Deeq A.

Nomad
  • Content Count

    206,923
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    13

Everything posted by Deeq A.

  1. Muqdisho (Caasimada Online) – Madaxweynaha dowladda Federaalka Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo iyo wafdi uu hogaaminayo ayaa ka duulay magaalada Muqdisho. Wafdiga Madaxweynaha ayaa waxay ku wajahan yihiin dalka Suudaanta Koofureed, halkaasi oo ay kaga qeyb galayaan xafladda dhameystirka heshiiska Dhinacyada isku haya dalkaasi. Wasiiro, xildhibaano iyo masuuliyiin kale ayaa wafdiga madaxweynaha Soomaaliya ka sagootiyay garoonka diyaaradaha ee magaalada Muqdisho, waxaana ay maalmaha soo socdo ku sugnanayaan dalkaasi. Madaxweyne Farmaajo ayaa inta uu ku sugan yahay dalka Sudan waxaa la filayaa inuu kulamo gaar gaar ah la qaato madaxda ka qeyb galaysa munaasabada ka dhacaysa Suudaanta Koofureed. La soco waxii kusoo kordhaa Insha allah Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  2. Wasiirka Amniga Jubbaland Cabdirashiid Xasan Cabdinuur oo kulan la qaatay saraakiisha ciidamada maamulkiisa ayaa sheegay in ay mudnaanta kowaad siinayan xasiloonida iyo amnigaJubaland Wasiirka ayaa si faahfaahsan uga hadley inaysan ciidamadu qabiil iyo siyaasad midna shaqo ku laheyn ilaalinta amanka dalka iyo dadka ay shaqadoodu tahay waajibna ka saaranyahay. Sidookale wasiirka ayaa sheegey in aysan Jubbaland ka dhici karin sida hadda ka dhacdey magaalada Baydhabo oo ay dhawaan doorasho ka dhici doonto taas oo ay Dowladda federaalka ahi gaysey musharaxiin wata gaadiid iyo ciidan u gaar ah. Wasiirka ayaa sheegey in qofkasta oo isu soo sharaxaya xilka madaxtinimada Jubbaland uu xor u yahay inuu imaado lakin kaligiis oo aysan ciidan iyo wax khalkhal galinaya amniga la socon u kasoo dego garoonka lana soo dhaweynayo. wasiirka ayaa sheegey haddii la isku dayo tan Baydhabo ka dhacdey oo kale in garoonka laga celin doono musharaxiinta noocaas u dhaqma amniga iyo xasiloonida Jubbaland-na aan looga indha qarsan karin shakhsi usoo diyaar garoobey khalkhal galinta amniga gobolka. PUNTLAND POST The post Jubaland oo ka digtay fara-gelin lagu sameeyo doorashadeeda appeared first on Puntland Post.
  3. Muqdisho-[Puntland Post]-Wafdi uu hoggaaminayo madaxweynaha Jamhuuriyadda Federalka Soomaaliya Mudane Maxamed C/llaahi Farmaajo ayaa saaka ka amba baxay magaalada Muqdisho,isago ku sii jeeda Dalka Suudaanta Koonfureed. Sida ay qortay Wakaalada wararka SONNA wafdiga Madaxweynaha ayaa ka qeyb geli doona munaasabadda lagu dhameystirayo heshiiska ay gaareen dhinacyada isku hayay dalkaas. Sidoo kale waxaa munaasabadaasi ka qeybgalaya hogaamiyaal ka socda Midowga Afrika,Urur Goboleedka IGAD,kuwaasi oo si dhow ula socday xaaladaha murugeysan ee ka taagnaa Dalkaasi Suudaanta Koonfureed. Dowladda Suudaanta Koonfureed ayaa kamid ah wadamada uu xiriirka diblomaasiyadeed uu kala dhexeeyo Soomaaliya,waxaana dalkaasi kunool kumanaan Soomaali ah,kuwaasi oo ganacsi waaweyn ku leh dalkaasi. Cabdiqani Boos Puntland Post The post Madaxweynaha Soomaliya oo Saaka u amba baxay Suudaanta Koonfureed appeared first on Puntland Post.
  4. Maamulka gobolka Hiiraan ayaa sheegay iney wax ka qaban doonaan burburka waddooyinka magaalada B/weyne, kadib roobab xooggan oo ka da’ay magaaladaasi. Sheekh Xuseen Cismaan Cali oo ah guddoomiye ku xigeenka dhanka arrimaha bulshada ee maamulka gobolka Hiiraan ayaa u sheegay Goobjoog News, iney wadaan dedaal badan oo ku aadan wax ka qabashada waddoyinkan burbursan. Sidoo kale, waxa uu sheegay guddoomiye ku xigeenka in ay dib u habeyn ku sameyn doonaan meelaha ay biyaha kasoo galaan garoonka diyaaradaha magaalada B/weyne. B/weyne ayaa waddooyinka qaar waxay yihiin kuwo burbursan, iyadoo taasi ay dhibaato ku noqotay gaadiidkii marayey. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/10/Sheekh-Xuseen-sax.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com
  5. Soomaaliya ayaa gashay kaalinta ugu dambeysa ee dalka 54aad ee qiyaas dowlad wanaagga ee loo sameeyey qaaradda Afrika, sidaasi waxaa lagu sheegay cilmi-baarista Mo Ibrahim 2018 Index of African Governance. Dhinacyada laga eegay sidoo kale waxaa ka mid ah: Bad-qabka iyo sharciga iyo kala dambeynta oo aan ka galnay dalka ugu dambeeya 54, xuquuqul insaanka oo aan helnay kaalinta 53aad, oo waxaa naga liito uun sida la sheegay dalka Eretrea, fursadaha dhaqaale iyo horumarka Aadanaha waa meesha ugu hooseysa qaaradda 54, sidaasi ayey ku noqotay dalka ugu liita qaaradda Afrika. Inkasta oo Soomaaliya lagu sheegay dal soo hagaagaya hadana taasi waxba sooma kordhin markii ay gashay dalka ugu hooseeya dhan walba. “Hey’adaha ugu muhiimsan dowladda, uma hormarayaan si dhaqso ah, si ula jaan-qaadaan baahida dhalinyarada Afrikaanka ah, kuwaas oo hadda ah qeybta ugu badan qaaradda Afrika” waxaa sidaasi yiri, Mo Ibrahim oo ah in Suudaanes ah oo heysta dhalashada Ingiriiska. Mo Ibrahim ayaa daraasaddan si joogta u sameyn jirtay tan 2007-dii, waxaana inta badan sugta dalalka ku yaalo qaaradda Afrika, iyaga oo kala socda halka ay taaganyihiin. Goobjoog News Source: goobjoog.com
  6. Suldaan Cabdi Cali oo ka mid ah waxgaradka K/galbeed, gaar ahaan kasoo jeeda gobolka Shabellaha Hoose ayaa sheegay in dowladda looga baahan yahay iney ka shaqeyso midnimada shacabka K/galbeed. Waxa uu sheegay in dowladda waxa kaliya laga doonayo ay tahay iney ka shaqeyso rabitaanka iyo danaha shacabka K/galbeed. Dowladda ayuu ugu baaqay iney farogelinta ka deyso doorashada K/galbeed, islamarkaana wax walbo ay kor un kala socoto. Shacabka ku dhaqan gobolka Shabellaha Hoose ayuu sheegay iney u baahan yihiin amni iyo sidoo kale iney si xornimo ah ku shaqeystaan, taasina lagu heli karo iyadoo DFS ay mashquulka ka deyso K/galbeed. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/10/WAREEYSI-DULDAAN-CABDI-CALI-.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com
  7. Ciidanka xoogga dalka, kuwa K/galbeed iyo ciidanka Itoobiya ayaa dib ula wareegay deegaanka Deynuunay ee gobolka Baay, halkaasi oo Todobaad kahor qabsadeen Al-shabaab. Ciidamadan oo aad u badan ayaa howlgal ay sameeyeen waxay dib ula wareegeen deegaankan, waxaana xaaladda deegaankaasi tahay mid deggan. Ciidamada la wareegay deegaankan ayaa la sheegay iney sameysteen fariisimo dhowr ah, iyadoo ammaanka deegaankana ay sugayaan. Jeneraal Ibraahim Yarow oo ah taliyaha qeybta 60-aad ee ciidanka xoogga dalka ayaa u sheegay warbaahinta in Al-shabaab dhexdooda ay dad isaga dileen deegaanka Daynuunay, dibna looga qabsaday deegaankaasi. Waxa uu sheegay taliyaha in ciidamada aanay ku ekaan doonin oo kaliya deegaanka Deynuunay oo ay aadi doonaan deegaanno kale. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/10/Warka-Baydhaab-Daynuunay.mp322222.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com
  8. Since becoming president, Donald Trump has often criticised Nordic countries. Source: Hiiraan Online
  9. Police are investigating what happened to the duo and haven't ruled out suicide or murder. olice are investigating the cause of death of two sisters whose bodies were recently discovered in Riverside Park in Manhattan in New York City. Source: Hiiraan Online
  10. Muqdisho (Caasimada Online) – Ergaygii Hore ee Xoghayaha Qaramada Midoobay u qaabilsanaa Soomaaliya Michael Keating, ayaa loo magacaabay xil cusub, kadib markii uu waayay xilkii uu ka hayay Somalia horaantii October. Mr Keating, ayaa lasoo shaqeeyay dowladda Soomaaliya, waxaana hadda loo magacaabay agaasimaha Machadka Nabadda ee Qaaramada Yurub. iyadoo Machadkaasi uu bartiisa Twitter-ka ku sheegay inay ku faraxsan yihiin xilka loo dhiibay Keating. Michael Keating, ayaa xilkaasi kala wareegaya Martin Griffiths oo hadda ahaa agaasimaha machadka Nabadda ee Qaaradda Yurub, waxaana la shaaciyay inuu xilka qaban doono 5 November. Agaasimaha hadda ka tagaya xilka Agaasinka Machadka Nabadda ee Yurub, ayaa isagana loo magacaabay wakiilka Xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay u qaabilsan dalka Yemen, oo colaado ay halakeeyeen. Mac-hadkan oo uu fadhigiisu yahay Brussels, ayaa waxaa uu leeyahay 31 shaqaale joogto ah, waxaana Keating sugeysa in uu maamulo miisaaniyadda sanad laha ah ee Mac-hadka oo gaareysa Sagaal Milyan oo Yuro. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  11. For $14.99 a month, riders get flat, heavily discounted fares that can save them 15 percent on travel Source: Hiiraan Online
  12. Kismaayo (Caasimada Online)-Maamulka Jubbalad ayaa digniin adag usii diray dadka uu sheegay inay ku mashquulsan yihiin carqaladeynta doorashada la filayo inay dhawaan ka dhacdo magaalada Kismaayo ee gobolka Jubbada Hoose. C/rashiid Xasan Janan, Wasiirka Amniga ee Jubbaland ayaa digniin adag u diray qof kasta oo isku mashquulineysa carqaladeynta doorashada Jubbaland, isagoo fariintiisa laga dheehan karay inay toos u taabaneyso madaxda dowladda. Wasiirka ayaa sheegay in Wasiir, Oday dhaqameed, Xildhibaan iyo cid walbaa oo la timaado faragelinta doorashada Jubbaland aysan ugu dulqaadan doonin, waxaana uu sheegay inay leeyihiin labo cadow oo kala ah mid ay yaqaanaan iyo mid aysan aqoon. “Wasiir ayaan ahay, xildhibaan ayaan ahay, Taliye ayaan ahay, Oday dhaqameed ayaan ahay, ha yiraahdo wuxuu doono ha sheegto, darajo kasto ha sheegto, hadduu isku dayo inuu Liin ku dhiijiyo waxaan muddo ka shaqeyney walaahi kama yeeleyno, Ciddii Liin ku dhiijiso, Waxaan rabnaa Kashii lagu dhufto inay waligeed ummada ka sheekeyso”ayuu yiri wasiirka amniga ee Jubbaland. Wuxuu sidoo kale sheegay inay ka warhayaan in madaxda dowladda ay doonayaan inay carqaladeeyso doorashada Jubbaland sida uu hadalka u dhigay, isaga oo tusaale usoo qaatay gaadiidka aan xabada karin ee laga dajiyay magaalada Baydhabo iyo wasiirada ku sugan magaalada Baydhabo. Sidoo kale wuxuu sheegay inay soo dhaweynayaan musharax walbaa oo wanaag la yimaado, isaga oo sheegay inaaney jirin cid sidii Boqortooyo xilka isaga dhaganaan karta oo uu kala jeeday madaxweynaha Jubbaland Axmed Madoobe. Dhawaan ayaa la filayaa inay doorasho ka dhacdo deegaanada Jubbaland gaar ahaan magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose Caasimada Online Xafiiska Jubbaland Caasimada@live.com
  13. CNN)Two years ago, Patrick Eugene Stein hatched a plot with two other men to kill Somali refugees by blowing up an apartment complex in Kansas that contained a mosque. Source: Hiiraan Online
  14. Washington (CNN)President Donald Trump offered a dramatic, if legally dubious, promise in a new interview to unilaterally end birthright citizenship, ratcheting up his hardline immigration rhetoric with a week to go before critical midterm elections. Source: Hiiraan Online
  15. The Turkish government has inaugurated the gleaming world’s largest airport on Monday, a magnificent project which fulfills president Erdogan’s dream of making Turkey a global player. But Somalia has not been represented at the ceremony attended by most of Turkey’s major partners, sources told Hiiraan Online on Tuesday. Source: Hiiraan Online
  16. MOGADISHU (HOL) – The bodies of six people including four from one family have been found outside Somali capital, in a shocking attack in an area which has seen mysterious murder attacks by unidentified gunmen in recent months, officials said on Tuesday. Source: Hiiraan Online
  17. The Garissa government will map out all businesses to improve planning and services. Source: Hiiraan Online
  18. A delegation led by Somalia’s Post, Telecom and Technology minister is attending the 20th Plenipotentiary Conference (PP-18) of the International Telecommunication Union (ITU), which kicked off at the Dubai World Trade Center in Dubai, UAE. Source: Hiiraan Online
  19. Baydhaba (Caasimada Online) – Warar dheeraad ah ayaa ka soo baxaya kulan qarsoodi ahaa oo Baydhabo ku dhexmaray Madaxweynaha waqtiga ka dhamaaday ee Koofur Galbeed iyo xubnaha ugu muhiimsan ee Guddiga doorashada Koofur Galbeed, kuwaasoo la soo magacaabay 21kii Bishan. Shariifka oo dalbaday kulankan, waxaa kaalin ka qaatay isku imaatinka Gudoomiyaha Baarlamaanka Koofur Galbeed C/Qaadir Shariif Sheekhunaa Maye oo laftiisa hardan ugu jira inuu dib ugu soo laabto kursiga Doorashada Madaxweynaha kadib. Shariifka ayaa guddigan u sameeyay balanqaadyo isugu jirta lacago iyo xilal, taasoo ay aqbaleen inta badan xubnihii kulanka fadhiyay, waloow qaarkood ay shaki geliyeen dhaqan galka balanta Shariifka, iyagoo soo xasuusiyay balamo hore oo uu u dhigay taasoo aan meel laga soo qaadin. Qorshe ka kooban ilaa iyo 5 Qodob ayuu miiska soo saaray Shariif Xasan Sheekh Aadan, waxaana ugu muhiimsan in tartanka doorashada laga hor istaago inta badan raga ugu cad-cad tartanka dhacaya bisha danbe. Shariifka, ayaa Guddiga doorashada u soo jeediyay iney dib u dhigaan waqtiga doorashada ilaa iyo bilowga Sanada cusub ee 2018, Guddiga ayuu u sheegay in malamahan aan sameyn wax qaban qaabo doorasho ah, Balse diyaar garowgooda ay bilaabaan oo kaliya Bisha December ee sanadan. Guddiga ayaa u muuqda iney hada qaateen qoodbkaas, maadaama aaney jirin wax dhaq dhaqaaqyo ah oo ay sameeyeen tan iyo markii la magacaabay guddigan. Shariifka, ayaa sidoo kale doonaya in doorashada lagu qbato Gudaha Xarunta Madaxtooyada ee Baydhabo, maadaama dhaq dhaqaaqeeda uu xadidi karo, wax kastana ay ugu dhici karaan sida uu isaga daneynayo. Waxaa kaloo jiri qorshe dhinacyo badan leh oo uu Ku doonayo inuu doorashada kaga hor istaago Musharixiinta beesha Digil ah, Gudoomiye Maye, ayuu u soo jeediyay in guddiga aysan ku soo darin dadka tartamaya maadaama isaga oo digil ah uu ku fadhiyo Kursiga Gudoomiyaha baarlamaanka. Hadey taasi dhacdo, waxaan tartameynin Taliyihii hore ee Nabad Sugida Somaliya Xuseen Cismaan Xuseen iyo musharaxa kale ee Xasan Macalin. Amarrada uu siiyay Madaxweyne Shariif Xasan guddiga doorahsada, ayaa waxaa kamid ah in doorahsada ka hor istaagaan inuu tartamo qof ka soo mid noqday urur diimeedyadii dalka ka jiray, Qodobaaksna waxa uu qabanayaa Mukhtaar Rooboow (Abuu Mansuur) oo mar soo noqday Kuxigeenkii Hogaamiyaha Al-Shabaab. Shariifka ayaa durba dayactir iyo qlaabeyn ku bilaabay Dhismaha Xarunta Wasaarada Qorsheynta ee Maamulka Koofur Galbeed, halkaas oo uu doonayo iney ka dhacdo doorahada, Xaruntan waxey ku dhex taalaa Madaxtooyada Baydhabo. Guddiga doorashada, ayaa indhaha uun ka daawanaya tilaabooyinka uu qaadayo Madaxweynaha Sharaxan, Iyadoo qaarkood ay inoo sheegeen iney dareemayaan cabsi la xiriirta in la dhibaateeyo hadii ay si cad isaga diidaan fariimaha ka soo yeeraya Shariifka. Caasimada Online Xafiiska Baydhaba Caasimada@live.com
  20. Muqdisho (Caasimada Online)- Maamulka Gobolka Shabeelaha Hoose ayaa faahfaahin dheeraad ah ka bixiyay cidda ay ahaayeen dadkii shalay lixda ruux ku dishay duleedka magaalada Muqdisho. Maamulka Gobolka Shabeelaha Hoose, ayaa sheegay inay hayaan xog dheeraad ah oo ku saabsan dadkii ka dambeeyay dilkii shalay ka dhacay duleedka magaalada Muqdisho, waxaana Maamulka ay sheegeen in gacanta lagu dhigay dadkaasi qaar kamid ah. C/Fataax Xaaji Cabdulle Guddoomiye ku xigeenka Shabeelaha Hoose ayaa sheegay inay gacanta ku dhigeen wadaha Gaariga lagu hor jaray gaariga dadweynaha Shacabka ah ay la socdeen, isaga oo sheegay in laamaha amaanka loo gacan geliyay si baaritaan loogu sameeyo. Wuxuu sheegay in dadkaasi ay ahaayeen Maleeshiyaad u hubeysan qaab beeleed kuwaasi oo aargoosi ahaan u dilay shacabka gaariga saarnaa, oo seddex kamid ah ay walaalo ahaayeen. Guddoomiye ku xigeenka ayaa ka dalbaday maamulka Koofur Galbeed iyo dowladda Soomaaliya ay kaalin weyn ka qaataan baaritaanka lagu sameynayo dadka falka dilka geystay, waxaana dadkaasi lagu xerey saldhiga degmada Afgooye, walow markii dambe Muqdisho loosoo wareejiyay. Dadka ay kasoo jeedaan dadkii lagu laayay duleedka magaalada Muqdisho, ayuu ka dalbaday inay xaalada dajiyaan oo ay ka war sugaan baaritaanka laamaha amaanka ay wadaan. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com
  21. Halkan ka aqriso qeybihii hore ee qormadan. Al-Shabaab Tan iyo sanadkii 2006, kooxda seef la boodka ah ee Alshabab waxay dhibaatooyin aan la qiyaasi karin u geysteen, nabadda, dib-u dhiska dowladnimada, xoriyadda iyo sharafta dhuleed ee Soomaaliya. Alshabab ayaa u dhaqanta si bahalnimo, naxariis darro iyo jaahilnimo ku dheehan. Waxay caadaysteen inay dilaan cid kasta oo aan aaminsaneyn fikirkooda xagjirnimada ah isla markaana ay abuuraan jawi dalka ka dhigaayo meel aan la maamuli karin. Hab-dhaqanka iyo fikirka xagjirka ah ee ay Alshabab qaadatay, waxay keentay in dalka ay soo galaan ciidamo faran badan oo ajnabi ah, hay’ado sirdoon ah iyo shirkado calooshood u shaqeysteyaal ah, taasoo dhaawacday xoriyaddii iyo madaxbanaanidii dalka. Haddaba, iyadoo qofkasta oo soomaali ah uu ogsoon yahay dhibaatada ay Alshabab u keentay dalka, waxaan ku soo koobi karnaa dhibaatadooda: Amni darro joogto ah: waxay xilli kasta ku mashquulsan yihiin sidii ay u abuuri lahayeen dhibaato amni oo aan si fudud looga soo kabsan karin. Waxay abuureen jawi keenaya inaan si fudud loogu guuleysan soo celinta amigii iyo kala dambeyntii luntay. Waxay u sahleen cidkasta oo rabta inay abuurto qas iyo jahawareer amni, in ay isticmaasho magaca Alshabab dhibaato weyna u geysato nafta iyo hantida dadka. Dhaawac siyaasadeed: markasta oo Alshabab geystato dhibaato amni, waxay dhaawac weyn ku tahay dowladnimo iyo nabad ka hana qaadda Soomaaliya. Arrintaan ayaa noqota marmarsiiyo ay faragelin kaga timaaddo dalal aan dooneyn Soomaaliya in ay ka dhalato dowlad awood u leh hanashada maamulka dalkeeda, soona celin karta sharaftii luntay ee dadka Soomaaliya. Burbur dhaqaale: qaraxyada iyo weerada ismiidaaminta ah ee ay kooxdan seef la boodka fuliyaan, ayaa sababa burbur xoog leh oo soo gaara hantida qaranka iyo midda dadka shacabka oo laga yaabo inaaney lahayn awood ay kaga kabtaan ama dib ugu yagleelaan. Waxaa wax laga naxo ah in khasaaraha dhaqaale ee ay keenaan dadka naftooda halliga ay dhacaan iyadoo aysan jirin cid isweydiisa iyo cid mas’uuliyadooda qaadata . Waxay noqotay arrin caadi ah in dadka dhiiggooda iyo hantitoodaba ay Alshabaab iyo kuwa ay isku hadafka yihiin baneystaan. Dhimashada: weerarada bahalnimada iyo cadaawadda ku dhisan ee ay geeystaan kooxaha isqarxiya ayaa markasta galaafta nafta dad shacab ah oo aan waxba galabsan. Tusaale, waxaa loo soo qaadan karaa dhacdadii murugada iyo xanuunka badneyn ee 14 Oktoober, 2017, ee ka dhacday isgoyska Soobbe ee magaalada Muqdisho iyo kuwa kaloo badan oo lagu xasuuqay dad rayid ah oo aan waxba galabsan. Dhaawac maskaxeed/nafsi ah: qaraxyada iyo dilalka arxan darada ah ee ay geeystaan kooxaha xagjirka ayaa waxay sababaan dhaawacyo jireed iyo kuwo maskaxeed ama nafsi oo saameyn joogta ku yeeshay nolosha boqollaal kun oo qof. Waxaa nasiib darra ah inaan cidina ka war qabin dhaawacyada maskaxeed ee ay reebaan qaraxyada,weerarada is-miidaaminta iyo qaarajinta isugu jira. Waxay dhaawacyada maskaxeed keenaan in waxba laga qaban waayo dad badan oo ay nolosha ka quustaan. Dhaawacyada maskaxeed ayaa waxay inta badan soo gaaraan dadkii goob joogga ka ahaa markii xasuuqa la geystay iyo ehelada dadkii la xasuuqay. Dadka qaba dhaawacyada maskaxeed ama nafsiga ah ee la il-daran naxdinta, welwel joogta ah, isla hadal/isku-buuq, quusta iyo rajo xumadda ayaa ku soo badanaya dalka gaar ahaan dhulka amni xumadu daashatay. Dhaqan burburin: kooxda Alshabab waxay keentay in aaanan waxba la ixtiraamin oo cidkasta dhiigeeda, maalkeeda iyo sharafkeeda la baneysto. Dhaqanka soomaaliyeed ee suuban wuxuu dhowraa waxa loo yiqaano “Bir-mageydo” oo ah in dilka lagala xishoodo dadka nugulka ah (caruurta, haweenka, waayeelks IWM) iyo dadka xurmadleyda ah sida culimadda diinta, oday-dhaqameedyada, gabyaaga, aqoon yahanka, dadka samafalka ka shaqeeya IWM. waxay keeneen inaan waxba laga xishoon cidna aan la badbaadin. Arrintaan waxay naafeysay hab-dhaqankii bulshada, iyadoo sii fogeeyeysay xallinta dhibaatooyinkii dhacay. Dowlad la’aan: Falsafadda iyo aragtida siyaasadeed ee kooxdaan ayaa ah inay kala gooyaan xiriirka ka dhexeeya dowladda iyo shacabka. Waxay qasab ka dhigaan inaan qofna ka hadli karin waxa ka socda deegaanka uu ku nool yahay ee ku mashquulo naftiisa iyo sida uu ku badbaadi karo keliya. Ma jirto meel aduunka ka mid ah oo qofku si sharaf leh ugu noolaan karo dowlad la’aan iyo xorriyad la’aan. Kooxahaan seef la boodka ah waxay dadka ku qasbayaan inaan go’aan iyo talo lagu yeelan dadka madaxda u noqonayo, sida ay kuu maamulayaan iyo sida aad ula xisaabtami lahayd. Waxay dadkii ku abuureen cabsi iyo argagax xad-dhaaf ah taasoo ku kalliftay inaan qofna iyaga waxba ka sheegi karin waxna u sheegi karin. Cibaado yaraan: Kooxahan xagjirka ah, waxay bartimaameedsanadaan cid walba uu ay u arkaan inaaney ku feker ahayn. Xoogdaani waxay dad ka ugaartaan masaajidyada ilaahay lagu caabudo. Maadaama gobihii ilaahay lagu caabudaayey lagu baxsan waayey, dad badan ayaa naftooda uga baqay inay cibaadada Alle ku gudaan masaajidyada. Waxay natiijada arrintaani noqotay in dadka masaajidyada ku cibaadeysanaya ay yaraadaan ama ay hub masaajidka la soo dhex galaan. Waxaa wax lala yaabo in dadka dhibaatadaan abuuray ay sheeganayaan inay arrimo diineed ka shaqaynayaan. Cunaqabateyn iyo Barakac: maadamaa dalka ay inta badan soo wajacdo masiibooyinka sida abaaro iyo daadad, waxaa badata baahida ay dadka iyo deegaanada dhibaatadu ka habsatay ay qabaan taageero meel kale laga keenay. Alshabab oo inta ay haysato khatar amni oo ka imaaney xooggaga la dagaalamaaya ayaa waxay qaataan talaabo kasta oo keenaysa inaan dadka baahan wax caawimo la gaarsiin Karin. Arrintaan ayaa waxay keentaa barakac iyo qaxootimo. Tusaale waxaa loo soo qaadan karaa abaartii dhacday sanadkii 2011, xilligaas oo dad badan oo ku noolaa gobolada koonfureed ay u barakaceen xeryaha qaxootiga ee dhinaca Kenya iyo Ethiopia ku yaalo….la soco qeybta xigta oo ku saabsan qaswadeyaal iyo danleey, insha allah. W/Q: Dr Cabdullaahi Maxamed Xersi (Qorax). Dr. Qorax, waa aqoonyahan ku takhasusay cilmiga nabadda iyo xalinta khilaafyada haystana shahaada PhD da. Wuxuu ku noolyahay magaaladda Nairobi, dalka KenyaEmail: abdullahi.qorah@gmail.com Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Ku soo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid
  22. Warrankii ugu dambeeyey ayaa ku dhacay Madaxwynaha ay taladu ka qalloocatay ee maamulka Galmudug kaddib markii uu madaxa xukumadda Sheekh Axmed Shaakir soo saaray war-saxaafadeed uu ku garab istaagay dowladda dhexe. Xaaf oo markii horeba ceeldheer ku sii riday masiirka Galmudug kaddib markii uu ku xirtay Axmed Madoobe iyo Gaas oo iyagu heesta maamullo turuqa aastay oo aan looga daba hadlin ayaa waxaa iminka muuqata in waayihiisa Galmudug gebi’ahaanba soo gabagaboobay. Guul-darrada lama filaan ah ee Xaaf ku habsatay waxaa sababay inuu fahmi waayey maqaamkiisa iyo farqiga u dhaxeeya isaga iyo kuwa uu ku xirtay ee bohosha ka tuuray. Farqiga u dhaxeeya Xaaf iyo kuwa xulufada la noqday. Gaas Hoggaamiye Cabdiweli Maxamed Cali Gaas waxa uu maamulaa gobollo nidaamkoda dowliga ah ka horreeyey midka Federaal-ka ah ee Kenya lagu soo dhisay. Waxa uu halkiisii kasii ambaqaaday DHAQANKII Puntland ee majaxaabinta ama qabbaan (Ransom) u haysashada dowladnimada Soomaaliya, ogow, inta badan Puntland hoggaamiyeheedu muranka sad bursi uu la galo Federaal-ka waxba ugama hallaabaan! Madoobe Horjoogaha Kismaayo waxa uu dib u casriyeeyey qabqalenimadii marba uu qof ku haysan jiray magaalada Kismaayo. Waxa uu xeyn-daab Ogaadeen galiyey magaaladaas Soomaali oo dhan u siman yihiin. Waxaa u jooga ciidamo Kenyan ah oo kula shiraakoobay dhoofinta dhuxusha kuwaas oo awood u siiyey in uu wiiqo dowladnimada Soomaaliya. Madoobe qudhiisa waxa uu u bartay ka macaashka muranka iyo sad bursiga uu la galo dowladda dhexe. Fahanka Waare! Madaxweynaha Hirshabeelle Waare, oo qudhiisa ay markii hore ka waaleen Madoobe iyo Gaas ayaa markii dambe si miir qab ah u fahmay dabinka ay wataan raggaas danahooda gaarka ah ku hiifay madaxa dowladda Federal-ka ah. Waare, oo og inuu madaxweyne ka yahay maamul taba-darran, oo qabaa’ilo badan ka kooban, ayna salan tahay in si fudud xilka looga tuuro, ayaa la heshiiyey dowladda, waanaka macaashay oo maanta maamulkiisa curdunka ah waa mid is haysta oo cagta saaray waddada. Xaaf, maanta waa nin dhintay oo socda! Sida muuqata, dowladdaayaa dhinaca Ahlu-Sunna ka martay Xaaf, si deg deg ahna meel cidlo usoo joojisay Xaaf, oo hadda ay u furan tahay kaliya inuu meesha ka baxo ama isu dhiibo dowladda. Cadaado waxaa ka dhisan maamul leh Madaxweyne, Dhuusamareeb waxaa gacanta ku haya Sheekh Axmed Shaakir oo si cad u taageeray dowladda dhexe – Su’aasha ayaa ah, Xaaf ma Kismaayo ayuu magangaliyo u doonan mise Garowe! W/Q: Istar Cali Mataan Toronto, Canada Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Kusoo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid
  23. GAROOWE: Garoowe oo ahayd xaruntii heshiiskii GAROOWE KOW IYO LABO, maanta geed iyo geddi kale ayey ku galgalaneysaa. Ma Gaas ayaa ugu wacan? Mooji. Si walba, reer Bari way ka wareegtay Burhaantii bajinta iyo boqnogoynta, in kasta oo kan hadda lagu jiraa yahay; halgan awood qaybsi iyo wadaag maamul. Dan in ay u tahay ayaa suuragal ah, ee ha is ku mashquulaan. Saddaxdii ma soo dhaafi doontaa madaxnimada Puntaland? Aan dhawrno. DUSMO REEB: Dusmo reeb, in kasta oo ay xilligii ka la guurka qayb ka ahayd awood qaybiga, talo jeedinta iyo taabbagelinta Road Map-kii, balse, ay dhumisay waa dhexe, haddana, hadda waxay ku soo laabatay kaalin qaadashadii iyo kasmaamulkii, ee maxaa xigi doona? Damac iyo doonis waa halkeedii, maqaamka magaaladaa iyo muujinteeda muunad waxay i la tahay, in aan laga hormarin dhawr kursi ama dhadhamo kimis. Anigu waxaan dhawrayaa shirka NABADEED, ee maamulladu ku dhawaaqeen, oo Dusmo reeb ka dhici doona. Xusuusin; shirkii dhismama Galmudug iyo nabadaynta beelaba Dusmo reeb ayuu ka dhacay 2015, iyadoon shisheeye iyo dawlad midna shilin iyo shuqul ku yeelan. Weli in dadkii iyo dareenkaa nool yahay waan quuddarraynaa. CADAADO: “Cadaado cidi kaa ma xigto” hal ku dheggii ahaa, oo hormar iyo haybad u soo jiiday magaalada, waxaa caabuqiyey: “Cadaado Casir iyo Carrabeey ayey u cammiran tahay!” Ayaandarradu waxay tahay, marka reer Cadaado u dhaqmeen sida beelaha ay ka soo jeedaan Formaajo iyo Kheyrre, oo aysan ka la har iyo yeelan is celin. Tan ka sii daran baa ah, marka magac-dilka magaaladaa ay u wada duuban yihiin badi kuwii xalalka siyaasadeed ku metelayey, oo magacdhawgooda lagu dambaababayo. Waan is lahaa, waayo’aragnimo ku filan hele, mase muuqato, wax dhaafsiisaan Cadaado iyo reer Cadaado! KISMAAYO: Kismaayo oo aan khariiradda siyaasadeed iyo khaafiyadda sed-helid ku jirin xilligaa, maanta waxay hormuud u tahay diidmada la la hortaagan yahay hororka afarta Xaafad ee Xamar ku taalla xukuma iyo laamiga Maka Al Mukarrama. Axmad Madoobe, si walba oo looga duwan yahay, waa uga duwan yahay madaxdii hore iyo kuwan madax falluuqaqaba waxyaabo lagu heli karo ama lagu hanan karo hoggaan -boobba ha ahaadee!- laguna hanan karo taageero ku dhisan talo miisaamaan. BAYDHABO: Baydhabo hore ugu ma jirin si degaanaysan, oo ma jirin maamul metela, halkaana waxay ka la mid eheed Kismaayo, balse, siyaasad ahaan ayey uga duwaneed, oo metelaad xooggan ayey leheed. Shariif Sheekh Aadan, oo wasiir maaliyad noqday iyo guddoomiye Barlamaan, ayaa dhextaal u ahaa awoodda xilliyadaa. Sidoo kale waxaa joogay Aadan Madoobe iyo Xoogsade. Hadda weli waa dhextaal, oo is diidka taagan, dhanka ay u ciirto ayaa miisaanka siyaasadeed culayskiisu u liicayaa, in kasta oo loollan adag ka taagan yahay doorashada bisha november dhici doonta. Midda baraarugga u baahan ayaa ah, reer Baydhabo, in ay ka digtoonaadaan, in jidkii Jawaari la mariyey, ee MAYDKA la keensaday aan maamulkooda loo marin. Tuug ku dhaca dadkana kaa dhiciya, ayaa ka fiican nacas lagugu dhaco magaciisa iyo maqaamkiisa! BELEDWEYN IYO JAWHAR: shalay maabka metelaad waa ka maqnaayeen, oo maamul degaan oo adag ama metelaad siyaasadeed oo magac ama muquunin mid ku muuqata labadaba ma helin, oo waxaad ka garee, in uu ahaa maamulkii ugu dambeeyey, oo ay dhistey dawladdii Xasan Sheekh, oo weliba dhib badan iyo is mariwaa adag laga maray. Maanta waxaad mooddaa, in weli ay sidii tahay ama u egtahay; BALADWEYN BAL KU MA TAAL! Oo run ahaan xaalad laga xumaado ah, maxaa yeelay, 2010 – 2018 waxaad mooddaa, in degaannadaa iyo magaalooyinkaa aan dadkoodu waa ku kordhin. MUQDISHO: shalay madaxdeeda ayaa weerar lagu ahaa, oo marba meel laga doocinayey, iyada oo weliba marxalad amni iyo siyaasadeed adag ku jirtay. Dafalaqsi iyo farafarayn mid ay tahay, waxoogaa dheeri ah laga dhacsay. Labadii mar ee doorashada la qabtayna, iyadoon qofna danteeda iyo duruufteeda fiirin, ayaa lagu durduriyey, weliba kuwii magac beel ama degaan loogu xaglin lahaa ama is xijin lahaa, maxaa yeelay, MAQAAMKA MUQDISHO, oo uu baarlamaanku xalal ka soo saaray, ay eheed, in la ka la doorto, midna la ma fiirin, ee waxaa lagu illoobay qasnaddii la geliyey ama miiskii la dulsaaray. Ewel haddii madaxda Muqdisho horor lagu ahaa, oo wax badan laga ritay, maanta iyagii ayaa horor ah, oo magaalooyinkii kale iyo maamulladii laga celcelinayaa, oo ay hore isugu dayeen, in ay qaarkood is ku dayaan dumintiisa, sida Galmudug, balse, Suldaan uu dharbaaxo siyaasadeed iyo dhabarjab ku riday, maadaama ay moodeen, in sidii Hirshabeelle ay uga farxalan doonaa, markaa ka dibna Koofur Galbeed, Jubbaland iyo maxaa ka reebaa Somaliland ku sii xijin karaan. Midda hubban, oon halacsi u baahnayn waxay tahay, in hororka magaalooyinka hadba mooshin ama maqasho ka ridaya, qofka ama qolada ku fiirsata iyada oo awoodda, in ay si uun uga dhiciso, in ay wareegta ama wiiftadu meeshooda ugu imaanayso sugid la’aan, oo salka la isu wada rujin doono, ee ha ku sirmin maqalka wanaagsan iyo maqaallada wacan, ee magac suubban lagu sheego, iyadoo boholo la qodayo, balaayana la abuurayo. BAM! F.G: Hargaysa waan ka reebayaa, oo buugga Xersi iyo Tuka-Raq ayaa ugu filan dhulgeriir iyo dhegxumo, kaba muhimsane guddoominta Muuse iyo gebidhaclaysntiisa ayaan u daayey. REER WOQOOYIYOOW; MUUSE WAA KAAS! Dirirta beelaha keliya ha joojiyo, oo ha dhexdhigo nabad keenta nolo. W/Q: Bashiir M. Xersi Afeef: Aragtida qoraalkan waxa ay ku gaar tahay qofka ku saxiixan, kamana tarjumeyso tan Caasimada Online. Caasimada Online, waa mareeg u furan qof kasta inuu ku gudbiyo ra’yigiisa saliimka ah. Ku soo dir qoraaladaada caasimada@live.com Mahadsanid
  24. Nairobi (Caasimada Online) – Guddoomiyihii ku xigeenkii hore ee baarlamaanka Kenya, Faarax Macalin ayaa riday qish weyn oo muujinaya hagardaamada ciidamada Itoobiya iyo Kenya ee ku sugan Soomaaliya. Ciidamo aad u tiro badan ayaa labada dal ee jaarka la ah Soomaaliya jooga gudaha dalka iyaga oo aan ku soo galin amarka dowladda Soomaaliya. Kenya waxa ay xoog ku soo gashay 2011 iyada oo sheeegeysa in ay Shabaab ka difaaceyso dalkeeda hawlgal ay ugu magacdartay ‘Linda Inchi’ ama difaaca dalka. Hase ahaatee, difaaca Kenya ayaa soo gaaray goboladda Jubbooyinka oo dhan, taas oo ah arrin lagu qoslo, markii dambena waxa ay ku biireen ciidamada AMISON! Sidaas oo kale, Itoobiyaanka oo dalka ka baxay 2009-kii ayaa iyagana ku soo laabtay amar la’aan dowladdii Xassan Sheekh, gaar ahaan gobolka Hiiraan iyo waliba Bay iyo Bakool. Intii ay dalka joogeen, labadaas ciidan ee kuwada biiray AMISON, ma jirto dagaal muuqda oo ay ku qaadeen Al Shabaab waxa ayna hawlgalkooda ku soo koobeen joogidda magaalooyin iyo is difaacid oo qura! Faarax Macallin oo ah siyaasi cod dheer oo ka falcelinaya maqaalka laga qoray dibin daabyada Itoobiya iyo Kenya oo lagu daabacay Website-ka thenewstatesman.com ayaa yiri- “Haddii ayni u aadnay Soomaaliya (Jubbaland) 7 sano kahor in aan meesha ka saarno cabsida Al-Shabaab ee dalkeena Kenya, waxaan u baahannahay in aan dagaalka ula tagno xarumaha Al-Shabaab maadama aan haysanno hub kuwooda ka fiican. Dhanka kale, haddii aan u tagnay wiiqidda Muqdisho waxaa soo bixi doona cabsida maqaalkan.” Caasimada Online Xafiiska Nairobi Caasimada@live.com
  25. Marka (Caasimada Online) – Musharax xilka Madaxweynaha Maamulka Koonfur Galbeed Soomaaliya talihii hore ee NISA Xuseen Cismaan Xuseen ayaa shalay gaaray Magalada Marka ee Xarunta Gobolka Shabeellaha Hoose. Xuseen Cismaan xuseen ayaa Magaalada Marka ka bilaabay ololaha Barnaamijka isxilqaan oo uu horay amar ugu bixiyay in dalka lagu dhiso Madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo. Wadooyinka Waaweyn ee Magalada Marka waxaa gooyay Geedka loo yaqaano(Geed Yahuudka),waxan adag in dadka iyo Gaadiidka ay isaga kala goosahaan. Dadka degmaa Marka ayaa bilaabay inay qaataan baaqii madaxweyne Farmaajo ee ahaa isxilqaan dalkaaga ku dhiso,waxana barnaamijkaas Galabta kala qeyb galay Musharax xilka Madaxweynaha Maamulka Koonfur Galbeed Soomaaliya talihii hore ee NISA Xuseen Cismaan Xuseen. Qaar ka mid ah dadkii ka qyeb qaadanayay ololaha Isxilqaan ee Magalada Marka ayaa musharaxa waxa ay uga mahad celiyeen sida uu u garab istaagay. Waxa ay ka dalbadeen inuu garab ku siiyo dib u soo celinta bilicdii degmada Marka si looga gudbo dhibaatooyinkii ay soo martay,iyaga oo taageere u muujiyay maadaama uu yahay musharax Madaxweynaha Koonfur Galbeed. Caasimada Online Xafiiska Marka Caasimada@live.com