka 11aad ee Soomaaliya ay ku yimaadaan nidaamka doorasho ee “proportional representation” ee liiska xiran! Haddaba, waxaa uu hadda muran ka taaganyahay sida ay noqoneyso nidaamka doorasho, waxaana jira labo soo-jeedin: 1. Dowladda federaalka ah iyo guddiga madaxabannaan ee doorashooyinka qaranka waxaa ay ka simmanyihiin, oo ay soo-jeediyeen in dalka laga sameeyo “hal deegaan doorasho”, si ay uga qeyb-galaan dadka inta codeyn karta, isla markaana uu ku soo baxo xisbiga ugu codadka bata uu noqonayo midka guuleysta. Nidaamkan waxaa la isku darayaa tirada guud ee xisbiga ugu codeysan dhammaan gobollada dalka, waxaana la shaacinayaa natiijada iyo sida axsaabta u kala sareeyaan! 2. Laakin dowlad goboleedyada federaalka ah waxaa ay qabaan in doorashada lagu saleeyo deegaan doorasho dowlad goboleed(state constituency”, oo dadka ay ku codeeyaan gudaha dowlad goboleedyada. Qoraal ka soo baxay shirkoodii Kismaayo September 8, 2018 waxaa ay ku sheegeen “Iyada oo la tix-gelinayo matalaadda shacabka Soomaaliyeed, goluhu wuxuu isku raacay in doorashada 2020-ka ku saleysnaato deegaan doorasho dowlad goboleed(state constituency). Taas oo ah habka ugu dhow ee lagu heli karo matalaad(reprsentataion) iyo nidaam xisbiyo badan ee is waafaqsan. Goluhu waxaa uu beesha caalamka uga digayaa inaysan wax dhaqale ah ku bixin qorshe khilaafsan doorasho deegaan heer dowlad goboleed(state constituency). Sida aan horay u soo sheegnay dowladda federaalka ah iyo guddiga madaxabannaan ee doorashada qaranka waxaa ay ka soo horjeedaan in doorashada lagu saleeyo doorasho deegaan heer dowlad goboleed(state constituency iyaga oo arka in taasi lagu dulminayo dad iyo deegaanno badan. Maxaa Ka Qaldan “Doorasho Deegaan Heer Dowlad Goboleed ama State Constituency”?! Haddii madaxda qaranka isku raacdo in dalka ka dhacdo deegaan doorasho oo ku saleysan (state constituency) ama maamul goboleedyada, dadka codeynta loo ogol yahay waa inta ku nool dowlad goboleedyada oo keliya, taasina waxaa ka dhalan karta: 1. Banaadir: Gobolka Banaadir oo ay ku noolyihiin 1,650,227 sida lagu qoray tirakoob ay dowladda dhexe loo saartay, dadka ku nool Banaadir ma heli-doonaan wax metelaad ah, waayo weli go’aan lagama gaarin maqaamka Muqdisho, sidaasi darteed (state constituency) ama doorasho deegaan heer dowlad goboleed waa mid ay codeyn-doonaan oo keliyay dadka ku nool: Puntland, Galmudug, Hirshabeelle, Koonfur galbeed iyo Jubbaland. 2. Xildhibaan Beeleed: Haddii la qaato deegaan doorasho oo ku saleysan (state constituency) ama maamul goboleedyada, Xildhibaanka waxaa u codeyn-doona oo keliya beeshiisa halka dalka oo dhan haddii laga soo qaado “hal doorasho deegaan” ay xildhibaanka soo dooran karaan dad kala jooga dhammaan gobollada dalka, wuxuuna noqonayaa mid si dhab ah u matala dhammaan umadda Soomaaliyeed. 3. Murashaxiinta: Nidaamka deegaan doorasho ku saleysay dowlad goboleedyada, xisbi kasta waxaa uu sharaxayaa dadka u dhashay maamul goboleedkaas, taasina oo aan waxba uga duwaneyn doorashadii baarlamaanka 10aad ee 2016/2017. 4. Somaliland: Haddii la qaato Nidaamka deegaan doorasho ku saleysay dowlad goboleedyada waxaa ay su’aal ka iman-doontaa matalaadda Somaliland, oo macquul ma aha in Somaliland dadka ka soo jeeda ay xildhibaanno ku doortaan meel ka baxsan gobolkaas, waana adkaan-doontaa diiwaan-gelinta. 5. Barakacayaasha: Haddii la qaato Nidaamka deegaan doorasho ku saleysay dowlad goboleedyada waxaa ay dhibaato ku dhici-doontaa barakacayaasha ku sugan dowlad goboleedkaas, oo qofka waa inuu iska diiwaan-geliyo, codkiisana ka dhiibto gobolka uu u dhashay. 6. Sool iyo sanaag: Dhibaato la mid ah Somaliland, waxaa ay ka jiri-doontaa Sool iyo Sanaag, deegaannadan waa kuwoo dulman, waxaa isku heysta Somaliland iyo Puntland, in badan oo ka mid ah waxaa ay qabaan inay iskood u go’aan, haddii ay codeyn tagto, waxaa adag in laga codeeyo. In laga hadlo habka ugu haboon ee xildhibaannada lagu dooranayo 2020-ka iyo kala doorashada nidaamka “hal doorasho deegaan iyo state constituency waxaa hareeyey khilaafka hadda ka taagan dowladda dhexe iyo dowlad goboleedyada, laakin inta aan la gaarin qaabka ay isku raacayaan, waxaa haboon in shacabka ka sii doodaan nooca danta ugu jirto, ee qaranka u fiican. Goobjoog News Source: goobjoog.com

Labada Aqal ee Barlamaanka Federaalka ayaa u xilsaaran ilaalinta Dastuurka, Midnimada Dalka, La xisaabtanka Xukuumada Federaalka iyo Maamulada Gobalada dalka. Waxaan dhageystay Madaxweyne Waare oo eedaynaya dawlada federaalka, kuna tilmaamay in ay ku fashilantay amniga iyo hogaaminta dalka iyo in Xamar ay ka jirto khatar amni, waxaana u jiibinayey una sacab tumayey Xildhibaanno ka tirsan labada Aqak ee Fedaraalka. Waxaan aqriyey laba qoraal oo kasoo baxday Aqalka sare mid dib loogu dhigayay furitaanka kalfadhiga 4 aad ee Aqalka sare iyo mid lagu sheegay in Aqalka sare dhex-dhexaadinayo khilaafka Federaalka iyo Gobalada una baxayo safaro nabad-doon ah. WAXAAN IS WAYDIIYEY SU’AALO AAN WELI LOO HELIN JAWAAB: 1-Fedaraalka uu Madaxweyne Waare eedaynayo miyuusan aheen labada Aqal? Mise waa Madaxweynaha iyo R/wasaarah kaliya?. 2-Mas’uuliyada Xildhibaanada Federaalka miyey ku koobantahay u sacab-tumida Madaxweyne Gobal kaliya? 3-Hadii Madaxweyne Waare Xildhibaanada u sheegay in Xamar khatar ku tahay Amnigooda isaguna uusan ku hoya karin meel aan Xamar aheen ma u jiibinayaan? Mise beenta ayey ka qabanayaan? 4-Sida uu sheegay Madaxweyne Waare haddii Fedaraalku fashilamay! Xildhibaanada Hirshabelle ee Fedaraalku ma Fashilmeen? Mise Madaxweynaha iyo R/wasaaraha kaliya ayaa Fashilmay? 5-Haddii Madaxweyne Waare Gobalkiisii ku Fashilmay! Kuna saan-tiranayo Gobal kale! ma in runta loo sheegaa? Mise in loo Sacbiyaa? 6-Haddii uu jiro khillaaf iyo dhibaato u dhaxeysa Federaalka iyo Gobalada! Ma in degdeg loo furo kalfadhiga Aqalka sare lagana doodo Mushkilada miyaa? Mise in dib loo dhigo oo khilaafku sii socdo miyaa? Mise Timir laf ayaa ku jirta?. 7-Mas’uuliyada iyo Waajibaadka Aqalka sare!Hay’ad Dastuuri ah oo ku shaqeysa Sharci iyo Go’aano Dawlad-nimo miyaa? Mise Odayaal Nabadoono ah oo ku shaqeeya xeer-jajab, Madax-salaax iyo hoos u dhigid Hay’bada Dawlad-nimada waaye? SIDA KU CAD DASTUURKA IYO SHURUUCDA DALKA: Dhismaha, horumarinta iyo la xisaabtanka Gobalada dalka waxaa dawladda federaalka wakiil uga ah Wasaaradda Arrimaha Gudaha kadibna Golaha Wasiirada kadibna waxaa la xisaabtami kara labada Aqal ee Fedaraalka. Lkn “Cadan miyaa laga heesaa! Mise dadka ayaan qaldan”? Ma la gaaray xilligii laga gudbi lahaa Cali gar leh, Caydiid gar leh? Ma la gaaray xilligii laga gudbi lahaa in qof ama koox loo wada afduubnaado 30 sano kadib?. W/Q. Mohamed Gacal (Dr Gacal)

Dhawaan waxaa la filayaa inay Magaalada Baydhabo ee Xarunta kumeel gaarka ah ee Maamulka Koonfur Galbeed ay ka dhacdo Doorasho Xasaasi ah oo dhex mari doonto 7 Musharax iyo madaxweynaha hadda talada hayo ee Shariif Xasan Shiikh Aadan. Dadweynaha kasoo jeedo deegaanada uu ka taliyo maamulka Koonfur Galbeed ayaa rabo inuu isbadal ka dhaco maamulkaas isla markaasna xilkaas loo magacaabo shakhsi cusub si wax looga qabto afartaan qodob ee hoos ku qoran: 1) Xiriirka Dowladda: Maamulka Koonfur Galbeed wuxuu kamid yahay maamulada ka jiro Soomaaliya wuxuuna sharci ahaan hoos tagaa dowladda dhexe Soomaaliya. Madaxweyne Shariif Xasan Shiikh Aadan oo talada maamulkaas hayey muddo 4 sano ah ayaa lagu eedeeyaa inuusan qaban wixii ay ka filayeen dadweynaha ku nool deegaanada uu maamulkiisa ka taliyo. Shariif Xasan Shiikh Aadan ayaan xiriir fiican la laheyn dowladda dhexe oo ah halka ay Beesha Caalamka soo marsiiso deeqaha iyo lacagaha, waxayna aheyd inuu Shariif Xasan deeqahaas iyo lacagahaas wax ugu qabto isla markasna uu kasoo qaado dowladda dhexe halkii uu ka hor imaan lahaa Dowladda Dhexe. Shariif Xasan ayaa lagu tiriyaa inuu yahay siyaasi qiyaano badan isla markaasna xogga saaro halka dantiisa ku jirto meeshii ay aheyd inuu fiiriyo danta dadka ku nool deegaanada uu maamulkiisa ka taliyo. Shariif Xasan ayaa Soomaaliya looga bixiyey naaneys caan ah oo loo yaqaan “Sakiin” taasoo loola jeedo qiyaanadiisa badan ee dhanka siyaasadda ah. Shariif Xasan ayaa la aaminsan yahay inuu yahay masdaxkii ka dambeysay inay maamul Goboleedyada sameystaan isbaheysi ay ku mideysan yihiin. Sidaas darteed Koonfur Galbeed waxay u baahan tahay madaxweyne wax ka badalo arrintaan xiriir fiicanna la yeesho Dowladda Dhexe!!! 2) Amaanka Marka laga reebo Magaalada Baydhabo ee Xarunta maamulka inta kale deegaanada uu ka arrimiyo maamulka Koonfur Galbeed kama jiro ammaan iskaba daaye intooda badan waxaa gacanta ku hayo Ururka Al-Shabaab. Deegaanada Koonfur Galbeed ayaa noqday meel gabaad iyo hoy u ah Argagixisada Al-Shabaab sidoo kalana waxaa lagu tiriyaa inay halkaas ku sugan yihiin Shabaabka ugu badan. Intii uu Shariif Xasan ka shaqeyn laha amniga iyo in gacanta maamulka lagu soo celiyo deegaanada Al-Shabaab heystaan wuxuu ku mashquulsan yahay dagaal siyaasadeed oo uu kula jiro dowladdii kala shaqeyn laheyd arrintaas. Sidaas darteed Koonfur Galbeed waxay u baahan tahay madaxweyne cusub oo arrintaan wax ka badalo Koonfur Galbeedna ka dhigo meel amni ah oo ka maran Al-Shabaab! 3) Isku keenidda bulshada Weli si fiican loogama shaqeyn in la isku keeno Bulshada kala duwan iyo Beelaha ku nool deegaanada Koonfur Galbeed mana loo qaban dib u heshiisiin intii uu Shariif Xasan ahaa madaxweynaha Koonfur Galbeed. Taas badlakeeda Shariif Xasan wuxuu ku mashquulsan yahay sidii uu u caburin lahaa Beelaha dago deegaanada si aan loogu soo dhawaan kursigiisa. Shariif Xasan ayaa xarig iyo handadaad isugu daro cid kasta oo aan ku qanacsaneyn maamulkiisa ku dhisan dantiisa wuxuu sidoo kale kaliya la kulmaa cidda rabto inuu kursiga sii hayo. Sidaas darteed Koonfur Galbeed Maanta waxay u baahan tahay madaxweyne isku heysan karo dhammaan bulshada kala duwan ee Koonfur Galbeed! 4) Abaar iyo Gaajo: Deegaanada Koonfur Galbeed Soomaaliya waa meelaha ugu badan oo ay sida weyn u saameyso abaarta iyo gaajada iyadoo la ogyahay inay Koonfur Galbeed kamid tahay deegaanada ugu nimcada badan haddii ay ahaan laheyd xoolo iyo abuuritaan. Intii uu Shariif Xasan ka shaqeyn lahaa sidii dadka deegaanada Koonfur Galbeed loogu abuuro lahaa shaqooyin iyo beer feelid sidoo kalana loogu diyaarin lahaa xoolahooda olole biyo oo ay ku noolaan lahaayeen sanooyin badan wuxuu habeen kasta ku hoydaa wadan cusub, intiisa badana wuxuu dagan yahay Muqdisho. Sidaas darteed Koonfur Galbeed waxay u baahan tahay madaxweyne la jiifto beeraleyda iyo xoolaleyda si loo hormariyo deegaanada Koonfur Galbeed! Waxaa diyaariyey (Cabaas Cali Xasan) Email: filimside@gmail.com. Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid

Iran's top prosecutor has ordered the closure of a reformist newspaper on charges of "insulting" Shia Islam, according to media reports. Source: Hiiraan Online

Itoobiya Dhamaadkii sanadkii 2015 ayay ahayd markii ugu horaysay ee dhalinyaro ka caraysan siyaasaddii dhulka ee xisbiga talada hayaa ay isugu soo baxeen wadooyinka tuulada Gimchi iyaga oo ka cabanaya dhul Iskuul oo lagu wareejiyey ganacsi gooni loo lahaa. Dhawr maalmood oo dibad baxyo waawayni ay tuulada ka dhaceen dawladdu dib ayay uga noqotay go’aankeedii. Waxaa gobolka Oromada si xawliya ugu faafay xogtii dib u gurashada dawladda taas oo sababtay in dhamaan gobolkii Oromada ay ka dhacaan dibad baxyo waawayn oo lagaga soo horjeedo siyaasadda dhulka. Wax yar ka bacdi dawladdu waxa ay ku dhawaaqday inay joojisay siyaasaddaas, gaar ahaan middii balaarinta magaalada Adis Ababa oo ahayd midda ugu wayn ee muranka dhalisay. Nasiib daro dibad baxyadii halkaas kuma istaagin ee waxa ay shacabku u fahmeen itaal daro soo wajahday EPRDF. Iminka dibad baxyadii waxa ay u gudbeen qoomiyadda Amxaarada oo ah kuwa labaad ee ugu tunka wayn Itoobiya. Inkasta oo ay xukuumaddu qaaday wax walba oo lagula tacaali karo gadoodka shacabka haddana waxay taladu faraha ka baxday markii khilaafkii usoo gudbay xisbigii talada hayey ee EPRDF. Xisbigaan ayaa ka kooban afar qawmiyadood oo kala ah Tigray, Amxaaro,Oromo, iyo reer koonfureedka oo ah qawmiyado dagaan isku raacay. Madaxdii qowmiyadaha Oromada iyo Amxaarada ayaa si toosa u taageeray isbadalkii qowmiyadahoodu doonayeen, taas oo markii dambe sababtay is casilaadii raysal wasaare Hailemariam Desaleng 15/2/2018. Dadaal iyo dood dheer oo muddo socotay waxaa usuu roobay xisbigii Oromada inuu soo sharaxo Abiy Ahmed oo ku meelmaray taageerada qawmiyadaha Oromada, Amhaarada iyo qayb ka mida reer koonfureedka. XAALADDA KALA GUURKAA IYO QAWMIYADDA TIGREEGA Waxaan shaki ku jirin cadaawadda xad dhaaf kaa ee ay qawmiyadaha kacdoonku u qabaan qawmiyadda Tigreega oo todoba iyo labaatankii sano ee lasoo dhaafay iyadu ka ariminaysay dalka Itoobiya. Waxaan sidaas oo kale iyana shaki ku jirin si Tigreegu waxa ay aaminsan yihiin in Itoobiyaanku ay ka abaal dhaceen. Waxay aaminsan yihiin inay iyaga ahaayeen kuwii usoo diriray xorayntii Itoobiya oo ay ku waayeen in kabadan lixdan kun oo wiilashooda ah. Waxay aaminsan yihiin in siyaasadoodii kobcinta dhaqaaluhu ay Itoobiya ka dhigtay mid ka mida kobocyada dhaqaale ee ugu dhaksaha badan caalamka. Waxaad moodaa Tigreegu inay maanta ka qoomamaynayaan khalad ay horay u galeen. Kolkii uu dhintay raysal wasaare Malas waxaa banaanka yimid khilaaf xoogan oo ka dhex jirey TPLF gaar ahaan kooxdii Gang 11. Khilaaf kaas ayaana sabayay inay ku guulaysan waayaan keenista ciddii u badali lahayd Malas. Raysal wasaare Malas si uu u yareeyo muranka TPLF loona maareeyo khilaafka dhexdooda ka jira ayuu horay ugu sii dooray Hailemariam Desaleng oo ahaa qowmiyadda Welayta ee reer koonfureedka. Hailemariam ma noqon sidii ay rabeen, waxayna aaminsan yihiin in uu guuldaro u horseeday. Inkasta oo culays aad u xoog badani saaran yahay qawmiyaddaan haddana wali iyaga ayaa goobaha muhiim kaa odhan gacanta ku haya. SIYAASADDA DR. ABIY AHMED Doorashadii Dr. Abiy waxa ay ahayd mid cid waliba taxadar ay ka muujinaysay, tusaale ahaanTPLF amaba Tigreegu waxay ahaayeen kuwo ku khasbanaa xulashadiisa oo aan haysan waddo kale. Shucuubtii gaddoodsanayd gaar ahaan Oromadu waxay ka qabeen shaki wayn xulistiisa, maxaa yeelay wuxuu ahaa sargaal la soo shaqeeyey Tigreega iyo xubin ka tirsan EPRDF, sidaas daraadeed waxay kaga kalsoonaayeen Lemma Megersa madaxwaynaha kililka Oromada. Cid waliba waxa ay eegaysay tilaabooyinka uu qaadi doono. Markiiba waxaa soo baxday sida uu u doonayo inuu uga madax banaanaado siyaasaddii hore ee EPRDF. Waxa uu qaaday tilaabooyin waawayn oo ku aadan xagga islaaxa. Markiiba waxaa caddaatay inuu dhabarka u jeedinayo Tigreega. Waxaa la siidaayey siyaasiyiintii mucaaradka ee xabsiyada ku jirey. Waxaa nabad loogu baaqay liiskii argagaxisadana laga saaray ururadii hubaysnaa. Waxa uu heshiis la saxiixday dawladda Eriteriya. Waxa uu si cad cafis ugaga dalbaday shacabka itoobiya. Dhamaan siyaasaddaas dadyow ayay ka farxinaysay kuwana way ka caray siinaysay. Ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed Inkasta oo tilaabooyinka raysal wasaaruhu ay yihiin kuwo si xawliya oo fudayd ku jiro loo qaadayo, haddana waxaa jira dad aaminsan inay yihiin kuwo si ku talagala loo qaadayo. Waa tilaabooyin intooda badan la doonayo in lagu mideeyo quluubta shacbiga Itoobiya laguna hilmaansiinayo cabsida ka muuqata xilliga kala guurka. Qayb ka mida tillaabooyinkaan ayaa xirriir la leh geopoliticalka mandiqadda iyo galaangalka Emaaraadka ee geeska Africa, Laakiin durba waxaa soo baxay dad walwal ka qaba qaabka ay wax u socdaan. Masalan ururka dhalinyarada Oromada oo layiraahdo Qeeroo ahna cidda ugu wayn ee isbadalkan suura gelisay ayaa waxay aad uga shakisan yihiin in raysal wasaaruhu u gacangalo dabaqadda sare ee qawmiyadda Amxaarada kuwaas oo doonaya inay af-duubaan kacaankii dhalinta Oromada. Dhalintaan ayaa waxay doonayaan isbadal dhaba iyo doorasho xora oo dalka ka dhacda. Dhanka kalana Qeeroo ayaa lagu eedeeyaa qaybo ka mida xasilooni-daradda dalka ka jirta, sida middda iminka u dhaxaysa qowmiyadaha Soomaalida iyo Oromada iyo tan ka dhex aloosan qoomiyadaha Oromada iyo reer koonfureedka. Waxaa kale oo Qeeroo lagu eedeeyaa kicinta shacabka Oromada iyo nacaybka qoomiyaddaha kale loo qabo, taas oo uu raysal wasaaruhu ka baqayo inay faraha ka baxdo. MUSTAQBALKA ITOOBIYA MUGDI BAA KU JIRA Dhul-waynaha Itoobiya oo lagu qiyaaso inay ku noolyihiin in kabadan boqol milyan oo qof ayaa waxa uu ka kooban yahay qowmiyado iyo shucuub aanay jirin wax mideeya. Waa shucuub ku kala gadisan diin, af, dhaqan, dhalasho iyo taariikh in taba. Isu keenista iyo isku haynta shucuubtaan ayaa la kowsatay magaca Itoobiya oo ah midaan ka waynayn boqol sano, ogow dalkaan horay waxaa loogu aqoon jiray Abyssinia oo ahaa magaca qawmiyadda xabashida. Si magacaan iyo dawladdaan loo dhiso, labadii boqol oo sano ee u dambaysay waxaa loo daadiyey dhiig fara badan waxaana loo dhacay dhul fara badan. Laga soo bilaabo xukunkii boqor Todros illaa EPRDF waxaa wax lagu maamulayey xoog, haddaba su’aashu waxay tahay iminka xeel wax ma lagu maamuli karaa? Su’aasha kale ee iyana muhiimkaa ayaa ah Itoobiya maka gudbi kartaa imtixaanka kalaguurka? Jawaabaha su’aalahaani aad ayay u adagyihiin maxaa yeelay dalal dhawra oo leh dabeecado la mida kuwa Itoobiya ayaa horay ugu fashilmy imtixaano mid kaan la mida. Tusaale ayaa waxaa inoogu filan Midowgii Soofiyeeti oo ka koobnaa shucuub aan waxba ku midaysnayn. Madaxwayne Gorbachev marna kama go’nayn inuu kala diro Soofiyeedkii ee wuxuu damacsanaa inuu dhiso dal qaniya oo furfuran, laakiin shucuubtii xoriyadda hamuunta u qabtay ayaa la dhaafin kari waayey imtixaankii kala-guurka, taas ayaana sababtay in dawladdii aduunka ugu itaalka roonayd ay noqoto wax taariikhda lagu barto. Waxaa iyana tusaale kale inoogu filan dawladdii Yuguslafiya oo martay dariiq la mida midkii uu maray Soofiyeedku, ka dib kolkii ay ka gudbi kari wayday imtixaankii kala guurka una kala baxday illamaa todoba dawladood. Itoobiya ayaan waxba uga gadisnayn tusaalayaashaan kore marka laga reebo dhawr wax oo ay dheertahay. Taariikhda, dhaqanka iyo afka intaba waxaa iska leh shacbiga Amxaarada oo ah cidda kaliya ee aaminsan mulkiyadda dalka. Dhamaan shucuubta kale ayaa ka midaysan inay siyaado ku yihiin Itoobiya. Qoomiyad waliba waxay soo yeelatay amaba leedahay urur gobanimo doona. Dhamaan ururadaan ayaa usoo diriray xoraynta shucuubtooda. Itoobiya ayaa ah wadanka kaliya ee si cad ay dastuurkiisa ugu taal in qomiyad waliba markay doonto ay ka bixi karto midowga dawlad-goboleedyada. Waxaa jira kala qaybsanaan iyo khilaafyo siyaasadeed oo u dhaxeeya dhamaan shucuubta dalkaan. Waxaan laga midaysnayn qaabka ay noqon doonto Itoobyada cusubi. Tusaale, Tigreega oo ah qoomiyaddii dalkaan muddadii u dambaysay xukumaysay colaad guunana loo qabo ayaan doonayn inay ka mid noqoto Itoobiya ku dhaqmaysa wax ka hooseeya nidaamka faderaaliisimka. Oromada oo iminka u muuqata inay talada hantiyeen ayaa ukala qaybsan dhawr qaybood. Jawar Mohamed oo ah maskaxdii ka dambaysay kacdoonkii Oromada ayaa wata ajande qoomiyadeed oo ah Oromia First. Dhawaan mar uu Jawar booqday gobolka oromada waxaa lagu soo dhaweeyey khariiradda cusub ee oromiyada cusub oo ay ka muuqato dhulal ay shucuub kale lee yihiin. Jamhadda OLF oo waligoodba u dirirayey gobanimada Oromada iyo inay helaan dal la yiraahdo Oromia ayaan la aqoon inay ka tanaasulayaan fikradaas iyo in kale. Dabaqadda sare ee oromada oo ah indheer-garadka oromada una badan oromo masiixiya oo waligoodna gacan-saar la lahaa amxaarada ayaa aaminsan inaan laga fogaan amxaarada. Amxaarada oo sidaan soo sheegnay ah cidda kaliya ee aaminsan lahaanshaha Itoobiya ayaan doonayn inay iminka safka hore ka muuqdaan laakiin leh qorshe iyaga gooni u ah, oo ah inay mar labaad dib xukunka ugu soo noqdaan iyaga oo umaraya xeel walba. Si ay siyaasaddaasi u hirgasho waa in marka hore Tigreega laga takhalusaa iyada oo loo sii maraya Oromada, ka bacdina xal loo helaa Jawar Mohamed iyo dhalinta kacdoonka oromada iyada oo loo sii marayo Abiy Ahmed iyo dabaqadda sare ee Oromada. Qoomiyaddaan ayaa doonaysa inay ka taliso Itoobiya xoog badan oo leh nidaam dhexe oo ay awooddu uruursan tahay. Qowmiyadda Soomaalida oo aan wax horumara ka samayn xagga siyaasdda muddadii u dambaysay kana mid noqon qowmiyadihii dawladdu u disnayd ee EPRDF ayaa waxaa ka muuqda kala qaybsanaan iyo hubaal la’aan siyaasadeed. Laakiin haddii ay xal u helaan khilaafkooda waxaa hor taal fursad ka fiican tii soo martay sanadkii 1991 dii. Isku soo wada duuboo lama saadaalin karo inay Itoobiya imtixaankan ka gudbi doonto iyo in kale. Xitaa hadii ay ka gudubtana lama hubo inay noqon doonto dal xasilooni siyaasadeed ka jirto iyo in kale, maxaa yeelay daraasad ay samaysay jaamacadda Oxford uuna hormuud ka ahaa Paul Colliar oo ah cilmi baare sare oo ku takhasusay Afrika, ayaa lagu sheegay in dal walba oo dhaqaalaha qofku ka hooseeyo saddex kun oo doollar qof kiiba, marka loo qaybiyo dakhliga guud ee GDP ay dimuquraadiyaddu u horseeddo xasilooni daro. Haddii ay yihiin shucuub ku kala gadisan wax walba sida Itoobiyana xaalku waa alow sahal. GUNAANAD Waxa aynu iminka nimid guntii iyo gabagabadii qormooyinkeenii taxanaha ahaa. Waxa aynu u imaanaynaa arintii sababta u ahayd inaynu qormooyinkaan qorno oo ahayd shirkii jaraa’id ee muranka dhaliyey, ee ay wada jirka u qabteen madaxwayne Farmaajo iyo Raysal wasaare Abiy, kuna saabsanaa dakadaha Soomaalida iyo midaynta labada dal.Waxaynu si dulmara u soo baranay dhacdooyinkii dhax maray masiixiyiintii amxaaradu hoggaaminaysay iyo muslimiintii Soomaalidu hoggaaminaysay lixdii boqol oo sano ee u dambaysay. Waxa aynu soo ogaanay in dhibaatooyinkii labada shacab dhex yaalay ay ka waynayd colaad u dhaxaysay labo qof (Mohamed Siyaad iyo Mingiste) siduu sheegay Dr Abiy. Waxa aynu soo ogaanay waxa u dhaxeeyey ama iminka u dhaxeeya shucuubta Itoobiya iyo kifaaxii ay soo mareen dadka Oromadaa. Madaxweyne Farmaajo iyo Ra’iisul wasaare Abiy, June 16, 2018, Muqdisho Waxa aynu soo aragnay sida diinta islaamka loola diriray oo boqolaal kun oo muslimiin ahaa looga saaray. Waxa aynu soo aragnay sida dad iyo dal Soomaaliyeed ay Itoobiya maalin cad uqaadatay. Waxa aynu garawsannay sida Itoobiya aysan iminka u ahayn dal ay ka jirto xasiloono-siyaasadeed ee ay tahay dal aan la saadaalin karin mustaqbalkiisa dambe. Waxa aynu ognahay in siyaasadda Itoobiya aysan wali sal dhigan oo ay jiraan xoogag aragtida iyo taladaba ku kala gadisan. Waxaynu ognahay in sadexda qawmiyadood ee ugu tunka wayni mid waliba ay siyaasaddeeda wadato walina aan hoos laysula degin. Haddaba waxaa laga yaabaa in tillaabooyinkii siyaasadeed ee uu raysalwasaaruhu qaadayey iyo shirkaan jaraa’idba ay ahaayeen kuwo loogu laab qaboojinayey shacbiga Itoobiya laguna dhayayey boogaha dhexdooda ka jira, ama lagu hilmaansiinayey cabsida ka soo muuqata xilliga kalaguurka. Laakiin su’aasha xiisaha leh ayaa ah madaxda Soomaalidu sidaas ma u fahantay? Shaki kuma jiro inaanay unfahmin si ka gadisan sida muwaadinka caadigaa ee aan xogta iyo taariikda midna hayni uu u fahmay. Qalinkii: Mohamed Ahmed Elmi. Fiiro gaara: qoraaladaan waxaa saldhig u ahaa daraasad iyo xog-uruurin uu in muddaa qoraagu ku samaynayey geeska Africa gaar ahaan taariikhda Ethiopia. Mahadnaq: waxaan u mahad naqayaa dhamaan akhristayaashii ku taxnaa qoraaladaan iyo maamulka iyo hawl-wadeenada PUNTLAND POST oo si hagar la’aana usoo gudbinayey. Cududdaar: qoraaaladaani maahayn kuwo si dhamaystiran uga hadlayey taariikhda mandiqadda ee waxay ahaayeen kuwo si guud-mara usoo koobayey wixii ka jirey mandiqadda saddexdii kun ee sano ee la soo dhaafay. Tixraac. 1- the history of Herodotus by Herodotus Helicarnassus 500bc 2- Periplus of Erythraei sea 3- Narritive of the Portuguese ambassy to Abbysinia 1520–1527 by Francisco alvarez 4- Mamaalik Al-absaar, ibn Fadlullaahi Al-Cumari 5- Al-ilmaam man bi ardil-Xabasha min muluuk al-islaam, Haafidu Taqiyudiin Al-maqriisii 6- Majmacul Buldaan, Yaaquut Al-xamawi 7- Al-masaalik wal Mamaalik, Istikhrii 8- Nus-hatul Mushtaaq Fii taariik Al-aafaaq, Shariif Al-idirisii 9-Rixlatu ibn Batuuta: Abu Abdullahi Muhamed ibn abdalla Ibn Batuuta 10- Juquraafiya Ibn Said. 11-Bruce’s Travels and adventure in abbyssinia, by J.M. Clingac 12- The Highlands of Ethiopia by Major Harris 13- Futuux Al-xabasha, Shihaabudin Ahmed ibn Abdulqadir 14- Islam in Ethiopia by Trimingham 15- Al-cilaaqaat asiyaasiya bayna muslimay Zaylac wa nasaara Al-Xabasha by Rajab Muhamed abdihalim 16- First footsteps in east africa Sir Rechard Burton 17- The arab factor of somali history by Ali abdirahman Hersi 18- Shaping of Somali socaity by Lee Cassanelli 19- The history of Harar and Hararis 20- Taariikhdii Daraawiishta Aw-Jaamac Cumar Ciise 21-The east african protoctrate by Charles Eliot 22-the land of Zinj by C.H. Stigand 23- Halgan iyo hagardaamo, Cabdullaahi Yusuf 24- Buqyatul aamaal fii taariikh a soomaal, Shariif Caydaruus al Calawi 25- waraysiyo ay idaacadaha BBC iyo VOA ay ka qaadeen xog-ogaallo Soomaaliyeed 26- muruuj a-dahab, al-mascuudi abu Hassan ali ibn al-hussein 27-I.M lewis.pastoral democracy 28- the history of galla and somali, Herbert S. lewis 29- wargaysyada Washington post iyo New York times cadaddadii soo baxay xilligii dagaalka 77 30- Wars, Guns and Votes by Paul Colliar 31- Al-islaam wal Xabasha cibra taariikh by Fatxi Qayth 32-Abdirzak Haji Hussein: My role in the foundation of the Somali nation-state The post Taxanaha Itoobiya seddex kun oo sano –Qaybtii 9aad: Waaga cusub ee Itoobiya iyo xulashada Abiy appeared first on Puntland Post.

September 15th marks the tenth anniversary of the demise of the investment bank Lehman Brothers, which presaged the biggest financial crisis and deepest economic recession since the nineteen-thirties. After Lehman filed for bankruptcy, and great swaths of the markets froze, it looked as if many other major financial institutions would also collapse. On September 18, 2008, Hank Paulson, the Secretary of the Treasury, and Ben Bernanke, the chairman of the Federal Reserve, went to Capitol Hill and told congressional leaders that if they didn’t authorize a seven-hundred-billion-dollar bank bailout the financial system would implode. Some Republicans reluctantly set aside their reservations. The bailout bill passed. The panic on Wall Street abated. And then what? Source: Hiiraan Online

Baydhabo (Caasimadda Online) – Magaalada Baydhabo ee Caasimadda kumeel gaarka ah ee Maamulka Koonfur Galbeed ayaa Saaka waxaa gaaray ilaa 7 Musharax oo u taagan xilka madaxweynimo ee Maamulkaas. Musharixiinta gaaray Maanta Magaalada Baydhabo waxaa ugu cad cad Maxamed Aadan Farkeeti oo horey usoo noqday Wasiirkii Maaliyadda dowladdii Madaxweyne Xasan Sheekh. Sidoo kale musharixiinta halkaas gaartay waxaa kamid ah : 1) Mukhtaar Roobow Abuu Mansuur oo horey uga tirsanaa Ururka Al-Shabaab balse markii dambe aan ku qancin siyaasadooda. 2) Maxamed Maxamuud Boonow 3) Yuusuf Baadiyow 4) iyo Aamina Mursal oo ah Gabadha kaliya ee isku soo taagtay musharxnimada Koonfur Galbeed. Saadaasha doorashada Koonfur Galbeed ayaa ah mid aad u adag waxaana muuqato inuu Shariif Xasan la kulmayo cadaadis aad u weyn. Dadka sida weyn uga war hayo xaaladda Koonfur Galbeed ayaa aaminsan in Fargeeti uu noqon doono madaxweynaha xiga Koonfur Galbeed haddii uuba meesha ka baxayo Shariif Xasan Shiikh oo aan taageero badan ka heysan Beelaha wada dhistay maamulkaas. Shariif Xasan Shiikh Aadan ayaa lagu eedeeyaa inuu yahay nin aan ka shaqeyn danaha Maamulka Koonfur Galbeed balse halkaas ku ilaashado sidii uu ugu sii jiri lahaa Siyaasadda dalka isla markaasna uu dowladda dhexe wax ula qeybsan lahaa. Odayaasha Beelaha kala duwan ee Koonfur Galbeed oo saxaafadda kula hadlay Magaalada Baydhabo ayaa tilmaamay in Shariif Xasan uu dhibaato xoog leh ku hayo maamulkaas loona baahan yahay isbadal deg deg ah. Wixii warar ah ee kusoo kordha waan idinla socodsiin doonaa, sidoo kalana waxaan idiin soo gudbin doonaa taariikhda iyo waxqabadka musharaxiinta. Caasimada Online Xafiiska Baydhabo Caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online)-Waxaa cabsi xoogan ay soo food saartay Xildhibaanada labada aqal ee baarlamaanka Somalia kadib Qaraxii lagu dhaawacay Xildhibaan Maxamed Mursal Booroow. Qaraxa lagu dhaawacay Xildhibaan Booroow ayaa shaki iyo walaac u abuuray Inta badan Xildhibaanada waxaana soo baxaaya shaki laga qabo in Qaraxii gaariga loogu xiray Booroow ay wax ka ogaayen Ilaaladiisa oo aan wax khasaaro ah soo gaarin. Ka hor inta aan Qaraxa gaariga loogu xirin Xildhibaan Booroow ayaa waxaa la xaqiijiyay in fasax saacado ah ay qaaten laba kamid ah ilaalada Xildhibaanka kuwaa oo la tuhunsan yahay inay waxbadan kala socdeen Qaraxa oo dhajis ahaa. Qaraxa Booroow kadib Xildhibaanada qaar ayaa la sheegay inay bedel ku sameeyem Ilaaladooda taa oo muujineysa in shaki weyn uu ka dhex curtay Xildhibaanada iyo Ilaaladooda gaar ka ah. Sidoo kale, Xildhibaanada qaar ayaa ka feejigan dayacaada gaadiidkooda waxa uuna shakigani soo bilowday tan iyo wixii ka danbeeyay digniinta kasoo baxday Hogaamiyaha Hir-Shabelle Waare oo sheegay in Xildhibaanada ay adkeeyan amnigooda. Si kastaba ha ahaatee arrintaan ayaa xoojineysa digniinta Hogaamiye Waare, waxaana xusid mudan in Xildhibaanada qaar ay si KMG ah u hakiyeen isticmaalka gaadiidkooda sababo la xiriira in Qarax loogu dhex qariyo gudaha gaariga. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Muqdisho (Caasimada Online)-Waxaa sii xoogeysanaya khilaaf Siyaasadeedka ka dhex aloosan Madaxda maamul Goboleedka Galmudug iyo Xildhibaanada Baarlamaanka maamulka. Khilaafka gaaray heer xil ka qaadis lagu sameeyo mas’uuliyiinta qaar ayaa waxaa si kulul uga hadlay Hogaamiyihii hore ee Maamulka Galmudug Cabdikariin Xuseen Guuleed. Guuleed, ayaa ka digay xaaladda qalalaase ee ka taagan Galmudug, waxa uuna sheegay in Galmudug ay mudan tahay in laga dhaafo xiisadaha joogtada noqotay. Cabdikariin Xuseen Guuleed, xiisada Galmudug uga hadlay qoraal uu soo dhigay boggiisa waxa uuna tilmaamay in khilaafka uu yahay mid boholo ku hogaaminaya masiirka Galmudug. Waxa uu Guuleed sheegay inay adag tahay in indhaha laga daawado xiisada magac dilay Galmudug, waxa uuna ku baaqay in la muujiyo degnaanshi siyaasadeed. Guuleed waxa uu aad u dhaliilay hal ku dhiga ka caan baxay Galmudug ee ah (Waan ridnay iyo Mooshin ayaa ka yaala”. Qoraalka Cabdikariin Xuseen Guuleed oo dheer ayaa u qornaa sida tan:- WAA RIDAY IYO WAA RIDAY XAL MA KEENEYSE GALMUDUG SIDA HA LOO DHAAMO. Waxaan shaki ku jirin in aan wada ogsoon nahay dhibaatada laga soo maray dhismaha iyo yagleelidda dowlad gobaleedyada guud ahaan, gaar ahaana kan Galmudug oo ka mid ahaa kuwii ugu sii dhibka badnaa dhismahiisa iyo dhidibo u aasidiisa. Haddaba anigoo ka mid ah dadka ay lexjeclada gaarka ah ka heyso jiritaanka maamulkaas, midnimadiisa iyo horumarkiisa, waxaan u soo jeedinayaa mas,uuliinta labada dhinac ee Galmudug inay tanaasul muujiyaan una turaan maamulka iyo bulshada u heyb sheegata, isuguna yimaadan wadahal ayagoo garwaaqsanaya in waariday iyo waariday aysan cidna xal u keenaynin, maamulka oo ku burbura ma ahee. Sidoo kale dowladda dhexe iyo waxgaradka reer Galmudugna waxaan u soo jeedin lahaa in maamulka la badbaadiyo xaaladda khatarteeda la dareemo, meelna la isugu keeno mas,uuliinta labada dhinac ayadoo saldhig looga dhigayo heshiiskii Djibouti oo qodabadiisi la isla fahmo, si sax ahna loo wada fuliyo iyo xeerarka iyo sharciyada u yaala Galmudug iyo dalkaba. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Kampala- Hindiyo Abdulkadir, 18, and her family fled Somalia for Uganda nearly 11 years ago, following political instability back home. Source: Hiiraan Online

Magaalada Muqdisho ee caasimada Dalka Soomaaliya ayaa waxaa ka dhacday dhacdo aad looga murugooday islamarkaasina dadku ay aad u hadal hayaan. Dhacdadaan ayaa aheyd in nin dhowaan ka yimid qurbaha uu xaaskiisii oo lagu magacaabi jiray Allaha u naxariistee Madiino Taajir uu dil u geeystay. Dhacdadaan ayaa dhacday habeenkii jimcaha uu soo galayay 13-kii Bishaan aan ku jirno ee September. Ninkaan ayaa dilka Xaaskiisa u adeegsaday tooreey uu dhinaca sare ee Jirkeeda dhowr Jeer kaga dhuftay. Waxa ay wada noolaayeen wax ka yar 15- Maalmood isaga oo dhowaan ka yimid qurbaha kana soo doontay qoyska ay ka dhalatay gabadha uu dilay. Xasan Taajir oo ah walaalka marxuumada oo la hadlay mid kamid ah Idaacadaha Muqdisho ayaa ka sheekeeyay dhacdaan naxdinta leh iyo sida ay u dhacday. Hoos ka daawo Muuqaalka oo aan ka soo xiganay Idaacada Mustaqbal ee Muqdisho https://puntlandpost.net/wp-content/uploads/2018/09/Fal-Naxdin-leh.mp4 Xasan Maxamed Samatar Cowke Puntland Post Muqdisho The post Nin Qurbaha ka yimid oo xaaskiisii ku dilay Muqdisho appeared first on Puntland Post.

Ra’isilwasaaraha Xukuumada Soomaaliya Mudane Xasan Cali Kheyre oo ay wehliyaan Gudoomiyaha Baarlamaanka Soomaaliya Amb Mursal Sheekh Cabdiraxmaan iyo ku xigeenka Gudoomiyaha Baarlamaanka Muudeey ayaa Booqday Dhaawaca Xildhibaan Maxamed Mursal Maxamuud Booroow oo xalay ku dhaawacmay qarax gaarigiisa loogu xiray. Kheyre iyo Gudoomiye Mursal Ayaa warbixino ka dhageeystay Taqaatiirta gacanta ku heeysto Dhaawaca Xildhibaan Booroow. Madaxda ayaa alle uga baryay in uu caafimaad deg deg ah siiyo xildhibaanka dhaawaciisana uu ka caafiyo. Dhaawaca Xildhibaanka ayaa lagu dabeebayaa Isbitaalka Digfeer oo ay gacanta ku heeysto Dowlada Turkiga. Xildhibaan Maxamed Mursal Maxamuud (Booroow) ayaa kamid ah Xildhibaanada Baarlamaanka ee laga soo doorto Deegaanada Maamulka Koonfur Galbeed ee Soomaaliya. Hoos Ka Daawo Sawirada Xasan Maxamed Samatar Cowke Puntland Post Muqdisho The post RW Kheyre iyo Gudoomiye Mursal oo Booqday Dhaawaca Xildhibaan Booroow appeared first on Puntland Post.