Taariikhyahankii Ibnu Khaldun ayaa laga hayey” Sida dhibcaha roobku isugu eeg yihiin, si ka dhaw ayaa ay isug eeg yihiin taariikhda iyo mustaqbalku” Noocyada is-bahaysiyadda siyaasaddu maaha mid meel keliya iska taagan, waa mid ku dhisan dano sida sarifka doolar isku beddella maalin kasta. Heshiisyadii ay wada galeen Siyaad Barre iyo Minguistu dabayaaqadii bishii Maarij 1988-kii ku maray dalka Jabuutu wuxuu ku bilaabmay codsi Siyaad Barre ka yimid oo hal u jeed lahaa, kow sidii SNM uu uga takhalusi lahaa, taa beddelkeeda uu uga tanaasuli lahaa sheegashada dhulka Soomaali Galbeed (Soomaalida Itoobiyada maanta). Waxaanu Siyaad Barre gef ku tilmaamay dagaalkii 1977 uu ku qaaday Itoobiya ee khasaaraha badani ka dhashay. Markaa dantiisu ugu weyni waxa ay ahayd in Minguistu hubka ka dhigo SNM oo gudaha Soomaaliya lagu soo shubo, lagana joojiyo dhammaan wixii taageero ah. Minguistu laftiisu waxba muu dhaamin Siyaad Barre oo isna wuxuu cagaha kula jiray dagaalkii ay jabhdaha Tigreega iyo Eeratariya kula jireen maamulkiisa. Mingusitu laba dab ayaa ku baxayey oo dhinac jabhadaha ku kacsan ah iyo dhinaca Siyaad Barre oo hoy siiyey jabhado kale oo Oromadu ka mid tahay. Minguistu dantiisu ugu weyni waxa ay ahayd inuu labada dab ee ku baxayey mid iska bakhtiiyo oo uu mid keliya culayska saaro. Minguistu wuxuu wadnuhu go’ay markii lagu wargeliyey in guutooyink dhan oo ka dagaallamayey dhinaca Eeratariya ay isu-dhiibeen jabhadii Eeratariya, markaa wuxuu u baahday ciidamo u buuxiya boosaskii ay guutooyinkaasi banneeyeen. Markaasuu deg deg u saxeexay heshiiskii uu Siyaad Barre kula jiray, si uu ula soo baxo ciidamadii ka joogay gobolka Harargee oo uu ugu buuxiyo aagagii ay baneeyeen ciidamadii Eratariya ka goostay. Markaa Minguistu si uu dantiisa u fushado wuxuu heshiiskaasi ku beddeshay inuu SNM dalkiisa ka saaro oo gacanta ugu geliyo Siyaad Barre. Labadii keligood-taliye iyaga oo dhuusha ka qoslaya ayey heshiiskii ku kala tageen. Minguistu wuu duulay, Siyaadna farxadii ayuu socdaal dhinaca dhulka ah soo maray sidii uu ugu wiirsan lahaa taageerayaasha SNM ee ku xooganaa gobolladii waqooyi (Soomaalilaan-ta maanta). Dhawr deegaan ayaa lagu soo dhaweeyey, hasayeeshee Gabiley ayaa lagaga mudaharaaday, markaasuu yidhi “ Gabiley maxaa ku dhuusay” markaasaa loogu afceliyey adigaa ku dhuusay. Rabashado iyo xabbado ayaa bilaabmay. Qosolkii heshiiskaasi muu sii waarin, xoogagii SNM oo si dhaw ula soday in iyaga loo heshiiyey, ayaa dhinacooda ka gaashaantay. Waxaanay 27/5/1988 gudaha u galeen Burco, 31/5/1988 Hargaysa iyo galbeedkeeda ayey ka hillaaceen. Siyaad Barre oo ku sugan Adiis Ababa oo ka qaybgelayey shirkii midowga Afrika ayaa dhegta loogu sheegay in Burco iyo Hargaysa ay SNM gashay oo dagaallo gudaha magaalooyinka ay ku dhexmarayaan ciidamadii xoogga. Intuu shirkii ka soo booday ayuu ku waashay “Minguistu wuu I khiyaameeyey”. Waxaanu u qaatay inuu Minguistu yidhi gudaha gala. Heshiiskii Farmaajo iyo Abiya Booqashadii Raysal wasaaraha Itoobiya ee Muqdisho ee saacadaha kooban ahayd iyo heshiiskii deg dega ahaa, wuxuu daaha ka rogayaa in siyaasadda isku furfurka dalalka geeska afrika ee Abiya uu wato ay Muqdisho ka curatay. Abiya dantiisu waa inuu dhul iyo bad u helo qoomiyada Oromada oo tiro ahaan si xad-dhaaf ah u kordhaysa. Danta Farmaajana waxa ay ahayd inay Itoobiya xidhiidhka taageero u jarto, kow maamul-goboleedyada Soomaaliya ee cunaha kaga ururay dawladiisa iyo tan labaad oo ah inay Itoobiya xidhiidhka dublamaasiyadeed u jarto Soomaalilaan. Oromka Abiya si duuduub ah ayuu dhammaan ku qaatay dalabkii Farmaajo. Heshiiskoodu markiiba wuu ka hirgalay dhinaca Itoobiya oo dhammaan maamul-goboleedyadii Soomaaliya ee laga xaadirin jiray Adiis muraayadaha ayaa laga dallacday. Soomaalilaan waxa astaan u ah inuu heshiiskaasi hirgalay laba arrimood, kow weli may suurtagelin inuu madaxweyne Muuse Biixi la kulmo Raysal wasaaraha Itoobiya iyo laba hadalkii dhawaan ka soo yeedhay madaxweynaha Soomaalida Itoobiya ee socod-baradka ah oo uu Soomaalilaan barbardhigay meello aanu amaan ka jirin oo uu yidhi Soomaalilaan waxa laga soo maleegayaa falfal argagixiso. Waxa la yidhi taariikhdu dib ayey u soo noqtaa “ History repeats itself” 30 sannadood ka hor haddii ay Siyaad iyo Minguistu u heshiiyeen SNM, maantana Farmaajo iyo Abiya ayaa u heshiiyey Soomaalilaan ma u heligelin doontaa ayey su’aashu fadhidaa. Raysal wasaaraha Itoobiya oo aad loo falanqeeyey siyaasaddiisa ku dhisan deg dega bal waa la eegi doonaa inuu marka hore ka soo dabaasho kacdoonka qoomiyadaha gudaha Itoobiya ka socda. Soomaalilaan waxa u fiican inay soo dhawayso cid kasta oo dhaliilsan siyaasadda cusub ee Oromka Itoobiya wado. Cali Cabdi Coomay Suxufi, qoraa ah. Hargaysa, Soomaalilaan Source

(SLT-Hargeysa)-Inkasta oo Madaxweynaha Somaliland Md. Muuse Biixi Cabdi maalmihii ugu horreeyey ee uu xilka Madaxtinimo la wareegay dhaqdhaqaaqii uu Madaxtooyada kaga soo baxay dhawr jeer oo ay ku jireen markii uu safarkiisii ugu horreeyay ugu baxay waddanka Jabuuti dadweyne badani ku diirsadeen in aan wax waddooyin ah loo xidhin muddada Madaxweynuhu marayo jidadka Caasimadda Hargeysa haddana waxa ay taasi waxba kama jiraan noqotay oo xaaladdu sidii hore ku noqotay muddooyinkii dambe kadib markii Madaxweynuhu dib u raacay dariiqii Madaxweynayaashii hore loogu xidhi jiray jidadka marka uu marayo arrinkaasi oo dadku dhib badan ku qabaan. Madaxweyne Muuse Biixi Cabdi mar uu shalay oo Arbaca ahayd ka qayb galayay shirkii Dhaqdhaqaaqa Haweenka Somaliland ee lagu qabtay Huteel Maansoor ee Caasimadda Hargeysa waxa dhibaato weyni shacabka ka qabsatay markii jidadka Madaxtooyada illaa Jigjiga yar mara mar kali ah ciidamadu xidheen taasi oo dhibaato weyn ku noqotay isu socodkii iyo dadkii jidadkaasi isticmaalayay kuwaasi oo gabi ahaanba mudadii uu Madaxweynuhu marna sii socday marka soo socday hakad galay, wakhti ku beegnayd saacadaha waddooyinka Magaaladu ugu mashquulka badan yihiin. Arrintani waxa ay in badan shacabka xasuusisay sida dadku ugu dhib qabeen ee ay mar walba uga caban jireen marka Madaxweynayaashii kala dambeeyey ee Somaliland jidadka marayaan oo gabi ahaanba jidadka u dhaw iyo kuwa ay marayaanba loo xidhi jiray. Waxa la filayay in wax badani iska baddali doonaan hab-dhaqankaasi gurracnaa ee shacabku khaatiga ka taagnaa balse waxa ay noqotay xaajadu ‘Ka Dar oo Dibi Dhal’, markii xaajadu shalay mar kale noqotay oo Madaxweynaha loo xidhay jidadka Madaxtooyada, Jidka dambe ee dhakhtarka dabadiisa mara illaa laga gaadhayo gooladda Huteel Guuleed oo ay isaga darsamaan labadan Jid illaa waddooyinka mara xaafadda Jigjiga yar oo uu ku yaallo Huteel Maansoor kuwaasi oo gaadiidkii marayay ciidamo Boolis ah oo degdegsani si xawli leh u joojinayeen amarna ku bixinayeen in gaadhi waliba jidka ka baxo. Wariye ka tirsan Wargeyska FOORE oo goob ku ahaa halka ay isaga darsamaan labada Jid ee Gooladda Huteel Guuleed ayaa la kulmay Guuxa, hoonka gaadiidka ciidamada nabadgalyada waddooyinka, iyo sawaxanka askarta oo ahaa kuwo ku cabsi galinaya markii Madaxweynuhu marna ku sii socday shirka uu ka qayb galayay marna ka soo socday ee uu ku soo guryo noqonayay aqalka Madaxtooyada, taasi oo keentay in gaadiidkii waddooyinka mari lahaa isku jiq noqdaan saxmad agweed kuwo kale oo dano kala duwan u socday oo ku degdegsanaa hawlahoodana sidaa wakhti badani kaga lumo iyaga oo gabi ahaanba la hakiyey jidadkaasi. Guud ahaan Siyaasiyiinta Afrikaanka ah ayay caado u tahay marka ay xilka bannaanka ka joogaan in ay ku baaqaan in ay wax badan ka baddali doonaan hab-dhaqannada qaldan ee markaasi u muuqda ee ay ku arkaan madaxda kuraasta ku fadhida balse marka ay iyaga laftoodu xilalka sare yimaaddaan ay ku dhaqmaan sidaasi iyo si ka sii daran waana hannaanka uu shalay u muuqday Madaxweyne Muuse Biixi Cabdi oo markii uu siyaasiga bannaanka jooga ahaa ka hadli jiray in badan dhibta ay gaystaan Madaxda kuraasta ku fadhidaa gaar ahaan hab dhaqankooda. “Waxa laga yaabaa in aanu Madaxweynuhuba waxba kala socon arrinkan iyo in waddooyinkan loo xidho ee ay yihiin shaqaalaha kale iyo ciidamada kuwa sidan samaynayaa” sidaa waxa yidhi nin oday ah oo Wargeyska Foore kula kulmay afaafka hore ee Huteel SABA ee Magaalada Hargeysa oo jidka Huteelkaasi hor maraa muddo u xannibnaa soo maritaanka Madaxweynaha. Source

Muqdisho ( Sh.M.Network) Halkaan ka Dhageyso Warka Subax ee Idaacadda Shabelle. Hoos riix si aad u Dhageysato:- http://radioshabelle.com/wp-content/uploads/2018/12/Warka-Subax-061218.mp3 The post Dhageyso Warka Subax ee Idaacadda Shabelle. appeared first on Shabelle. View the full article

The U.S military said it killed four militants in an air strike against al Shabaab militants in the vicinity of Awdheegle, Somalia, as part of its operations to support the government’s efforts to weaken the group. The military’s Africa Command (Africom) said the strike was carried out on Dec. 4. “The U.S. airstrike was conducted against militants after U.S. and partner forces came under attack,” Africom said in a statement late on Wednesday. The United States carries out periodic air strikes in Somalia in support of a U.N.-backed government there, which has been fighting against an al Shabaab insurgency for years. The post U.S. military says strike kills four militants in Somalia appeared first on Shabelle. View the full article

(SLT-Hargeysa)-Siyaasi Jamaal Cali Xuseen oo Ka mid ah siyaasiyiinta miisaanka leh ee aqoonta fogleh, Kana Tirsan Xisbiga Muxaafidka ah ee Kulmiye, horena Musharax Madaxweyne uga noqday, kuna soo tabcay Xisbinimaddii iyo inuu mar kale tartantii Ururada kasoo baxo Xisbiga Mucaaridka ee UCID ayaa Bulshada la wadaagay qoraal kooban oo quluubta dadkii daalacday taabtay. Aqoonyahanka oo ah siyaasiyiinta daljirka ah ee Dalkani Somaliland leeyahay ee aqoontooda uga faa’iidaya inay kolba wixii jooga bulshada la wadaagaan ayaa Shalay waxa uu bartiisa Facebookga soo dhigay Qoraal Kooban oo haddanna Macnoyaal badan oo baahsan leh islamarkaana soo jiidtay dadka inta badan ku xidhan ee akhrista Qoraalada uu Aqoonyahan Jamaal Cali Xuseen la wadaago Bulshada. Waxa uu inta badan Siyaasi Jamaal Baraha Xidhiidhka Bulshada soo dhigaa qoraal maldahan oo macnayntooda lagu wareero ama ay adag tahay inuu si dhib yar u fahmo qof aan si fiican ula socon Xaalad siyaasadeed, dhaqaale, iyo bulsho ee ay Somaliland ku sugan tahay. Aqoonyahan Jamaal Cali Xuseen, qoraalka uu soo dhigay Shalay Barta uu ku leeyahay Facebookga ee uu Bulshada kala xidhiidho ayaa ku qotomay dareen damqasho oo uu aqoonyahanku ku sheegay inuu ka qaatay hanaanka Wax u socdaan, waxa qoraalkiisa ka muuqatay inuu aqoonyahanku ka damqaday waxa uu ugu yeedhay been umadda maalin walba laga iibinayo taasi oo ku soo afmeeranta wax uu ugu yeedhay Digo iyo Dambas, waxaanu Qoraalkiisu u dhignaa sidan “Ummad dhan Oo been maalin walba laga iibinayo Oo weliba qaarkood ay beentii difaacayaan waa mid subxaanaleh. Digo iyo danbas baa la kala iibsanayaa. Ilaahay ha sahlo!” ayuu qoraalkiisa ku soo koobay Aqoonyahan Jamaal Cali Xuseen. Majirto ama Qoraalka Siyaasiga kama muuqato cid gaar ah oo uu ku daadafaninayo ama uu ku duray qoraalkiisa balse waxa uu qoraalkaasi soo jiitay Quluubta intii daalacatay oo faalooyin iyo doodo badan ka dhiibtay iyagoo dadka badankooda u markhaati furay in Siyaasiyiinta hadba Hogaanka Dalka Somaliland qabataa aanay Daacad ka noqon Hogaaminta balse ay Male awaal iyo waxaan jirin oo indho sarcaad ah wakhtiga ku lumiyaan. Source

War ka soo baxay taliska ciidamada Militariga Mareykanka ee Africom ayaa looga hadlay howlgalkii ugu dambeeyay oo lagu bartilmaameedsaday maleeshiyaad ka tirsan kooxda Alshabaab,kaasi oo ka dhacay gobolka Sh/Hoose. Mareykanka ayaa sheegay in duqeyn dhanka cirka ah oo ka dhacday deegaanka Owdheegle lagu dilay ilaa 4 ka tirsanaa maleeshiyaadka Alshabaab,kadib markii la beegsaday labo xarumood oo dadka shacabka ah ay baada kaga qaadi jireen. Howlgalka oo ay si wada jir ah u qaadeen ciidamada Kumaandooska Soomaaliya oo kaashanaya saaxiibada caalamiga ah ayaa dhacay xili habeen ah,waxaana Mareykanka uu sheegay in aysan jirin waxyeelo soo gaartay dad shacab ah. Sidoo kale warbixinta waxaa lagu sheegay in lagu burburiyay waxyoobo qarxo oo ay Alshabaab gawaari ay ku diyaariyeen. Bilihii ugu dambeeyey waxaa sii kordhayay weerarada ka dhanka ah maleeshiyaadka Alshabaab oo ku dhuumaalaysanaya qeybo kamid ah gobolada dalka,iyadoo horjoogayaal iyo saraakiil badan lagu khaarijiyay duqeymo iyo howlgalo toos ah oo lagu qaaday Alshabaab. The post Mareykanka oo faah faahin ka bixiyay duqeymo lagu dilay maleeshiyaad ka tirsan Alshabaab appeared first on Shabelle. View the full article

(SLT-Washington)-Jilaaga Maraykanka ah ee hore ugu guuleystey abaalmarinta Oscarka Sean Penn ayaa bilaabay inuu filim ka sameeyo dilkii Jamal Khashoggi ee lagu dhex diley qunsuliyada Sacudigu uu ku leeyahay magaalada Istanbul dalka Turkiga horaantii bishii Oktoobar ee sanadkan. Sean Penn oo ay weheliyaan koox ka kooban toban ruux oo ay ka mid yihiin ilaalo gaar ah ayaa lagu arkay iyagoo jooga afaafka hore ee dhismaha qunsuliyada Sacudiga ee magaalada Istanbul sida ay shaacisay wakaalada wararka ee Anadolu. Sidoo kale jilaaga ayaa lagu arkay afaafka hore ee dhismaha uu ka degenaa magaalada Istanbul qunsulka Sacudi Carabiya. Jilaaga ayaa lagu wadaa in uu la kulmo gabadhii u doonayay inuu guursado Khashoggi ee Hatice Cengiz sida laga soo xigtey wargeyska taageera dowlada Turkiga Penn ayaa waxaa uu soo jiitey indhaha caalamka kadib markii siyaasadda iyo arrimaha caalamka ee socda uu aflaam ka sameeyay,waxana lagu xusuustaa isaga iyo aktarada Mexican-Americanka ah ee Kate del Castillo markii ay wareysi ka qaadeen ninka caanka ku ahaa ka ganacsiga daroogada ee u dhashay dalka Mexico Joaquin “El Chapo” Guzman weliba xilli la baadigoobayay. Source

(SLT-Washington0-Dadaallo lagu baadi goobayo, laguna badbaadinayo ayaa socda ka dib markii saaka labo dayuuradood oo militariga Maraykanku uu leeyahay ay iyaga oo duulaya isku dhaceen, kuna burbureen Badweynta Pacifigga. Shilka ayaa ka dhacay meel ka baxsan xeebta dalka Japan, sida ciidanka marineska ee Maraykanka laga soo xigtay. Ugu yaraan hal askari oo marines-ka ka tirsan ayaa waxa soo badbaadiyey ciidanka difaaca nafta ee Japan. Labada dayuuradood waxa midkood saarnaa 3 qof halka ta kalena ay labo saarnaayeen. Dayuuradaha ayaa tababar ku jiray xiligii shilku dhacay, waxayna ka mid ahaayeen dayuuradaha ciidanka Maraykanka ee fadhigiisu yahay dalka Japan oo tiradooda lagu qiyaasay 50 kun oo askari. Source

Garoowe (Caasimada Online)-: Wasiirkii hore ee arrimaha guddaha Soomaaliya, Cabdi Faarax Siciid ‘Juxa’ ayaa sheegay in deeganada Puntland ah yihiin kuwa kulmistay taariikh balaaran oo si jireen ah, sidoo kalana aan la dabooli karin in gobalkaas uu wax tabanaayo. Juxa oo ka mid ah musharaxiinta ugu cadcad doorashada madaxtinimada Puntland ee bisha dambe dhici doonta ayaa isagoo la hadlayay boqolaal shacab ah wuxuu sheegay in hadii la doorto uu shacabka Puntland ku hogaamin doono taariikhdooda, himiladooda, tabashadooda, maqaamkooda iyo miisaankooda. Cabdi Faarax Siciid ayaa yiri “ Puntland waa gobal leh taariikh iyo tagta dheer, waa gobalkii daraawishtii Sayid Maxamed Cabdulle Xasan, waa gobalkii Suldaan Maxmed Cali Shire, Boqor cismaankii Baargaal, waa halkii laga aas aasay SYL iyo halgankii gobinmo doonka Soomaaliya”. Juxa wuxuu qabaa in sidoo kale gobalkaas uu tabasho badan qabo isagoo soo hadal qaaday in 1975 ilaa 1998 uu gobalkaas wax badan tabanayay. Wuxuu amaanay dadkii u istaagay aas aaskii Puntland xili aaney gacanta waxba ugu jirin. Wuxuu sheegay in hadii la doorto uu ilaalin doono aamanada reer Puntland, waxaana qudbadiisa ka muuqatay inuu yahay nin aad xogogaal ugu ah waxa ay Puntland soo martay iyo waxa ay dooneyso. Hoos ka daawo muuqaalkaas Caasimada Online Xafiiska-Garoowe Caasimada@live.com

Nairobi (Caasimada Online)-Siyaasiga Reer Kenya Faarax Macalin Dawaare ayaa kasoo muuqday muuqaal xayaysiin u ah barnaamij uu ka qaban doono mid kamid ah Taleefishinnada ku yaala dalka Kenya. Intii u dhaxeysa 2007 ilaa 2013 Wuxuu Faarax Macalin ahaa guddoomiye ku xigeenka baarlamaanka dalka Kenya, waxaana muddooyinkii ugu dambeeyay uu aad kaga hadlayay arimaha gobolka. Muuqaalka uu kasoo muuqday Siyaasiga dadka hadal hayaan inuu wariye isku badalay, ayaa wuxuu ku sheegay inuu kaga hadli doono xaaladaha ka jira dalka Kenya gaar ahaan Sharci dajinta iyo dhaqaalaha. Faarax ayaa sidoo kale sheegay in barnaamijka uu ku marti qaadi doono xeel dheerayaasha qeybaha kala duwan ee bulshada oo ay kamid yihiin siyaasiyiinta iyo dadka kale, waxaana uu intaa raaciyay in barnaamijka uu soo geli doono toddobada fiidnimo ee maalinta talaadada, wuxuuna socon doonaa saacad. Kadib wareysi uu siiyay BBC-da ayuu ku sheegay inuusan isaga isku badalin wariye balse uu doonayo in barnaamijkaasi uu ka qabtaa mid kamid ah TV-yada dalka Kenya si loo taxliiliyo xaaladaha dalka Kenya. ”Maya anigu wariye ma noqonin, qaaradda Afrika oo keliya ayaad ku arkeysaa meel ay barnaamijyada dooda ad adag ay daadihiyaan dad iska caadi ah oo wariyeyaal ah, meelaha kale waxaa barnaamijyadaasi daadihiya dadka dhiga jaamacadaha” . Waxaa sidaasi BBC-da u sheegay Faarax Macallin. ”Meesha keliya ee sida dhabta ah la isku la xisaabtami karo waa warbaahinta, waxaana aan dareemay in warbaahinta Kenya xogta lagu soo bandhigi ay aad u yartahay”. Ayuu raaciyay Faarax Macallin. Caasimada Online Xafiiska Kenya Caasimada@live.com

(SLT-Nairobi)-Waxaa baraha bulshada ee dalka Kenya qabsaday muuqaal uu soo duubay Siyaasiga reer Kenya ee Faarax Macallin oo sannadihii 2007-da ilaa iyo 2013-ka ahaa guddoomiye ku xigeenkii barlamaanka Kenya. Muuqaalkan oo uu horudhac uga dhigay barnaamij uu sheegay in uu daadihin doono, lagan a baahin doono telefishenka Ebru ee dalka Kenya ayaa waxaa uu sheegay in uu uga golleeyahay sidii loo falanqeyn lahaa arrimaha ka taagan dalka Kenya oo ay kamid tahay hay’adda sharci dejinta. Faarax ayaa sidoo kale sheegay in barnaamijka uu ku marti qaadi doono xeel dheerayaasha qeybaha kala duwan ee bulshada oo ay kamid yihiin siyaasiyiinta iyo dadka kale, waxaana uu intaa raaciyay in barnaamijka uu soo geli doono toddobada fiidnimo ee maalinta talaadada, wuxuuna socon doonaa saacad. Ka gudub Twitter daabacaad W.Q @EbruTVKenya 57 people are talking about this Twitter Ads info and privacy Dhammaadka Twitter daabacaadda qore @EbruTVKenya Faarax maccalin ma wuxuu isu badelay wariye? Dad badan ayaa isweydiiyay mar haddii Faarax uu noqon doono barnamaij daadihiye inuu isu badelay wariye, hasa yeesehee wareysi ay BBC-du la yeelatay ayaa Faarax Maccalin waxa uu sheegay in uusan isu badelin saxafi, balse uu yahay qof doonaya in barnamaijkaasi lagu taxliiliyo waxyaabaha ka taagan Kenya. ”Maya anigu wariye ma noqonin, qaaradda Afrika oo keliya ayaad ku arkeysaa meel ay barnaamijyada dooda ad adag ay daadihiyaan dad iska caadi ah oo wariyeyaal ah, meelaha kale waxaa barnaamijyadaasi daadihiya dadka dhiga jaamacadaha” . Waxaa sidaasi BBC-da u sheegay Faarax Macallin. Faarax Macallin ayaa sidoo kale sheegay in barnaamijka uu yahay mid dadka loogu bidhaamin doono waxyaaba badan, isagoo na tusaale u soo qaatay barnaamijka HardTalk ee BBC-da iyo barnaamijkii Jesse Jackson oo ahaa nin u olloleyn jiray xuquuqda dadka rayidke ee Mareykanka, soona bandhigi jiray barnaamijyo dooda ah oo lagaga hadlayo waxyaabaha ka taagan Mareykanka iyo arrimaha bulshada. ”Meesha keliya ee sida dhabta ah la isku la xisaabtami karo waa warbaahinta, waxaana aan dareemay in warbaahinta Kenya xogta lagu soo bandhigi ay aad u yartahay”. Ayuu raaciyay Faarax Macallin. Dhexdhexaadnimada Inta badan siyaasiyiinta ayaa looga bartay in ay aad u difaacaan afkaarta ay aaminsanyihiin, hasa yeeshee Faarxa ayaa sheegay in dooda uu daadihiin doona ay u baahantahay oo keliya in la ilaaliyo anshaxa iyo asluubta balse aysan jirin qof dhexdhexaad ah, wuxuuna intaa racaiyay in uu aqoon u leeyahay qeybinta doodaha, maadaama uu horay usoo noqday ku xigeenka afhayeenka barlamaanka Kenya isagoo katirsan xisbi. Source

(SLT-Jigjiga)-Wasaaradda Macdinta, Shidaalka iyo Saliidda Dabiiciga ee Itoobiya ayaa sheegtay Soo saarista Shidaalka Deegaanka Soomaalida laga helay in lagu soo gabagabeeynaya saddex sano. Agaasinka waaxda maamulka shatiyada shidaalka ee wasaaradda Qasala Tadese ayaa sheegtay iney jiraan marxalado dhowr ah oo ka horreeya oo uu shidaalka soo saaristiisu marayo inta aan la isticmaalin ka hor. Waxayna intaa ku dartay “in la qodayo boqollaal ceel oo kale isla-markaana la fulinayo mashaariic waaweyn oo dhinaca kaabayaasha dhaqaalaha ah oo fududeynayo shidaalka in muddada looga tala galay dalku uu ku soo saaro.” Sida oo kale deegaanka Soomaalida shidaalka laga helay oo keli ah iyada oo aan lagu ekaaneyn waxaa sida oo kale baarid iyo soo saaridba laga sameeynayaa qaybaha kale ee dalka ee shidaalka laga helay. Waxayna wasaaradda macdinta Bishi June ee Sanadkan shaaca ka qaadday in keyd shidaal oo aad u badan laga helay Deegaanka Soomaalida ee ku yaallo bariga dalka Itoobiya. Ilaa iyo hadda waxaa shidaal laga helay shan qaybood oo dalka Itoobiya ka mid ah sida Rift Valley, Abbay, Mekelle, Metema iyo Gambella balse waxaa marki ugu horreysay shidaal laga soo saaray Deegaanka Soomaalida qaybo ka mid ah tijaabadi la sameeyeyna lagu guuleystay. Ceelasha la tijaabiyey halkeey ku yaalliin? Ceelasha shidaalka ee la daahfuray ayaa waxa ay ku yaallaan deegaannada Kaali iyo Ilaalo oo ka tirsan deegaanka Soomalida ee dalka Itoobiya. Xafladda furitaanka ayaa waxaa goob joog ka ahaa madaxwaynihi hore ee deegaanka Soomaalida Itoobiya Cabdi Maxamuud Cumar iyo wasiirka macdanta ee dowladda fedaraalka Itoobiya. Warbaahinta dowladda Itoobiya ee lagu magacaabo Fana ayaa mar sii horreysay ka soo xigatay Rai’sul wasaaraha Itoobiya Dr Abiy Axmed in shacabka dalkiisa uu uga hambalyaynayo islamarkana maalintii la soo saari doono 450 fuusto oo shidaal ah. Shidaalka gobtaasi ceegaaga ee ay heshay shirkad laga leeyahay dalka Shiinaha ee lagu magacaabo Poly-GCL ayaa waxaa lagu qiyaasay 6 ilaa 8 Trillion Cubic Feet. Shidaalka ceyriin ee goobtaasi laga helo ayaa waxa lagu wadaa in loo safriyo magaalada Addis Ababa iyo qaybaha kale ee dalka Itoobiya si gudaha loogu sifeeyo inta lagu guda jiray tijaabada. “Waxaa muhiimka ah ayaa waxa uu yahay qaabka uu wadanka u isticmaalayo kheyraadka. Lahaanshaha sawirka.Image captionDr Abiy Axmed “Waa qasab in aan isku raacno in si xaq iyo sinaan ah loo qaybsado kheyraadka,” ayuu yiri rai’sul wasaare Abiy. Raisul wasaaraha dalka Itoobiya ayaa intaa ku daray in kheyraadka la helay uusan noqon mid horseeda khilaaf iyo dagaal sida ka dhacday dalalka qaar. “Mararka qaar kheyraadka ayaa horseeda dagaal sida ka dhacday dalalka kale,” ayuu yiri Dr Abiy. Itoobiya goormey shidaal dhoofinta billaabeysaa? Dhoofinta shidaalka ayaa lagu wadaa in ay bilaabato sanadda 2021. Shidaalkani ayaa waxaa lagu wadaa in uu sanooyiinka ugu horeeya ka soo galo dalka Itoobiya dhaqaala dhan 1.2 bilyan oo doolar. Balse dhaqaalaha ka so baxa ayaa si tartiibtartiib ah u kordhi doona waxaana lagu wadaa in uu gaaro 7 bilyan oo doolar. Khuburada ayaa sheegaya in khayraadkan dabiiciga ah haddii si xaq ah oo wanaagsan loo isticmaalo uu gacan ka gaysan doono in lacagta Itoobiya uu qiimaheedu sare u kaco islamarkana uu dhaqaalaha dalkaasi si xawli ah u kobco. Waxaa sidoo kale shidaalkan laga helay dhulka Soomaalida Itoobiya uu gacan ka gaysan karaa in dadka ay helaan fursado shaqo. Waxaa jira cabsi dhanka ammaanka ah maadaama horey injineero shidaal qodis ka waday deegaanka Soomaalida Itoobiya lagu laayay halkaasi. 2007 ayay ahayd markii 11 injineer oo u dhashay dalka Shiinaha iyo 74 qof oo ah dadka u dhashay dalkaasi ay jabhadda ONLF ku dileen halkaasi. Balse gobolka ayaa imika la sheegay in uu ammaan uu yahay . Ibraahim Sheekh Muxumed, {Ibraahim Dheere} oo horay madax uga ahaa ururukii UWSLF, ee xorenta Soomaali galbeed oo Itoobiya horay ula heshiiyay ayaa sheegay in ay tahay fursad aad u fiican oo ay dadka deegaankaasi sugayeen muddo qarni ka badan. Mr Ibraahim ayaa intaa ku daray in caqabadaha ka hor imaan kara arrintani ay ka mid tahay arrinta amniga ayna tahay in arrintaasi la xaliyo. Waxa uu sheegay in sanooyiin ka hor weerar lagu qaaday goob shidaal laga qodayay oo deegaanka ka tirsan lagu laayay injineero islamarkana ay tahay in arrintaasi la xaliyo si kalsoonida shirkadaha loo kasbado. “Waxaan ogsoonahay in mar hore rag injineero ah oo shiineysa ah lagu laayay oo jabhadihii dagaalamayay ay laayeen marka taasi waxay u baahan tahay in la xaliyo oo jabhadaasi ONLF lala hadlo oo lala heshiiyo si degdeg ahna kiiskaasi loo dhameey”.ayuu yidhi Source

Jigjiga (Caasimada Online)-Dowladda Ethiopia ayaa shaacisay in muddo seddex sano ah lagu soo gabogabeynayo qorshaha soo saarista Shidaalka laga helay deegaanka Soomaalida, kadibna la bilaabi doono iibinta shidaalkaasi. Waxay taasi ka dhigan tahay in seddex sano kadib dowladda Ethiopia ay bilaabeyso dhoofinta Shidaalka laga helay deegaanka oo tijaabooyin kala duwan maraya. Agaasimaha waaxda maamulka shatiyada shidaalka ee wasaaradda Macdinta Qasala Tadese ayaa shaacisay in ka hor inta aan lasoo saarin shidaalka in marxalado kala duwan la marayo, kadibna uu bilaaban doono iib geynta shidaalkaasi. Waxay sheegtay “in la qodayo boqollaal ceel oo kale isla-markaana la fulinayo mashaariic waaweyn oo dhinaca kaabayaasha dhaqaalaha ah oo fududeynayo shidaalka in muddada looga tala galay dalku uu ku soo saaro.” Qasale Tadese, ayaa sidoo kale sheegtay inay baaritaan shidaal ka bilaabi doonaan deegaano kale oo Ethiopia ka tirsan, islamarkaana an lagu ekaan doonin kaliya deegaanka Soomaalida. Ilaa iyo hadda waxaa shidaal laga helay shan qaybood oo dalka Itoobiya ka mid ah sida Rift Valley, Abbay, Mekelle, Metema iyo Gambella balse waxaa marki ugu horreysay shidaal laga soo saaray Deegaanka Soomaalida qaybo ka mid ah tijaabadi la sameeyeyna lagu guuleystay. Dr Aby Axmed ayaa horey u shaaciyay in Ethiopia ay shidaal badan soo saari doonto, taasi oo dhaqaalaha qeyb weyn ka qaadaneyso, waxaana la qorsheynayaa in maalintii lasoo saaro 450 Fuusto oo shidaal ah. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Taaliska ciidamada Militariga Mareykanka ee Africom ayaa sheegay in duqeyn ay ka geysteen Soomaaliya gaar ahaan Shabeellada hoose ay ku dileen rag ka tirsan Al-shabaab. Howlgalka oo ay si wada jir ah u qaadeen Mareykanka iyo waxa ay ku sheegeen saaxiibada, kana dhacay Awdheegle ayaa lagu dilay 4 Al-shabaab ah, iyaga oo intaasi raaciyey in aaney ku jirin waxyeelo shacabka. Mareykanka ayaa sanadkan keliya waxaa uu fuliyey in ka badan 38 duqeyn ah, taas oo ka badan sanadihii la soo dhaafay. Goobjoog News Source: goobjoog.com

Nairobi (Caasimada Online)-Safiirka cusub ee Soomaaliya u fadhin doono dalka Kenya Maxamuud Axmed Nuur Tarsan oo shalay warqadaha aqoonsiga laga guddoomay ayaa ka hadlay howlaha horyaala safaaradda iyo waxyaabaha uu xooga saari doono. Tarsan, ayaa ugu horeyn u mahadceliyay xubnihii ka horeeyay ee ka shaqeynayay safaaradda magaalada Nairobi, isagoo sheegay in fariinta madaxweyne Farmaajo ee la xiriirta xiriirka diblumaasi ay xooga saari doonaan dhaqan gelinteeda. Isaga oo ka hadlayay warqadihii laga guddoomay ayuu sheegay in dowladda Kenya ay muhiimad weyn u leedahay Soomaaliya, islamarkaana ay wanaajin doonaan xiriirka dalalka Kenya iyo Soomaaliya. Sidoo kale wuxuu sheegay inuusan jirin Dal Soomaaliya kaga muhiim Kenya, isaga oo aan cadeyn wuxuu kala jeeday arintaasi “Ma jiro dal Kenya nooga muhiimsan, Kenyattana waan u sheegay isagana wuu igu raacay”ayuu yiri Tarsan. Mar u ka hadlayay Waxyaabaha uu ka shaqeyn doono ayaa wuxuu sheegay inuu xooga saari doono sidii isku socodka Soomaalida iyo Kenya u hagaagi lahaa, taasi oo qeyb ka qaadaneyso xoojinta dhaqaalaha labada dal. Xiriirka Kenya iyo Soomaaliya ayuu sheegay inuu ku dhisan yahay Is aaminaad, Wax wada qabsi iyo iska Warqad, taasina uu sii xoojin doono muddada uu hayo xilka safaaradda Soomaaliya ee dalka Kenya. Tarsan ayaa kamid ahaa shaqsiyad Mucaarad ku ahaa dowladdii Xasan Sheikh, laakiin hadda heshiis kula jira dowladda uu hogaamiyo madaxweyne Farmaajo. Caasimada Online Xafiiska Kenya Caasimada@live.com

Qaar ka mid ah dadkii Soomaaliyeed ee laga keenay dalka Yemen ayaa cabasho ka muujiyey Hay’adda UNHCR, kadib markii ay sheegeen iney ballamo uga baxday. Dadkan oo soo booqday Goobjoog ayaa sheegay in hay’adda u ballanqaadday markii ay soo qaadeysay in muddo Lix bil ah ay lacago siin doonto iyo sidoo kale raashiin. Markii ay Muqdisho yimaadeen ayeey sheegtay iney uga baxday oo laga soo eryey xarunta ay ku leeyihiin magaalada Muqdisho. Qaarkood ayaa sheegay in Muqdisho aanay dad u joogin, ehelkoodana ku nool yihiin gobollada dalka, balse aysan haysan wax ay ku aadaan. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/12/WAR-ANFAC.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com

Wasaaradda arrimaha gudaha ee maamulka Hirshabelle ayaa waxay magaalada Jowhar ee xarunta gobolka Shabellaha Dhexe ka waddaa kulamo looga arrinsanayo sidii loo soo dhisi lahaa goleyaasha deegaanka. Degmooyinka gobolka Shabellaha Dhexe oo ay ugu horreyso Jowhar ayaa la doonayaa in loo dhiso gole deegaan oo doorta hoggaanka maamullada degmooyinkaasi. Maxamed Cali Caadle oo ah wasiirka arrimaha gudaha Hirshabelle ayaa sheegay in la doonayo maamulka in la gaarsiiyo meesha ugu hooseysa si dadka oo dhan uga qeybqaataan. Goleyaasha deegaanka ee la dhisayo ayuu sheegay iney horseed u noqon doonaan in shacabka ay codkooda kusoo doortaan cidda ay rabaan. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/12/War-Cabdala-Cusmaan.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com

Magaalada Baydhabo ee gobolka Baay waxaa ka jira qalqal dhanka siyaasadda ah, iyadoo bilihii ugu dambeeyey magaaladaasi ay ka taagneyd xaalad kacsanaan oo dhanka siyaasadda ah. 19-ka bishan ayaa loo ballansan yahay iney dhacdo doorashada madaxweynaha K/galbeed, wallow ay marar badan dib u dhacday. Shacabka iyo siyaasiyiinta ku sugan Baydhabo waxay qaarkood qabaan aragti ah in dowladda dhexe ay farogelin ku hayso doorashada K/galbeed. Arrinta ugu weyn ee ay ka qeylo qaadeen dhinacyadan ayaa ah ciidamadii dowladda dhexe ay dhowaan geysay magaalada Baydhabo. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/12/Warbixin-Xiisada-Siyaadeed-Baydhaba-kajirta-Warcade.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com

Maamulka gobolka Gedo ayaa ka hadlay xiisad ka jirta degmada Baardheere ee gobolka Gedo, iyadoo maamulka degmadaasi is qabqabsi uu ka dhaxeeyo. Cismaan Nuur oo ah guddoomiye ku xigeenka Gedo ayaa sheegay in maamulka Jubbaland mas’uul ka yahay waxa ka socda degmadaasi. Wuxuu sheegay guddoomiye ku xigeenkan in wasaaradda arrimaha gudaha Jubbaland usoo magacawday guddoomiye Labo shaqsi, taasina ay keentay isku dhac inuu yimaado. Cismaan ayaa ka dalbaday ciidanka xoogga dalka ee ku sugan Baardheere in aanay wax shaqo ah u ogolaan mas’uuliyiintan si looga fogaado dagaal sokeeye. Baardheere weli waxaa ka jirta xiisad, iyadoo aan si rasmi ah loo qaadin Bandowgii shalay lagu soo rogey degmadaasi. Goobjoog News Source: goobjoog.com

Xildhibaan Maxamed Colaad Cabdi oo ka mid ah mudanayaasha baarlamaanka ee maamulka Hirshabelle ayaa ka hadlay xaaladda degmada Buul-burde ee gobolka Hiiraan, kadib booqasho uu ku tagey degmadaasi. Wuxuu tilmaamay xildhibaanka inuu la kulmay qeybaha kala duwan ee bulshada, ayna u sheegeen in dhibaatooyin badan ay qabaan. Waxa uu sheegay xildhibaanka in cabashada ugu weyn ee ay qabaan shacabka ay tahay waddooyinka soo gala degmadaasi oo u xiran Al-shabaab. Dowladda dhexe iyo maamulka Hirshabelle ayuu ugu baaqay iney u gurmadaan shacabka Buulo-burde iyo sidoo kale iney furaan waddooyinka xiran. Halkaan hoose ka dhageyso: https://goobjoog.com/wp-content/uploads/2018/12/Warka-Buula-Burde-Hiiraan-Xildhibaan-By-Ziyaad.mp3 Goobjoog News Source: goobjoog.com

Kismaayo (Caasimada Online)-Wararka aan ka heleyno magaalada Kismaayo ayaa sheegaya in diyaar garowga soo dhaweynta guddoomiyaha aqalka sare laga dareemayo magaaladaasi. Guddoomiyaha aqalka Sare Cabdi Xaashi Cabdullaahi iyo wafdi uu hogaaminayo ayaa maanta tagaya magaalada Kismaayo, halkaasi oo marar kala duwan ay tageen xubno dowladda ka tirsan. Ujeedada socdaalka guddoomiyaha aqalka sare ee magaalada Kismaayo ayaa la ogaaday inuu qeyb ka yahay dadaalada la doonayo in lagu dhameeyo xalinta Khilaafaadkii u dhaxeeyay dowladda Soomaaliya iyo dowlad goboleedyada. Madaxda Jubbaland oo uu kamid yahay madaxweynaha maamulkaasi iyo xubnaha ugu sareeyo Jubbaland ayaa la filayaa inu kulamo kala duwan la qaato, waxaana ay ka wada hadlayaan dhameynta Khilaafka iyo waxyaabaha Keenay. Dhawaan waxaa magaalada Kismaayo kasoo laabtay ra’iisul wasaarihii hore ee dalka Cali Maxamed Geeddi oo qeyb ka ahaa dadka ka qeyb qaadnaya isku soo dhaweynta dowladda Soomaaliya iyo dowlad goboleedyada. Xildhibaano ka tirsan aqalka sare iyo golaha shacabka ayaa sidoo kale dadaalaan qeyb ka ah, waxaana Jubbaland ay horey u shaacisay inay wax iska badaleen go’aankoodii hore. Caasimada Online Xafiiska Kismaayo Caasimada@live.com

Amiir Khaled bin Farhan Al Saud oo ka mid ah Boqortooyada Sacuudiga balse dibad joog ah, ayaa sheegay in Maxamed Bin Salmaan la ridi doono, isaga oo sheegay in afgambigaasi uu ka imaan doono meel uusan ka fileyn. Amiir Khaled ayaa yiri ” Haddii qoyska ay doonayaan in wiilkooda Maxamed Bin Salmaan la wareego boqortooyada, mowjado qalalaaso ah ayaa dhici kara, qaabka maamul ee boqortooyada waa nooc jaahilnimo iyo Dhalanteed ama been abuur” “Waxaan Rajeynayaa inuu dhici doono afgambi fudud, afgambigaasi oo ka dhan ah xukunka Maxamed Bin Salmaan iyo maamulka hay’addaha amaanka, kadibna waxaa meesha laga saari doonaa dhaxal sugaha iyo boqorka” ayuu hadalkiisa kusii daray. Wuxuu sheegay in dhaqdhaqaaq kasta oo ka yimaada dhanka qoyska Boqortooyada uusan ahaan doonin mid ay boqor Salmaan iyo Maxamed Bin Salmaan iska difaaci karaan dhankooda. Sida uu sheegay Amiir Khaled, Amiir Axmed Bin Cabdul Casiis, oo ah ninka la rabo inuu xukunka la wareegio, waxaa saaran cadaadis xoogan, waxaana dhaqdhaqaaqiisa iyo xiriiradiisa yihiin kuwo lala socdo. “Waxay u muuqataa in howsha aysan ka imaan doonin isaga, laakiin dhinacyada kale ee ku xeyndaaban ayaa fulin doona afgambiga, kadibna afgambiga ka dhanka ah Boqor Salmaan iyo wiilkiisa ayaa dhacaya” “Waa Suuragal in Maxamed Bin Salmaan uu xero adeerkii Axmed Bin Cabdi Casiis ama uu shirqoolo haddiiba uu awoodo, laakiin waxay u muuqataa mid ku adag marka loo eego waxa qoyska dhexdooda ka dhex dhacaya” ayuu yiri. Hadalkiisa ayaa imanaya ayada oo xiisadda ka dhex oogan xubnaha qoyska boqortooyada ay sii kordheyso islamarkaana kuwa badan ay doonayaan in meesha laga saaro boqor Salmaan Qaran News

Mareykanka oo soo saaray war cusub oo ku saabsan Somalia xaalad jirta awgeed Waaxda Arrimaha Dibedda Maraykanka ugu qaabilsan La-talinta dhinaca Socdaalka waxay ka digtay Xaalladda aan degganayn ee Ammaanka ee dalka Somalia iyo inay weli jiraan cabsi dhinaca Ammaanka ee Somalia, iyadoo sabab uga dhigtay falal Dembiyeedka sida Burcad-baddeeda iyo waxa ay ugu yeertay Argagixisadda. Telefishinka ABC News oo warkan baahiyey ayaa tilmaamay in Amni-xumida ka jirta Somalia la gaarsiiyey Heerka 4-aad ee ugu khatarta badan, sida lagu muujiyey Halbeegga qiimeynta Hay’adda Ammaanka ee Maraykanka. Digniintan ayaa ku soo beegantay iyadoo ay Milliteriga Maraykanka kordhiyeen Duqeymaha ay ka geystaan Somalia, iyagoo Ciiddanka Hawlgalka AMISOM ka taageera dagaalka ay kula jiraan Dagaalamayaasha Alshabaab. Dhinaca kale, Ciiddamo Maraykan ayaa ku sugan gudaha Somalia, kuwaasi oo Tababar iyo La-talin siiya Ciiddanka DFS iyo kuwa AMISOM. Bishii June ee sannadkan, Askari Maraykan ayaa lagu dilay, halka 4 kalena lagu dhaawacay dagaal ay Ciiddamo Maraykan iyo Alshabaab ku dhex maray Deegaanka Baar Sanguuni ee duledka Kismaayo. Dilka Askarigaasi ayaa ahaa kii 2-aad oo Maraykan ah oo lagu dilo Somalia, tan iyo wixii ka dambeeyey iska horimaadkii Askar Maraykan iyo Maleeshiyo taabacsanaa Jeneral Caydiid oo ku dhex maray magaalladda Muqdisho sannadkii 1993-kii. Si kastaba ha ahaatee, Digniinta Waaxda Arrimaha Dibedda Maraykanka ka soo saartay Khatarta dhinaca Socdaalka ee Somalia waxay ku soo beegantay iyadoo ay Maraykanka Safaarad Rasmi ah ka furteen magaalladda Muqdisho. Qaran News

Muqdisho (Caasimada Online) – Khilaafka ka dhex taagan ra’iisul wasaare Kheyre iyo guddoomiyaha baarlamanka ayaa weli taagan, waxaana la isku mari la’yahay go’aanka uu Mursal ka qaadan lahaa kala diristii guddiga maaliyadda baarlamanka. Guddigan oo uu kala diray guddoomiye ku-xigeenkiisa koowaad Cabdi Weli Muudey, kadib markii ay musuq maasuq ku eedeeyeen xukuumadda, ayaa sida la rumeysan yahay, Mursal wuxuu doonayaa in dib loo so celiyo, oo qaabkii lagu kala diray ay ahayd sharci darro. Si kastaba, xukuumadda oo ay aad isugu dhow yihiin Mursal, markii horena ka dhigtay guddoomiye, ayaa kasoo horjeedda arrintan, ayada oo u aragta guul-darro siyaasadeed, si ay ilo-wareedyo u sheegeen Caasimada Online. Wada-hadallo socday dhowrkii malamood ee tagay ayaa la isku mari waayey, waxaana jira warar sheegaya in haddii guddiga sidan ku baxo, Mursal uu rumeysan yahay inay ku caddaan doonto tuhunka lag qabo ee ah inuu yahay nin xukuumadda ay maamusho oo aanay waxba ka go’in. Si labada dhinacba ay u helaan waxa ay doonayaan, ayaa wararku waxay sheegayaa in ra’iisul wasaaraha ogolaaday in guddiga lasoo celiyo, balse dalbaday in is-beddel weyn lagu sameeyo. Waxyaabaha Kheyre codsaday waxaa ka mid ah in xubnaha guddiga ee kasoo horjeeda xukuumadda lagu beddelo kuwa taageersan, islamaarkaana guddoomiyaha guddiga laga dhigo mid taageersan xukuumadda. Guddiga ayaa ka kooban 18 xubnoo, oo 10 ka mid ah ay raacsan yihiin xukuumadda halka 8 ay yihiin mucaarad. Balse xubnaha mucaaradka ayaa ah kuwa haya xilalka ugu muhiimsan guddiga, islamarkaana leh saameynta ballaaran. Lama yaqaan sida Mursal uu ka yeeli doono qorshahan cusub, oo la sheegay in hadda laga shaqeynayo qaabkii loo hir-gelin lahaa. Caasimada Online Xafiiska Muqdisho Caasimada@live.com

Prof. Axmed Ismaciil Samar Oo Si Cad U Sheegay Inay Fashilantay Hoggaamintii Muuse Biixi, Wixii Laga Filaayayna Lagu Hungoobay. Prof Axmed Ismaaciil Samatar oo ka mid ah xisbiga muxaafidka ah ee Kulmiye ayaa si cad u sheegay in lagu hungoobay waxyaabihii laga filayey madaxweyne Muuse Biixi iyo siyaasadii xisbiga Kulmiye ee uu shacabka u soo bandhigay. Prof Axmed Ismaaciil Samatar oo soo saaray qoraal dheer oo uu kaga hadlayo xaalada dalka ayaa sidoo kale dhaliilo adag u jeediyey xisbiyada mucaaridka ah ee Ucid Iyo Waddani, kuwaas oo uu sheegay inaanay ilaa maanta hayn siyaasad jihaysan oo ay taageerada shacabka ku hantaan. Ugu horayn Proff Axmed Ismaaciil Samatar ayaa ka hadlay doorashadii madaxtooyada ee dalka ka dhacday “Arin kale oo taariikhiya ayaa ka dhacday jamhuuriyada somaliland doorashadii madaxtooyada ayaana si guul ah uga dhacday bishii November 2017, taas oo ay ku tartameen sadexda xisbi ee sharcigu ogol yahay ee kala ah Ucid, Waddani iyo xisbiga talada haya ee Kulmiye, doorashadaas oo ay soo gashay waxoogaa qabyaalad ah oo ka imanayey xisbiyada Waddani Iyo Kulmiye” Proff Axmed Ismaaciil Samatar ayaa fashil ku tilmaamay barnaamijkii siyaasadeed ee xisbiga Kulmiye u soo bandhigay bulshada, isaga oo si gaar ah farta ugu fiiqay inaan ilaa hada waxba laga qaban adeegyada caafimaadka iyo waxbarashada. Proff Axmed Ismaaciil Samatar ayaa sidoo kale soo bandhigay sababaha fashilka ugu wacan barnaamij siyaasadeedkii xisbiga Kulmiye iyo qodobada uu u arko inay keeneen waxaanu yidhi Golaha Wasiirrada ee madaxweyne Biixi waxay burinayaan balanqaadyadii uu ololaha ku galay ee ahaa inuu magacaabo Rag iyo Dumar karti iyo awood leh. Waxa kaloo uu ka tallaabsaday halbeeggii ahaa inaanay Golaha Wasiirradu ka badan 20 Wasiir. Waxaanu madaxweyne Biixi markiiba dib ugu noqday habkii qadiimiga ahaa ee lagu hungoobay, waxaanu magacaabay (32 Wasiir iyo Ku-xigeeno), taasi oo isu dheelitir La’aani ka muuqato, una sadburinaysa reer kaliya oo 22 xubnood qaatay. Biixi wuxuu si wax ku ool ah u yareeyey habkii fadeexada ahaa ee masuuliyiinta sarsare u isticmaali jireen kharashaadka dowladda, balse waxba lagama qaban Koboc la’aanta dhaqaalaha, qaaliga maceeshada, qiimo dhaca lacagta dalka iyo shaqo la’aantii xun ee haysta dhallinyarada. Maamulka Madaxweyne Biixi wuxuu soo waday qorshe xumadii, shaqaale xumadii, taasina waxay wiiqaysaa xidhiidhka Somaliland la leedahay caalamka 27kii sannadood ee ay dib uga soo noqotay madax-bannaanideeda Soomaaliya. Ma jiro wax caddaynaya in Wasaaradaha Waxbarashada iyo Caafimaadka midna ay dabaqeen isbeddelkii loo baahnaa. Proff Axmed Ismaaciil Samatar waxa kale oo uu sheegay inaan la aqbali Karin in doorashooyinka golaha wakiilada iyo goleyaasha deegaanada ee dalku ay mar kale dib u dhacaan iyaga oo qorshaysnaa in la qabto sanadkan 2019. Sidoo kale Proff Axmed Ismaaciil Samatar waxa kale oo uu si adag u dhaliilay xisbiyada mucaaridka ah oo uu ku eedeeyey inay ka gaabiyeen doorkii ay lahaayeen, isaga oo si gaar ah u xusay in xisbiga Waddani oo doorashadii madaxtooyada helay in ka badan 40% uu mudo sanad ku dhaw ka soo waaqsan la yahay guul daradii ka soo gaadhay doorashadii, isaga oo xusay inaanu xisbiga Waddani ilaa hada muujin wax calaamada oo tilmaamaysa inuu yahay hay’ad siyaasadeed qaran oo awood leh. Sidoo kale Proff Axmed Ismaaciil Samatar ayaa sheegay in isbadalada ka socoanaya geeska Afrika ee uu hormoodka u yahay raysal wasaaraha Itoobiya ay go’doon galiyeen somaliland iyada oo xukuumada madaxweyne Muuse Biixina aanay la iman wax qorshe ah. Hoos ka Akhriso Qoraalka Proff Axmed Ismaciil Samatar Riix Linkigan Hoose si aad u aqrisato Warkaas oo faahfaahsan:- Somaliland’s Stakes In A Fast Changing Horn Of Africa – Professor Ahmed I. Samatar Qaran News